• SANAT
  • 9 SORUDA
  • DİKEN ÖZEL
  • GÜNÜN 11’i
  • DİKENLİK
  • AKŞAM POSTASI
  • VPN HABER
  • ENGLISH

Diken

Yaramazlara biraz batar!

  • VİTRİN
  • AKTÜEL
  • EKONOMİ
  • ANALİZ
  • DÜNYA
  • MEDYA
  • KEYİF
  • YAZARLAR
  • SÜRDÜRÜLEBİLİRLİKYapı Kredi Step

Yeri geldiğinde

23/01/2022 13:56

ARDA EKŞİGİL

Yeri geldiğinde dil koparmak.

‘Dil koparma’ ifade/tehdidinin kan dondurucu şiddetiyle başlayalım. Eylemin görsel çağrışımı, memleketi yöneten Cumhurbaşkanı’nın ‘kem söz’ söyleyen dilin kopartılabildiği çağ-dışı bir zihin dünyasına hapsolduğunu (tekrardan) hatırlatması, ilkelliğinin orantısızlığı, hatta gülünç çocuksuluğu bile ‘bugünün insanını’ çarpıyor haliyle.  


Fakat cümlenin, zihinsel bir zamanaşımının dışavurumu olmanın yanında, ‘zamana yayılan’ bir yanı da var. Yeri geldiğinde dil koparmak. Henüz değil, fakat zamanı geldiğinde. 

Cumhurbaşkanının çok sevdiği, değişik vesilelerle kullandığı bir kalıp bu. 2014 yılında CHP (ve ‘kadere bakın’ ki MHP) belediyelerinin ‘paralel yapıyla’ mücadelesini yetersiz buluyor ve uyarıyor: 

“Bu ihanet şebekesine göz yumanlar, sessiz kalanlar bilsinler ki, biz de, milletimiz de bunu not ettik, ediyoruz. Millet nezdinde hiçbir eylem hesapsız kalmaz. Zamanı gelince milletim hesabı en güçlü şekilde sorar. Biz de zamanı gelince sorarız.”

Yaptıklarınızı gördük, bir kenara yazdık, gün gelince hesabını -elbette milletimle beraber- soracağız. Fakat hiç şüphesiz aslında milletime (ve onunla beraber ‘şahsıma’) örtülü bir övgü, neredeyse tanrısal vasıflar yükleniyor burada. Milletimin ve şahsımın Tanrı misali ‘işitip duyamayacağımız hiçbir şey yoktur.’ Yalnızca bizim bilip tayin edeceğimiz vakit geldiğinde, nazarımızdan saklamaya çalıştığınız günahlarınızın cezasını keseceğiz. Milletin keseceği cezanın ‘sandıkta’ tecelli edeceği ima ediliyor muhtemelen. ‘Bizim keseceğimiz’ ceza ne türden olacak? Kocaman, ürkünç bir boşluk bırakılıyor burada. Zamana yayılması istenen bir tedirginlik, başımızın üstünde sallandırılan bir kılıca dönüşüyor.  

Uyarıyla tehdidi ayıran ince çizginin ilerisi berisinde gezinen bu kalıp bazen de aczi yansıtıyor. Gücün yetmediği noktada garezi, anons edilen fakat ötelenmek zorunda kalan intikamı vaat ediyor. Ekim 2019’da Trump’ın kendisine yolladığı hakaretamiz mektuba ses çıkaramamanın kırıklığını taşıyor örneğin:  

“Bunu unutmamız mümkün değil ama önceliğimiz olarak görmüyoruz. Vakti saati geldiğinde bununla ilgili gerekenin yapılacağının da bilinmesini istiyoruz.”

Dişimizi sıkıyoruz, sinirden köpürüyoruz belki, fakat an itibariyle elimiz kolumuz bağlı. Bağların (veya prangalarımızın) çözüleceği günler yakındır. Umut; fakat umudun ötesinde geleceğin belli bir plan program çerçevesinde tanzim edildiği, düşmana ‘had bildirilecek’ günün hazırlandığı, zafere ulaşabilmek için ilmek ilmek örüldüğü bir ‘sürecin’ – çok da gerçekçi durmayan – sönük ve mahcup vaadi. 

