Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) sosyal medyada ABD eski başkanı Barack Obama ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan karikatürü paylaşan, Suriye’ye operasyona tepki gösteren Vedat Şorli’nin ‘cumhurbaşkanına hakaret’ten mahkum edilmesini ifade özgürlüğünün ihlali saydı.
Şorli, 2014 ve 2016’da paylaştığı görseller nedeniyle iki ay tutuklu kalmıştı. 11 aylık cezası da daha sonra beş yıl süreyle ertelenmişti. Şorli kararı AİHM’e taşımıştı.
Şorli’nin ilk Facebook paylaşımı Obama’nın, kadın elbisesiyle resmedilen Erdoğan’ı öptüğü bir karikatür. Erdoğan’ın resminin üzerindeki konuşma balonunda ise Kürtçe “Suriye’nin tapusunu benim adıma yapacak mısın kocacığım” yazıyordu.
İkinci Facebook paylaşımında eski başbakan Ahmet Davutoğlu ve Erdoğan’ın fotoğraflarını şu yorumla paylaşmıştı: “Kandan beslenen iktidarınız yerin dibine batsın. Can aldıkça sağlamlaştırdığımız koltuklarınız yerin dibine batsın. Çaldığınız hayallerle yaşadığınız lüks hayatlarınız yerin dibine batsın. Başkanlığınız da iktidarınız da hırslarınız da yerin dibine batsın!!!”
AİHM: Koruma ayrıcalığı gelişmez
AİHM kararında şu ifadeler kullanıldı: “Özünde hiç bir şey, başvurucunun gözaltına alınıp geçici amaçla tutuklanması, hükmün ertelenmesi yoluyla da olsa Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 299’uncu (cumhurbaşkanına hakaret suçu) maddeden mahkum edilmesini meşru gösteremez. Ceza, kamu yararı olan meseleleri gündeme getirmede birey üzerinde caydırıcı etki yapar.
Tartışmaya konu TCK 299 prosedürüne dair pratik, ne Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) ruhuyla ne de ifade özgürlüğü ile bağdaşır. Devlet, cumhurbaşkanının itibarını savunmayı amaçladığında ona özel bir koruma ayrıcalığı geliştiremez.”
Türkiye mahkum edildi
TCK 299’un AİHS ve AİHM’nin yerleşik içtihadı ile uyumlu hale getirilmesini isteyen mahkeme, ilk defa TCK’nın cumhurbaşkanına hakaretle ilgili maddesi hakkında bu denli net bir karar açıklamış oldu.
Mahkeme ayrıca Türkiye’yi Şorli’ye 7 bin 500 avro tazminat ödemeye mahkum etti.