Kültür ve Turizm Bakanlığı, yasadışı yollarla ülkeden çıkarılan Sidamara tipi lahit ile MÖ 2-3 bine tarihlendirilen araba modeli eserin, 15 Şubat’ta Britanya’dan Türkiye’ye getirileceğini açıkladı.
1980’li yıllarda Isparta’daki Göksöğüt Belediyesi tarafından beş parçaya bölünmüş olarak tespit edilen Sidamara tipi lahit, Isparta Müzesi Müdürlüğü’ne taşındığında üç ana parça ve ufak birkaç parça olarak kayıtlara geçtmişti. 1987 yılında Prof. Dr. Mehmet Özsait tarafından fotoğraflanan eserin eksik iki parçasını, Prof. Dr. Volker Michael Strocka, 2015 yılında yaptığı araştırmada fark etti. Esere ait iki parçanın Londra’daki Sotheby’s Müzayede Evi’nin 1988 yılında bastığı müzayede kataloğunda yer aldığı belirlendi. Eser parçalarının, ilk fotoğraflandığı 1987 yılı ile müzeye taşındığı 1988 yılı arasında çalındığı tespit edildi.
Interpol çalıntı eserler veri tabanına kaydettirildi
Prof. Dr. Musa Kadıoğlu aracılığıyla konunun bildirilmesi üzerine hem Kültür ve Turizm Bakanlığı hem İçişleri Bakanlığı Interpol-Europol Dairesi Başkanlığı’nca, Sotheby’s Müzayede Evi’yle irtibata geçildi ve katalogda yer alan parçaların 1988 yılında kimlere satıldığı soruldu. Müzayede Evi, eserlerin bir kişi tarafından 1989 yılında iki ayrı alıcıya satıldığını, gizlilik kanunları uyarınca alıcıların isimlerini açıklayamayacaklarını bildirdi. Yeri tespit edilemeyen eserler, Interpol çalıntı sanat eserleri veri tabanına kaydettirildi ve uluslararası arama başladı
Christie’s Müzayede Evi satışa çıkardı
Kültür ve Turizm Bakanlığı uzmanlarınca Christie’s Müzayede Evi’ne ait bir katalog taranırken bu parçalardan birinin 4 Aralık 2019 tarihinde satışa çıkarılacağı tespit edildi. Bunun üzerine İngiltere polisi ile temas kuruldu ve eserin satışı geçici olarak durduruldu. Türkiye tarafından sağlanan verilerle İngiliz polisi, eseri elinde bulunduran kişi ile görüşerek eserin iadesine aracılık etti.
Yine İngiltere’de bulunan Bonham’s Müzayede Evi’nde ise Anadolu kökenli olan ve milattan önce 2-3 bine tarihlendirilen boğa tarafından çekilen bir araba modelinin satışa çıkarıldığı tespit edildi. Rapor hazırlanarak Kültür ve Turizm Bakanlığı Londra Kültür ve Tanıtma Müşavirliği’ne iletildi ve Müzayede Evi’nden eserin satışının durdurulması talep edildi. Müzayede evi ilk girişimi reddedince müşavirlik, İngiliz polisiyle irtibata geçti ve eserin satışının durdurulması konusunda destek istedi. Satıştan çekilen eserin sahibi ile müzayede evi kanalıyla temasa geçildi. Kişi, eser üzerindeki mülkiyet hakkından vazgeçti ve eserin Türkiye’ye iadesi kabul edildi.
Anadolu Medeniyetler Müzesi’nde sergilenecek
15 Şubat’ta Türkiye’ye getirilecek iki eser bakan Mehmet Nuri Ersoy’un katılacağı lansmanla basına tanıtılacak ve Ankara Anadolu Medeniyetler Müzesi’nde sergilenmeye başlanacak.