Günümüzle gelecek (veya moda tabirle gelmekte olan) arasındaki bağı sıkılaştıran beyanatın çok yönlü ve kullanışlı tarafları var elbette. Davanın muğlak hedeflerine bir türlü varamamasının kullanışlılığı; tüm kudretimize rağmen hala elimizi kolumuzu bağlayan güçlerle mücadelenin sebatla ve teyakkuz halinde sürdürülmesi gerekliliği. Pedal çevir(t)meyi keserse düşeceğini hisseden iktidarın açlıktan bitap düşen bacak kasına kuvvet aşılaması. Saadet günlerine çıkacak yolun kılavuzluğunu üstlenirken “Şu (son) yokuştan sonrası bayır aşağı – şimdi pedallara her zamankinden çok asılma vakti” demenin yolu. Yokuş bir türlü çıkılamayınca, umudun yanına sessizce sıkıştırılan ‘sabır’ telkini.

Elbette, bu ‘gelecek projeksiyonu’, vaatkar olduğu kadar tehditkar da. Birine gösterilen havuç, bir başkasına sallanan sopaya, zamanı geldiğinde yapılacak kötülüğün müstehzi bir ifadeyle sunulan ‘teaser’ına dönüşüyor. Meral Akşener’e Rize’de yapılan fiziki saldırı sonrası kürsüden -neredeyse gizlenemeyen bir keyifle- “Daha neler olacak neler. Daha dur bakalım. Bunlar iyi günler” diyen Erdoğan, muarızlarının ‘gelecek zamanını’ da ipotek etmeyi ‘vaat’ ediyor. Kötülüğü takside bağlamak, usulca ve ustaca ‘yedirmek.’

Önceden hesaplanmış, yeri geldiğinde yedirilecek kademeli zulmün ön tadımını yapmanın ‘gündem değiştirme’ ve ‘toplumu hazırlama’ boyutu, dizginlenemeyen bir kin ve kibirle karışıyor. Gelecekte yapılması tasarlanan fenalığı müjdelemeden ‘duramamak’, bir anlamda dilini tut(a)mamak. Diline hakim ol(a)mamanın – veya artık olmak zorunda kalmamanın – dilediğine veya gücünün yettiğine istediğin hakareti edebilmenin keyfini çıkarmak. ‘Eline koz geçen’ Erdoğan’ın Avrupa’ya mültecilerle ilgili ‘uyarısında’ sezilen hafiflik duygusu bu esintiyi taşıyor: 

“Kapıları açarız dediğim zaman tutuşuyorlar. Tutuşmayın, vakti saati gelince bu kapılar da açılır ve Suriyeli mülteciler salınır. Hadi bakalım yüz binleri bir de siz ağırlayın.”

‘Kapıları açarak’ ileride sebep olunacak buhrandan şimdiden haz duymak. 

Yakın gelecekte koparılması öngörülen dillere dönelim. Erdoğan’ın son açıklamasında, ‘hedef gösterme’ gayesi dışında, icra edilecek vahşetin ve uygulanacak baskının tempo ve seviyesini ayarlayan, şapkadan çıkacak fenalığın ne zaman ve kime patlayacağını belirleyen ‘lider’ özgüveni seziliyor – veya sezdirilmek isteniyor. Bugünü olduğu gibi yarını da avucunun içine almış, fakat her şeye rağmen tedbiri elden bırakmayan bir lider. Henüz değil, ama yeri geldiğinde cızık çıkaran seslerin kesilebileceği, fazla uzamış dillerin koparılabileceği günleri milimetrik bir özen ve dikkatle tasarlayan geniş ufuklu bir önder.    

Elbette, bu derece parlak gelecek planları olan bir liderin kendi zamanının çoktan geçmiş olduğunu kabullenememesi de, yeri geldiğinde çekilmeyi bilemeyen insan doğasının garip bir cilvesi olsa gerek. 

