CEM ALANÇ
Dizi sektöründeki rekabetin giderek kızıştığı günümüzde, yayıncı kanallar ve yapımcılar izleyicilerin ilgisini en üst seviyede tutabilmek için sürekli bir yenilik arayışı içindeler. Aslına bakarsanız işleri hiç de kolay değil çünkü yabancı dizileri de çok hızlı tüketmeye başladık.
Her sezon ekrana gelen birçok yeni dizi izlenme oranlarının düşük olması nedeniyle sezonu tamamlayamadan iptal ediliyor. Hal böyle olunca da planlanan ana hikaye yarıda kalıyor.
Bu durumu ortadan kaldırabilmek için yapımcılar televizyonun ‘altın çağı’ olarak kabul edilen 50’li, 60’lı yılların popüler formatını yeniden tercih etmeye başladı: ‘Antoloji dizileri’.
Antolojinin kelime anlamı aynı türdeki birçok eserin bir araya getirilmesiyle ortaya çıkan yapıt. Mesela şiir antolojisi. Bu format dizilere de aynı mantıkta uygulanıyor. Belirlenen bir ana tema ve dizi türü (genre) ekseninde ortaya çıkarılan farklı farklı hikayeler her bölümde veya bir tam sezonda izleyiciye aktarılıyor.
Her yıl farklı bir hikaye, yayından kaldırılma tasası yok
Peki antoloji formatı neden yıllar sonra yeniden bir patlama yaşıyor? Bunun birkaç nedeni var. Öncelikle ana temaya bağlı olarak izleyiciler her yıl farklı bir hikaye seyredebiliyor.
Dizi bir sezonun ardından iptal edilse bile ortada kalmıyorsunuz. Ayrıca hikaye birkaç sezona yayılmadığı için o yıl diziyi seyredip seyretmeme kararını da rahatlıkla verebilirsiniz.
Bölüm sayısı tüm sezona yayılan dizilere göre oldukça az. Senaryo genellikle 8, 10 veya 13 bölüm olarak hazırlanıyor. Böylece tüm sezonu tek seferde seyretme kolaylığı da var. Ayrıca sezon içinde verilen uzun süreli aralar yok.
Antoloji formatının bir diğer artısı -ki benim tercih etmemdeki en önemli sebep- sinema ve televizyon dünyasının birbirinden değerli ve yetenekli oyuncularını kadrosunda barındırması. Kimler yok ki? Susan Sarandon, Jessica Lange, Ewan McGregor, Cuba Godding Jr., Judy Davis, Jon Hamm, Billy Bob Thornton, Colin Hanks, Matthew McConaughey, Colin Farrell… Say say bitmez.
Aynı kadro başka rollerde karşımıza çıkabiliyor
İzleyici olarak bir diğer keyif aldığım nokta ise aynı kadronun değişen hikayeye bağlı olarak her sezon farklı bir karakteri canlandırabilmesi. Bu sayede muhteşem performanslara tanıklık ederken oyuncunun yeteneklerinin belirli bir kalıp içinde sınırlanmadığını görüyoruz.
Bütün bunların yanı sıra yayıncı kanallar bütçe yönetimi ve yayın takvimi belirlemede antoloji formatı sayesinde daha esnek hareket ediyor. İki sezon arasındaki boşluk daha uzun olmasına rağmen bir sonraki dönemde yeni bir hikaye karşımızda olacağı için bu durum izleyici çok rahatsız etmiyor.
Türün öne çıkan örneklerine bir bakalım mı? Listeyi alfabetik olarak düzenledim:
American Crime – ABC / Drama
Yapımcı: John Ridley
Oyuncular: Felicity Huffman, Timothy Hutton, Regina King
3. sezon devam ediyor.
