IŞİD’in Suriye’nin Palmira Antik Kenti’ne verdiği zararın fotoğraflarla ortaya çıkmasından sonra, Türkiye’nin tarihi mirasına ne kadar sahip çıkabildiği de gündemde.
Hürriyet gazetesinden Serhan Yedig, arkeolog Nezih Başgelen’le İzmir ve Afyon’da saldırıya uğrayan eserleri gezdi ve haberleştirdi. 2 bin yıllık anıtlardaki insan figürlerinin keski, matkap, asit ve dinamitle yok edildiği kaydedilen haberde, son birkaç yılda beş büyük Kibele anıtı dinamitlenen Afyon’da yazıtın yanı başına “Vur dumana, gel imana” yazıldığı belirtildi.
Fotoğraflar: Hürriyet
Habere göre Hitit İmparatorluğunun batı sınırını gösteren Kemalpaşa-Torbalı karayolu üzerindeki Karabel anıtına, birkaç yıl önce asit atılmış, ardından da kaya bloku boydan boya asitle yıkanmış. Dinamit yerleştirmek için keskiyle 10 santimetrelik delik açılan anıttaki yazılar ve rölyefteki detaylar kaybolmuş. Geçidi düşmanlardan koruma amacıyla yapılan ikinci rölyef ve yazıtlar da 1977’de yol yapımında yok edilmiş.
Dinamit, matkap, keski…
Afyon’un İhsaniye ilçesine bağlı Döğer kasabası ile Leğen Köyü arasında bulunan 2 bin 600 yıllık Kibele tasvirini içeren Küçük Kapıkaya’daki kaya kütlesinin üst bölümü ise defineciler tarafından uçurulmuş. Saldırılardan kurtulan anıt, yakınlarda ise keskili matkapla tamamen kazınmış.
Aynı ilçede Üçlerkayası köyü yakınlarındaki Büyük Kapıkaya’da bulunan 2700 yıllık yol tapınağındaki Kibele rölyefi de tamamen kazınmış ve rölyefin ayak bölümüne derin yarıklar açılmış. 1800 yıllık Ayazin aslanlı mezarındaki Medusa figürleri keskiyle yok edilmiş; iç yüzeydeki kadın ve erkek figürleri ortadan kaldırılmış.
Saldırgan imzasını bıraktı
Afyon’da Frig yaylalarında bulunan Aslankaya’daki tahribat da dikkat çekici. 20 metre yüksekliğindeki 2 bin 600 yıllık anıtının yüzeyi 1995’te dinamitlendikten sonra, bu kez de matkaplı saldırıya uğramış.
İhsaniye Göynüş Vadisi Örenyeri’nde bulunan Yılantaş’taki yazıtlar da okunamayacak şekilde parçalanmış. Saldırganlar, yazıta 20 metre uzaktaki bir taşın üstüne, “Vur dumana, gel imana, be Üskül” diye not düşmüş.