Doğu Almanya gizli polisinin eski bir memuru, 50 yıl önce Berlin sınır kapısında Polonyalı bir itfaiyeciyi öldürdüğü suçlamasıyla 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
80 yaşındaki eski ‘Stasi’ ajanı Martin Naumann, 1974’te Batı Berlin’e geçmek için izni olduğunu söyleyen Polonyalı Czesław Kukuczka’yı sırtından vurarak öldürdüğü için 10 yıl hapis cezası aldı.
Guardian’ın haberine göre cinayetin ardından Kukuczka’nın ölümüyle ilgili gerçekler ailesine hiçbir zaman açıklanmadı.
Bunun yerine yakılan bedeni haftalar sonra eşine gönderildi ve ailesi tarafından Polonya’da özel bir törenle defnedildi.
Davanın ayrıntıları, komünist Doğu Almanya’nın istihbarat servisi ve gizli polis teşkilatı olan ‘Stasi’yi araştıran bir tarihçinin araştırmaları neticesinde ortaya çıktı.
Tarihçi Stefan Appelius, eski Stasi arşivlerinde vurulma olayı ve bunu takip eden örtbas etme girişimleriyle ilgili belgeler buldu ve Kukuczka’nın Polonya’daki ailesinin izini sürdü.
Polonya yargısını dava konusunda aydınlatan Appelius, 2021’de Alman soruşturma makamları üzerinde de yıllardır süren eylemsizliğin ardından davanın yeniden açılması için baskı oluşturdu. Böylece Naumann geçen yıl ekimde cinayetle suçlandı.
Naumann’ı cinayetle ilişkilendiren ayrıntılar ilk kez 2016’da, Stasi görevlilerinin rejimin son günlerinde faaliyetlerini örtbas etmek için parçaladıkları belgelerin bir araya getirilmesiyle ortaya çıkmıştı.
Kendisine yöneltilen suçlamaları defalarca reddeden Leipzigli Naumann, kasıtsız adam öldürme yerine cinayetle suçlanan ilk eski Doğu Alman yetkilisi oldu.
Savcılar, Naumann’ın Kukuczka’yı ‘haince bir niyetle’ öldürdüğünü savundu.
Kukuczka’ya sınırı geçerken özgür olduğu söylenmiş ve Naumann tarafından sırtından vurulmuştu.
Bu da savcılarca olayın cinayet kriterlerini tam anlamıyla karşıladığı şeklinde yorumlandı.
Dava, tarihi belgelere ek olarak cinayete gençken Batı Almanya’dan Doğu Berlin’e yaptıkları bir okul gezisinde tanık olan üç emeklinin ifadesine dayandırıldı.
Savcı Henrike Hillman, davanın eski Doğu Alman yetkililerin adalet önüne çıkarılması açısından önemli olduğunu söyledi.
1961-1989 arasında Berlin Duvarı’ndan kaçmaya çalışan en az 140 kişi öldürüldü. Fakat sorumlular nadiren adaletin karşısına çıktı.
Hüküm giyenlerse çoğunlukla Stasi’nin emriyle hareket ettikleri varsayımıyla daha hafif cezalar aldı.