Avrupa Birliği, 2016 yılında imzalanan ‘Göçmen Geri Kabul Anlaşması’ çerçevesinde Türkiye’ye gönderdiği düzensiz göçmen sayısının yetersiz olduğu görüşünde. Ortaya çıkan gizli raporlar Avrupa Komisyonu’nun iade sayıları için ‘başarısızlık‘ değerlendirmesi yaptığını ortaya koyuyor.
18 Mart 2016’da imzalanan anlaşmada, Türkiye üzerinden Yunan adaları, Bulgaristan ve Yunanistan’a, buradan da Avrupa’nın diğer ülkelerine gitmek isteyen Suriyelilerin kitlesel göçünü önlemek ve bu göçmenlerin Türkiye’de kalmalarını sağlamak için AB’nin Türkiye’ye mali yardım yapması öngörülmüştü. AB, Türkiye’nin göçmen almasına ‘yardımcı olmak’ için her biri 3 milyar avroluk iki ödeme yapmayı taahhüt etmişti. AB ayrıca Türk vatandaşları için vize muafiyeti, AB’ye üyelik ve Gümrük Birliği’nin genişletilmesi konusunda vaatlerde bulunmuştu.
AB, Türkiye’ye şu ana kadar 4,1 milyar avro ödeme yapıldığını savunurken, Türkiye bu rakamı 3,6 milyar avro olarak ifade ediyor. Ankara kendisine verilen sözlerin tutulmamasını gerekçe göstererek anlaşmayı ve şartlarını iyileştirerek yenilemek istiyor.
Alman Welt gazetesinin, ‘Göç ve Mülteci Durumu‘ adlı güncel ve gizli bir raporuna dayandırdığı haberine göre, Covid-19 salgını nedeniyle 2020’nin mart ayından beri Türkiye Avrupa’ya ulaşan göçmenleri geri almadı. Raporda, 21 Mart 2016’dan beri AB-Türkiye anlaşması bağlamında 2 bin 140, Yunanistan ile Türkiye arasındaki ikili anlaşmalar neticesinde de 601 göçmenin Türkiye’ye iade edildiği bilgisi verildi.
Rapora göre söz konusu yıl aralığında AB’nin Türkiye’den yeniden yerleştirme kapsamında aldığı göçmen sayısı ise 29 bin 427 kişi. Anlaşmada mütekabiliyet esası olduğu için, sayıların Avrupa Komisyonu tarafından ‘başarısızlık’ olarak değerlendirildiği belirtildi.
Anlaşmanın uzatılması bekleniyor
DW Türkçe’nin haberine göre AB’ye üye ülkelerin devlet ve hükümet başkanlarının katılımıyla 24-25 Haziran tarihlerinde Brüksel’de yapılacak olan zirve toplantılarında, söz konusu AB-Türkiye anlaşmasının uzatılması bekleniyor. Avrupa Komisyonu anlaşmanın yürürlüğe girdiği 2016 yılının mart ayından bugüne Türkiye’ye, bu ülkede yaşayan sığınmacıların bakımı için aktarılan 6 milyar avroya ek olarak önümüzdeki üç sene için 3,5 milyar avro daha gönderilmesini tavsiye ediyor.
Teklifte Ürdün ve Lübnan için de 2,2 milyar avroluk destek var.
BM rakamlarına göre, toplamda üç ülke şu anda 5 milyondan fazla Suriyeli göçmene ev sahipliği yapıyor.
Bu önerinin hayata geçirilebilmesi için birlik ülkelerindeki ulusal hükümetler tarafından onaylanması gerekiyor.
İnsan hakları örgütleri ise Avrupa’nın sığınma politikasını Ankara’ya devretmekle suçlayarak anlaşmayı uzun süredir eleştiriyor.