Kategori:Analiz

SON HABERLER

Gökçeada ve Bozcaada seferlerinden bazıları iptal

Çanakkale’de Kabatepe-Gökçeada ve Geyikli-Bozcaada hatlarında planlanan arabalı vapur seferlerinden bazıları, olumsuz hava koşulları nedeniyle yapılamayacak.

Fransa’da bakanlara Telegram, WhatsApp ve Signal yasağı

Fransa’da hükümet üyelerine Telegram, WhatsApp ve Signal uygulamalarını kullanmamaları talimatı verildi.

70’inde doğurdu, hem de ikiz

Ugandalı 70 yaşındaki Safina Namukwaya, tüp bebek tedavisiyle ikiz bebek dünyaya getirdi.

KKM hesaplarındaki çıkış ‘hız kesti’

Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarındaki toplam tutar 2 trilyon 738 milyar liraya geriledi.

Petrol devinin ev sahipliğinde iklim zirvesi!

Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) en büyük kentlerinden Dubai’de iklim zirvesi bugün başlıyor. Yani petrol devinin ev sahipliğinde. Hatta ortaya çıkan belgelere göre BAE bu zirveyi yeni petrol ve gaz anlaşmaları için bir araç olarak kullanmak istiyor.

Bir zamanlar akademide
Konumuz velayet ama yeni kanun çocuk odaklı olmaktan uzak; makyajdan ibaret

Ara

DİKEN’İ TAKİP EDİN

Osman Kavala 2 bin 221 gündür hapiste

YAZARLAR

Kürt, Kürtçe şarkı söylüyor ve opera sanatçısı, olacak iş mi!

Murat Sevinç

Seçmenler çıldırmış olmalı

Bahadır Kaynak

Üç ustadan diyalog dersleri

Mustafa Dağıstanlı

Meşrubat, kahve ve hastane!

Murat Sevinç

Almanya gezisinin ardından

Bahadır Kaynak

Pasif direniş değil, aktif kabul

Psk. Dr. Feyza Bayraktar

Bir diken de kendime batırayım

Mustafa Dağıstanlı

GÜNÜN 11’İ

Alaattin Aktaş: Satın aldığı bir ürünü dökerek protesto eylemine katkı verdiğini sanan birinde zeka da pek aranmaz ya

Şeref Oğuz: Nasıl oluyor da kara para getirip sisteme sokabiliyorlar?

İsmail Saymaz: Seçil Erzan, fondaki AKP’linin yasak aşkıymış

Aytunç Erkin: Kayıp 11 milyon doların belgesi

Can Ataklı: Muhteşem istihbarat diyorlar ama bunları da yaşamadık mı?

Uğur Meleke: Galatasaray favori

Osman Müftüoğlu: Sağlıklı şeker yoktur

Güldener Sonumut: AB ağırlığı vize muafiyetine değil vize kolaylığına veriyor

Esfender Korkmaz: Altyapı izin vermeden dolandırıcılık artmaz

Ali Bayramoğlu: Hayatımızı iki dalga arasındaki ilişkiler ve çelişkiler belirleyecek

Mehmet Tezkan: Alayı dolandırıcı!

  • 9 SORUDA
  • YAZARLAR
  • AKTÜEL
  • ANALİZ
  • DİKEN ÖZEL
  • DİKEN’E TAKILANLAR
  • DÜNYA
  • EKONOMİ
  • KEYİF
  • MEDYA
  • POPÜLER BİLİM
  • SANAT
  • BU GAZETE…
  • DİKEN 5 YAŞINDA
  • Künye
  • İletişim
  • Gizlilik ilkeleri
  • Çerez politikası

"Genç gazeteci arkadaşlarıma! Bu meslek yorucu bir meslektir. Ama, insan büyük bir zevkle çalışır. Kalemine daima efendi kal, uşak olmamaya gayret et. Mecbur kalırsan kır, sakın satma." Sedat Simavi

×