CANAN COŞKUN
canancoskun2@gmail.com
@canancoskun
İstanbul’da Osmanlı’nın ‘ilk modern kışlası’ sayılan yapının restorasyonu için bakanlık ve belediye tarafından verilen bir ruhsat bulunmuyor. Mimarlar Odası, “Kaçak bir restorasyon mu yapılıyor?” diye sordu.
12 yıl önce başladı
Beyoğlu ilçesindeki Kasımpaşa semtinde bulunan Kuzey Deniz Saha Komutanlığı’nın karşısındaki ‘Bahriye Kışlası’ ya da ‘Cezayirli Gazi Hasan Paşa Kışlası’ ismiyle bilinen tarihi yapının restorasyonuna, İstanbul Valiliği İl Özel İdaresi tarafından 25 Kasım 2009’da başlandı.
Restorasyon kapsamında Yıldız Teknik Üniversitesi’nden kışlanın taşıyıcı sistemiyle ilgili rapor istendi.
Raporda, kışlanın mevcut durumuyla can güvenliği performans düzeyini sağlayamadığı, Cumhuriyet döneminde betonarme şeklinde yeniden inşa edildiği için özgün olmadığı, 1966’da taşıyıcı sistemin betonarmeye çevrildiği belirtildi. Binaların yıkılarak özgün yapı malzemeleri ya da betonarme olarak yeniden inşa edilmesinin en doğru yol olacağı kaydedildi.
Bunun üzerine İstanbul 2 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu da yıkıma izin verdi. Kışlanın 2016 yılında yıkılmasının ardından restorasyon işlemi başladı.
Üç kurum da ruhsat vermemiş
Ancak yıkım ve restorasyon için Beyoğlu Belediyesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ya da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yapı ruhsatı vermesi gerekiyordu.
Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, ilçe belediyesi ve İBB’ye yapı ruhsatı olup olmadığını sordu. Her iki kurum da yapı ruhsatı verilmediğini bildirdi. Bakanlık tarafından verilen bir ruhsat da yoktu.
Bahriye Kışlası, 19 Mart’ta aralarında Gezi Parkı’nın da bulunduğu İstanbul’daki 76 tescilli yapıyla Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne devredilmişti.
‘Kaçak restorasyon mu yapılıyor?’
Diken’e konuşan Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Başkanı Esin Köymen, projenin onaylanmasından sonra yıkım ve restorasyon yapılabilmesi için yapı ruhsatı alınmasının gerektiğini dile getirdi.
Köymen, şunları söyledi: “Yapı ruhsatını ilçe belediyesi, İBB ya da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı verebilir. Kurumlarla bilgi alışverişinden sonra üç kurumun verdiği bir yapı ruhsatı olmadığını gördük. Yani bir kültür varlığı sadece koruma kurulu onayıyla yıkıldı ve yeniden yapılıyor. Cezayirli Gazi Hasan Paşa Kışlası kısa bir süre önce Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne devredildi. Hangi amaçla kullanılacağı belli değil. Biz de soruyoruz: Yıkım ve restorasyon için yapı ruhsatı nerede? Bir ruhsat varsa bunu hangi kurum verdi? Ortada ruhsat yoksa tescilli bir kültür varlığı nasıl ruhsatsız olarak yıkılır? Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ve İmar Kanunu’na rağmen ruhsatsız bir inşa işlemi nasıl yapılır? Yoksa kaçak bir restorasyon mu yapılıyor?”