Tıbbi cihazlarda ‘yerlileştirme’ hedefine rağmen Sağlık ve Sanayi bakanlıklarının işbirliğiyle yapılacak ‘tek seferde en büyük tıbbi cihaz’ ihalesindeki ‘Kısmi teklif verilemez’ şartı nedeniyle bütün cihazlar yabancı firmalardan alınacak.
Fotoğraf: Reuters
Ekonomi yönetimi Türkiye’nin en önemli kırılganlığı olarak görülen cari açıkta kalıcı bir iyileşme için dış ticaret açığını önümüzdeki dönemde azaltmayı hedeflediğini açıklamıştı.
Kamu ithalatını azaltmak ve yüksek ithalat oluşturan stratejik sektörlerdeki yatırımların desteklenmesi başta olmak üzere, ithalat yerine yurt içinde özel sektör yatırımlarını ön plana çıkarmayı hedefleyen adımların planlandığı belirtilmişti.
Hükümetin ‘yerlileştirme’ olarak da tanımladığı bu sistemde ilaç sanayi, bilişim, kimya, lojistik, sağlık, ulaşım ve enerji sektörleri yer alıyor.
‘Amaçtan uzaklaşıldı’
Dünya’dan Sibel Sancaklı’nın haberine göre, üreticiler, Sağlık Bakanlığı’nın ihtiyacı olan MRG (manyetik rezonans görüntüleme), BT (bilgisayarlı tomografi), USG (ultrasonografi), DR (dijital röntgen) ve HBM (hasta başı monitör) cihazlarının tedariki ve ilgili cihazların kritik bileşenlerinin Türkiye’de üretilmesinin hedeflendiği projede gelinen noktada bu amaçtan uzaklaşıldığını savundu.
Hazırlanan şartnameyle binlerce tıbbi cihazın hazır alım ve montaj yoluyla 2020 yılına dek ithal edileceği, yerli üretim kısmında bugün sözleşme imzalansa dahi üretimin ancak 2020 sonunda başlayabileceği ifade edildi.
Şartnamedeki madde
Tıbbi Cihaz Üreticileri Derneği (TÜDER) Başkanı Mustafa Daşçı, yerli üreticilerin ihaleyle ilgili kaygılarını anlatırken, ihale şartnamesinin 10’uncu maddesine dikkat çekti.
İhale şartnamesindeki ‘kısmi teklife kapalılık’ koşulu nedeniyle bütün cihazların yabancı firmalardan alınacağıın ortaya çıktığını dile getiren Daşçı, “Türkiye’de üretim yapabilen ‘yerli malı’ belgeli firmalar olduğu halde, ihale şartnamesi bazı cihazları diğer bazı cihazlarla paketliyor. Yani dijital röntgen ve hasta başı monitör cihazını yerli firmalar üretebiliyor. Ancak bu cihazlar MR cihazıyla paketlenmiş durumda. MR cihazını da yerli firmalar üretmiyor” dedi.
Daşçı’nın aktardığına göre, bakanlığın oluşturduğu komisyonla tıbbi cihazların yüzde 54’ünün Türkiye’de üretileceğine dair bir rapor hazırlandı. Ancak sunulan şartnamede iki yıl tıbbi görüntüleme cihazlarını ithal etme izni veriliyor. İki yıllık talep de Türkiye’nin beş yıllık ihtiyacına tekabül ediyor.
Daşçı, “Bu da demek oluyor ki 10 yıllık ihale sürecinde, iki yıl hiç Türkiye’de üretimle ilgili bir şey yapılmayacak ve beş yıl sonra bu süreç başlayacak” diye konuştu.