İlk sezonunda saldırıya uğrayan bir çiftin çevresinde olaydan etkilenen kişilerin kabullenme ve gerçek suçluyu aramasına tanık olurken, ikinci sezonda lisede tacize uğrayan bir erkek öğrencinin kendi kimliğini keşfetme süreci ekseninde yaşananları izlemiştik. Henüz devam eden üçüncü sezonu izleme fırsatı bulamamış olsam da ilk iki sezonda özellikle Felicity Huffman’ın performansına dikkat çekmek istiyorum.
American Crime Story – FX / Suç, Drama
Yapımcı: Scott Alexander, Larry Karaszewski
Oyuncular: Sarah Paulson, Cuba Gooding Jr., John Travolta
2. ve 3. sezon onayı aldı.
Yaşanmış hikayelerden yola çıkan senaryosuyla ilk sezonunda hemen hemen her ödül törenini başarıyla geçirdi. Geçtiğimiz yıl ilk sezonda O.J. Simpson davası ekrana taşındı. Henüz 2. sezon çekimleri başlamadan 3. sezon onayı alan dizide 2017 yılında Katrina kasırgası merkezinde bir hikaye ekrana gelecek. Ama şimdiden 2018 yılında ekranda olması planlanan 3. sezon konuşuluyor diyebiliriz. Versace cinayetini konu alacak sezonda Donatella Versace’yi, Penelope Cruz’un canlandıracağının açıklanması bir anda bomba gibi düştü.
American Horror Story – FX / Drama, Gerilim, Korku
Yapımcı: Ryan Murphy, Brad Falchuk
Oyuncular: Sarah Paulson, Jessica Lange, Evan Peters, Lady Gaga, Kathy Bates
8. ve 9. sezon onayı aldı.
Lanetli bir ev, akıl hastanesi, gizemli bir otel, uğursuz bir çiftlik ve hatta cadılar meclisi… Ryan Murphy’nin yarattığı dizinin birbirinden ilginç mekan seçimleri ve garip karakterleriyle korku türüne katkıları yadsınamaz. Özellikle başrol kadın oyuncularının ödüle doymayan performanslarıyla adından sıkça söz ettiren dizi, önümüzdeki yıl Amerikan Başkanlık seçimini merkezine alacak bir hikaye ekrana getirmeye hazırlanıyor. Lady Gaga’nın 5. sezonda canlandırdığı gizemli otel sahibesi rolüyle Altın Küre kazandığını da unutmamak gerek. Dizi 8 ve 9. sezonuyla da 2020 yılına kadar ekranda olmayı garantiledi.
https://www.youtube.com/watch?v=6l_HeQyKEOU
Black Mirror – Netlix / Drama, Gerilim, Bilimkurgu
Yapımcı: Charlie Brooker
Oyuncular: Chris Martin Hill, Hannah John-Kamen, Paul Blackwell, John Hamm
4. sezon onayı aldı.
İngiliz Channel 4’da ekrana gelen ilk iki sezonuyla hatırı sayılır bir hayran kitlesine ulaştı. Üçer bölümden oluşan sezonlarda teknolojinin hayatımıza getirdiği kolaylıkların yanında çoğu zaman farkında olmadığımız bir karanlık tarafı da tetiklediği ana teması işlenerek izleyicilerin sınırlarını zorladığını kabul etmek gerek. Hikayeler günümüzde ya da yakın bir gelecekte yaşandığı için gerçek ve kurgu arasında ince bir çizgide ilerliyor. Daha sonra Netflix’in radarına takılan dizi, 6 bölümden oluşan iki sezon onayı daha aldı. Özellikle dizinin ilk bölümünün benim için unutulmazlar arasında yer aldığını itiraf etmeliyim.
