Anayasa Mahkemesi (AYM), İçişleri Bakanlığı’nın evlilik dışı birliktelikleri ‘ahlak dışı’ olarak nitelendirmesini Anayasa’ya aykırı buldu.
Resmi Gazete’de yer alan karara göre, AYM bu kararı 13 yıldır Türkiye’de yaşayan bir Rus vatandaşının başvurusu üzerine aldı.
Bir Türkle ilişki yaşayan A.S. isimli Rus, 2016’da konut aldıktan sonra Türk vatandaşlığına geçmek istedi. Ama İçişleri Bakanlığı A.S.’nin ‘iyi ahlak sahibi olmadığına’ karar vererek başvuruyu reddetti. Gerekçe olarak da “Yaşantısı Türk örf ve adetlerine uygun değil” dendi.
A.S. ise 2017’de vatandaşlık başvurusunun gerekçesiz reddedildiğini belirterek dava açtı.
Ankara 9’uncu İdare Mahkemesi 2018’de ‘evlilik dışı birlikteliğinin anayasal koruma altında olan aile kurumunu zedeleyici ve Türk toplumunun milli ve manevi değerlerine aykırı olması’ nedeniyle A.S.’nin ‘iyi ahlak sahibi olmadığına’ karar verdi.
A.S. bu karara idare mahkemesinde itiraz etti ama sonuç alamadı, konuyu AYM’ye taşıdı. Başvurudan dört yıl sonra karar veren AYM Anayasa’nın 20’inci maddesini hatırlattı ve İçişleri’nin ret kararındaki gerekçenin ‘özel hayata saygı hakkının ihlali olduğu’na hükmetti.
AYM kararında, vatandaşlık başvurusunda aranan ‘iyi ahlak sahibi olma’ şartının ‘soyut bir içerik’ olduğunu kaydedilirken, bunda ‘somut veriler’in gerekliliğine dikkat çekti.
Tek gerekçenin 13 yıllık evlilik dışı birliktelik olduğunu belirten AYM, mahkemenin başka bir araştırma yapmadan karar verdiğini açıkladı: “Vatandaşlık talebinin reddedilmesiyle ortaya çıkan özel hayata saygı hakkına yönelik müdahalenin ilgili ve yeterli bir gerekçe içermediği ve bu bağlamda demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.”