Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ABD ziyareti sırasında Türkiye’nin Washington büyükelçiliği önünde çıkan ‘kavga’ ABD kamuoyunun gündeminden düşmüyor.
ABD basınında ziyaretten daha fazla ses getiren ‘kavga’da Erdoğan’ın korumaları, ellerinde ‘Demirtaş’a özgürlük’ pankartı taşıyan bir gruba saldırmıştı.
O sırada orada bulunanların çektiği videolarda, koyu renk takım elbiseli kişilerin Erdoğan karşıtı protestocuları kovaladığı, yumrukladığı ve tekme attığı ve polisin bu kişilere müdahale ediyordu. Etraftakiler saldırı nedeniyle sersemleyen protestoculara yardım ediyor, yaralılardan ikisinin kafası kanıyordu.
‘Acımasız bir saldırı’
Kavgada biri polis 11 kişi yaralanmış, dokuz kişi hastaneye kaldırılmıştı.
Washington Emniyet Müdürü Peter Newsham, soruşturmanın devam ettiğini, olay yerinden kaydedilen videolar sayesinde kavgaya kimlerin karıştığının gayet iyi anlaşıldığını belirterek, “Bu saldırıya karışan herkesin hesap vermesini temin etmek niyetindeyiz. Dün burada barışçıl protestolara acımasız bir saldırının ne olduğunu gözlemledik” dedi.
A demonstration outside the Turkish Embassy in northwest Washington led to nine people being injured, and two arrested pic.twitter.com/6SQTlQAUaa
— Voice of America (@VOANews) May 17, 2017
Newsham, saldırganların kimliği konusunda bilgileri olduğunu ve incelemeyi, başkanın korunmasından sorumlu Gizli Servis ve dışişleri ile birlikte yürüttüklerini belirtti.
Gizli Servis çalışanları, ABD seyahatleri sırasında üst düzey diplomatik misafirlerin de korunmasını üstleniyor. Elçilik önündeki saldırıyı da çok sayıda Gizli Servis görevlisi tanık olmuştu.
Newsham, Erdoğan’ın korumalarının silahlı olması nedeniyle polisin müdahale etmekte zorlandığını belirtti.
Dışişleri’nden kınama
ABD dışişleri de durumu ‘ifade özgürlüğüne saldırı’ diye niteleyerek, Türkiye’yi böyle davranışların hoşgörülemeyeceği konusunda uyardıklarını açıkladı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert tarafından yapılan yazılı açıklamada “Endişemizi Türk hükümetine en güçlü şekilde ifade ediyoruz” dendi.
Tepkiler dinmiyor
This is the United States of America. We do not do this here. There is no excuse for this kind of thuggish behavior. https://t.co/WsIln8gOX5
— John McCain (@SenJohnMcCain) May 17, 2017
ABD basınında ‘şok etkisi’ yaratan saldırıyı Cumhuriyetçi senatörler de sert biçimde kınadı. Türkiye’nin de yakından tanıdığı John McCain, saldırının görüntülerini Twitter hesabından paylaşarak, “Burası Amerika Birleşik Devletleri. Biz burada bunu yapmayız. Böyle haydutça davranışların özürü olamaz” diye yazdı. McCain’i, Türkiye’den özür bekleyen başka Cumhuriyetçiler de izledi.
Erdoğan’ın korumaları ‘muhtemelen’ suçlanabilir
ABD basının dikkat çektiği bir diğer konu ise Beyaz Saray’ın sessizliği. Beyaz Saray Sözcüsü Sean Spicer gazetecileri dışişlerine yönlendirdi.
Saldırının Beyaz Saray’ı zor bir duruma düşürdüğünü aktaran ABD basını, sorumluların soruşturulması sırasında Erdoğan’ın korumalarının da muhtemelen suçlanacağını ancak korumaların da diplomatik kalkanlarını devreye sokacağını yazdı.
İlk değil
ABD basını, Erdoğan’ın daha önceki ziyaretlerinde olanları da hatırlatmaktan geri durmadı. Bundan bir yıl önce nisan ayında ABD’ye giden Erdoğan’ın dünyanın önemli fikir kuruluşlarından Brookings Enstitüsü’nde yapacağı konuşma öncesinde de cumhurbaşkanlığı korumaları gazetecilere saldırmıştı. Bu isimler arasında Diken yazarı Amberin Zaman da bulunuyordu.
Üstelik, bir arbede de ABD’de Erdoğan’ı korumakla mükellef Gizli Servis çalışanlarıyla, korumalar arasında çıkmıştı. Brookings Enstitüsü, şiddetin devam etmesi durumunda Erdoğan’ın konuşmasını iptal etme uyarısında bulunmuştu.
Polis, dayak yiyen eylemciyi kelepçeleyerek kurtarmış
Ancak bu kez yaralananlar Türkiyeli gazeteciler değil, bizzat ABD vatandaşları oldu. Polisin açıkladığına göre iki kişi saldırı suçlamasıyla tutuklandı. Ancak Ayten Necmi ve Jalal Kheirabaoi isimli iki ABD’li, saldırıya uğrayan protestocular arasında yer alıyordu. Kheirabaoi daha sonra mahkemede serbest bırakıldı.
Reuters’a konuşan Kheirabaoi, Erdoğan’ın üç ya da dört korumasının, polis devreye girene kadar kendisini yumrukladığını söyledi. “Araya girdi ve beni onlardan korudu, sonra da ellerimi kelepçeledi. Gerçekten centilmen biriydi, yaptığı şeyi takdir ettim” diyen Kheirabaoi, elçilik önüne kavga için gitmediğini, aniden olayların içinde kaldığını belirtti.
Bayılana kadar tekmelenen, dişini kaybeden…
Hastaneye kaldırılan göstericiler, şu zamana kadar birçok basın kuruluşuna Türkiye’yi suçlayan açıklamalar yaptı. New York Times’a konuşan Lucy Usoyan, böyle bir olayla karşılaşmayı beklemediğini, ancak yere savrularak bilinci kapanana kadar tekmelendiğini söyledi.
Usoyan, “Gözlerimi açtığımda her yerde insan gördüm. Bazılarının kanaması vardı, ayağa bile kalkamadım” dedi.
Bir diğer gösterici Sayid Reza Yasa ise bir dişini yediği darbeyle kaybettiğini, yüzünün kan içinde kaldığını ve polis devreye girene kadar yerde tekmelendiğini söyledi. Yasa, “Bu kabul edilemez. Burası Amerika, Türkiye değil” diye konuştu.