Fargo – FX / Drama, Suç, Gerilim
Yapımcı: Noah Hawley
Oyuncular: Billy Bob Thornton, Colin Hanks, Kirsten Dunst, Jean Smart, Patrick Wilson, Ewan McGregor, Mary Elizabeth Winstead
3. Sezon 19 Nisan’da başlıyor.
1996 yılı yapımı Coen Kardeşler imzalı aynı adlı filmden esinlenen dizinin her sezonu farklı bir zaman diliminde geçiyor. Ana tema olarak ise işlenen bir suç ve bundan etkilenen karakterlerin değişen hayatı var. Her sezon kadro ve hikaye değişse de aslında ortak bir kronolojik zaman dilimi kullanılıyor. Dizinin yapım ekibinde Coen Kardeşler de var. 2006 ve 1979 yıllarında geçen ilk iki sezonun ardından önümüzdeki günlerde ekrana gelecek üçüncü sezonda yine Minnesota’ya döneceğiz. Bu sefer takvimler 2010 yılını gösterecek.
Feud – FX / Drama
Yapımcı: Ryan Murphy, Jaffe Cohen, Michael Zam
Oyuncular: Susan Sarandon, Jessica Lange, Judy Davis
2. sezon onayı aldı.
İlk sezonunda 1960’lı yıllarda Hollywood’un iki önemli yıldızı Joan Crawford ve Bette Davis arasındaki nefretle karışık iş ilişkisine uzanan Feud, gerçek bir hikayeye dayanıyor. Sadece başrol oyuncularıyla bile dikkat çeken dizide Susan Sarandon ve Jessica Lange oldukça başarılı bir performans sergiliyorlar. Ana temanın oldukça ilgi çekici olduğunu kabul edebiliriz dolayısıyla ilerleyen sezonlarda buna benzer ikilileri seyretme olasılığımız yüksek. Unutmadan yeni sezon onayı alan dizide bir diğer ikili şimdiden belli oldu: Prens Charles ve Prenses Diana.
https://www.youtube.com/watch?v=fktRmhqP2gc
Secrets & Lies – ABC / Drama, Suç
Yapımcı: Barbie Kligman
Oyuncular: Juliette Lewis, Ryan Phillippe, KaDee Strickland, Jordana Bewster, Michael Ealy, Terry O’Quinn
3. sezonla ilgili herhangi bir açıklama yok.
Her sezonda Dedektif Andrea Cornell’in bir cinayet davasını çözmesine şahit oluyoruz. Juliette Lewis tarafından canlandırılan Dedektif Cornell rahatsız edici derecede ilginç bir karakter. Kendine has yöntemleriyle cinayet davasının etrafındaki kişileri canından bezdirmek pahasına katili ortaya çıkarıyor. Cinayet soruşturması ekseninde her bölümde karakterlerin sakladıkları sırlar ve yalanlar bir bir ortaya çıkıyor.
True Detective – HBO / Drama, Suç
Yapımcı: Nic Pizzolatto
Oyuncular: Matthew McConaughey, Woody Harrelson, Michelle Monaghan, Colin Farrell, Rachel McAdams, Taylor Kitsch
3. sezon olabilir.
2014 ve 2015 yıllarında HBO ekranına gelen dizi, her sezon bambaşka ve birbirinden bağımsız hikayeleriyle işlenen bir suçun altında yatan nedenleri, kişisel ve profesyonel sırlarla besleyerek ekrana getirdi. İlk sezonda Lousiana’da 17 yıllık bir zamana yayılan seri cinayetlerin çözülmesi için uğraşan iki dedektifin yaşadıkları izleyiciyi zorlarken, ikinci sezonda California’da yozlaşmış bir politikacının cinayeti ekseninde 3 farklı polis departmanından dedektifin ve suçluya dönüşmeye başlayan bir işadamının hikayesi izleyiciyi etkiledi. HBO’nun üçüncü sezona sıcak baktığı şeklindeki haberler hayranlarını heyecanlandırıyor.
Antoloji türünün sektöre getirdiği yenilikçi yaklaşım ve fırsatlar daha uzun süre bu formattaki dizilerin rağbet görmeye devam edeceğinin kesinlikle habercisi. Severek takip ettiğim antoloji türündeki dizilerle ilgili detaylı yazıları blogumda bulabilirsiniz.