Kamuoyu araştırma şirketi KONDA’nın genel müdürü Bekir Ağırdır, HDP’nin yükselttiği altı puanlık oyun üçünün AKP’den çözülen Kürtlere ait olduğunu, kalan üç puanın ise CHP’deki ‘ödünç’ oyların gelişi olarak yorumlamak gerektiğini söyledi.
Ağırdır, erken seçimin yaşanması durumunda AKP’nin daha kötü bir yere gideceğini söylerken, MHP ve HDP’nin oylarında patlama yaşanacağını savundu.
Cumhuriyet’ten Selin Ongun’a konuşan Ağırdır, AKP-MHP koalisyonunu öngördüğünü söylerken, seçmenin sandıkta AKP’nin sistemi bu denli kanırtmasına ‘hayır’ dediğini vurguladı.
AKP’nin başarısızlığının sadece Başbakan Davutoğlu’na ya da Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ait olmadığını söyleyen Ağırdır, bunun aynı zamanda partinin başarısızlığı olduğunu söyledi.
Ağırdır’ın değerlendirmelerinden satır başları şöyle:
*AKP’nin 21 milyona kilitlenmiş olan oyunun 18 milyonu çekirdekti. Şimdi bu aradaki üç milyondan AK Parti sadece 500 bin alabilmiş durumda. Yani 21 milyon olan oyu, 18 buçuk milyona düştü.
*AKP bütün sempatizan oylarını kaybetti. Çekirdek oyu da kutuplaşma gibi nedenlerle kolay çözülmez. Onun için halen hayatımızdaki en önemli siyasi aktör AKP.
Erdoğan’ın zenginliği öne çıkarması sorgulama üretti
*Diyanet İşleri Başkanı’nın arabasını savunmak için kullanılan dil, o arabadan ve saraydan daha fazla rahatsız etti insanları. Fukaralığını öne çıkarmış Erdoğan’ın, zenginliği ve şaşayı gereklilik gibi sunması kendi tabanında sorgulama üretti.
*AKP oylarının bir kısmını MHP’ye, bir kısmını HDP’ye kaptırdı. Üstelik yeni seçmenden de oy alamadı. MHP’nin şöyle bir avantajı vardı. Hem AKP’den hem CHP’den kaçan Türkler için herkesin önünden geçtiği bir yere konumlandı.
HDP’ye önemli bir rol oynama fırsatı verildi
*Eğer HDP çoğulculaşmayı gerçekten kurumsallaştırırsa, CHP bir dahaki seçimde yer değiştirebilir. Seçmen HDP’ye gelecek için önemli bir rol oynama fırsatı verdi.
*Üç ay sonra erken seçim olursa, AKP daha kötü bir yere gider. MHP ve HDP’nin oyları olumlu patlar. AKP’den MHP’ye, CHP’den de HDP’ye doğru ciddi bir kayma olur. Çünkü iki büyük partinin böyle bir durumda bile bir çözüm üretememiş olmasını anlayışla karşılamaz seçmen.
Seçmen erken seçimi affetmez
*1983 ile 2002 arasında bu toplum her seferinde birinci partiyi değiştirdi. Hepsine birer fırsat verdikten sonra sonunda hepsini tasfiye etti. AKP de artık yeninin temsilcisi değil. Seçmen erken seçimi affetmez. Buna zorlanmayı hiç affetmez.
*AKP-MHP koalisyonu sadece gündelik hayatı yönetmek için kurulursa, iki, iki buçuk yıl sonra seçime gideriz. Ama büyük uzlaşmayı ararlarsa ülke için tarihi fırsat olabilir. Tabii tüm bu oyunda dört partinin dışındaki beşinci aktörün, Erdoğan’ın nasıl davranacağını kestiremiyoruz. Beştepe’de Bakanlar Kurulu’nu toplamaya devam ederse, o koalisyon sürmez, olmaz.
Kürt seçmenin oyları değişti
*Kürt seçmen Türkiye’de yaklaşık yedi milyon. Bu rakamın üç buçuk milyon kadarı AK Parti’ye, iki buçuk milyonu HDP’ye gidiyordu. Kalan bir milyon da farklı partilere dağılıyordu. Şimdi her 10 Kürt seçmenin 6-7’sinin partisi HDP oldu. İkisinin veya üçünün ise AKP oldu.
*Alevilerde geleneksel olarak seçmenin dörtte üçü hep CHP’liydi, yine CHP’li. Orada değişiklik yok. Ama Alevilerin bir kesimi belki önceden seçime gitmezken ya da solsosyalist partilere dağılırken şimdi topluca o geri kalan dörtte biri HDP’ye gitti.