• ROTA
  • 9 SORUDA
  • DİKEN ÖZEL
  • GÜNÜN 11’i
  • DİKENLİK
  • AKŞAM POSTASI
  • VPN HABER
  • ENGLISH

Diken

Yaramazlara biraz batar!

  • VİTRİN
  • AKTÜEL
  • EKONOMİ
  • ANALİZ
  • DÜNYA
  • MEDYA
  • KEYİF
  • YAZARLAR
  • SANAT
  • SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Netflix uykusuzluğu: Metabolizma yavaşlıyor, devamlı bir açlık hissi

14/05/2022 10:58


MESUDE ERŞAN

@mesudersan 

[email protected]

Ekran karşısında saatlerce, gözümüzü kırpmadan izlediğimiz dizi ve filmler uyku yoksunluğuna yol açıyor. Anadolu Uyku Araştırmaları Derneği (ANUYAD) Başkanı Prof. Dr. Hikmet Yılmaz, ‘Netflix uykusuzluğu’ dediği bu durumun fizyolojik, metabolik, psikolojik ve toplumsal bir dizi sonucu olduğunu söylüyor.

Fotoğraf: Unsplash

Kendi açıklamalarına göre dünya internet trafiğinin yüzde 15’ni tek başına tüketen çevrimiçi dizi ve film platformu Netflix, pandemi dönemindeki eve kapanmalarda abonelerinin zamanını doldurdu, bu zorlayıcı süreci kolaylaştırdı.


Şirketin açıkladığı verilere göre Netflix aboneleri platformda günde ortalama 50 dakikalarını harcıyor. Çok sayıda ülkede, milyonlarca abonesi olan Netflix ve benzerleri sağlığımız ve yaşamımız için elzem olan uykumuzdan çalıyor.

Nitekim Netflix CEO’larından Reed Hastings, bir konuşmasında, en büyük rakiplerinin uyku olduğunu söylemişti.

SleepStandarts tarafından ABD’de düzenlenen bir araştırmaya göre Netflix kullanıcılarının büyük çoğunluğu bir filmi ya da şovu izlemek adına uykusundan vazgeçiyor. Kullanıcıların yüzde 20’si Netflix’te dört saatten fazla zaman harcıyor, milenyum jenerasyonunda bu oran yüzde 80’lerin üstüne çıkıyor. Kullanıcıların yüzde 60’a yakını ihtiyacından daha az uyuyor.

Türkiye’de platform kullanıcılarının günde kaç saati karşısında geçirdikleriyle ilgili henüz bir veri yok. Ancak peşinden sürükleyen yapımların karşısında, uykuyla mücadele ederek geçirilen saatlerin beden üzerinde birden fazla bedeli oluyor.

Metabolizma yavaşlıyor

Prof. Dr. Yılmaz, ekrandan gelen ışığın, melatonin hormonunun salgılanmasını önleyerek uykuyu başlatmayı zorlaştırdığını söyledi: “Gece normalde uyunması gereken zamanda bu şekilde uyanık kalmak leptin ve gherlin denen hormonların döngüsünü bozuyor.”

Leptin hormonu, iştah, metabolizma ve kalori yakımını düzenlemede gerekli, beyne tok olduğumuzu anlatan hormon. Yağ kaybettikçe veya kilo verdikçe kandaki leptin hormonunun düzeyi azalır. Düşük leptin düzeyleri beyni uyararak yemek yemeyi artırır.

Yılmaz şunları söyledi: “Uyurken leptin seviyesi yükselir, beyne şimdilik enerjiyle dolu olduğu ve açlık duygusunu tetiklemeye ya da kalori yakmaya gerek olmadığını iletir. Yeterince uyumadığınızda, vücudunuzdaki leptin seviyesi düşer. Bu nedenle yemeğe ihtiyacınız olmasa bile beyniniz aç olduğunuzu söyler. Uykusuzluk nedeniyle oluşan leptindeki düşüş, devamlı bir açlık duygusu oluşturur ve metabolizmayı yavaşlatır.”

Obezitede rol oynayan diğer hormon ghrelin. Amacı temelde leptinin tam tersi. Bu hormon, beyne yemek yemeye ihtiyacını, kalori yakmayı durdurması gerektiğini ve enerjiyi yağ olarak depolaması gerektiğini söyler. Uykudayken, ghrelin seviyesi düşer. Çünkü uykudayken daha az enerji gerekiyor.

Yılmaz, yeterince uyuyamayan insanların metabolizmasında çok fazla ghrelin birikeceğini belirtti: ”Bu nedenle, vücut aç olduğunu ve daha fazla kaloriye ihtiyacı olduğunu düşünüp kalori yakışını durdurur. Metabolizma yavaşlar ve kişinin kilo alması kolaylaşır.”

Yedi saatten az uyuyanlar daha kilolu

Uyku yoksunluğu aynı zamanda stres hormonlarının seviyesini, insülin direncini de artırır. Bunların ikisi de kilo alımını kolaylaştırır. Yılmaz’a göre insülin direnci ayrıca kişide tip 2 diyabet hastalığı gelişmesine de neden olur: “Böylece uyku yoksunluğu yaşayan bu olgularda obeziteye ve metabolik sendrom denen kalp krizi ve felç geçirmeyi kolaylaştıran tabloya yol açar. Nitekim Columbia Üniversitesi’ndeki bir başka çalışma, yedi saatten az uyuyan insanların bu süreden fazla uyuyanlara göre daha kilolu olduklarını ve kilo almaya yatkın olduklarını gösterdi.”

Ortalama sekiz saate ihtiyacımız var

Bugüne kadar uyku tıbbıyla ilgili çalışmalar erişkin insanların günlük ortalama sekiz saat uykuya ihtiyacı olduğunu gösteriyor. Uyku yoksunluğunun ayrıca fizyolojiyi, performansı, öğrenmeyi, duygu durumunu, algı ve dikkat yeteneğini, ilişkileri, yaşam kalitesini, araç kullanmayı, üretimi etkileyen sonuçları var. 

Yılmaz’ın verdiği bilgiye göre, iştah artışından, vücut ısısı kontrolünün zayıflaması, baş ağrısından bağışıklık sisteminin bozulmasına, kalp krizinden felç geçirmeye kadar geniş yelpazede komplikasyon söz konusu.

Trafik kazaları yaşanabilir

Bir insanın uykusuzluğa en fazla 264 saat (11 gün) dayanabilir. Bu süre aşıldığında önce agoni (çıldırma hali) ardından ölümle sonuçlanır. 24 saat boyunca uyanık kalmak beynimizde yüzde 0,1 kan-alkol oranına eşdeğer bir uyuşukluğa yol açar. Uykusuzluk devam ederse, 24 saatin ardından durum daha da bozulur. Halüsinasyonlar, algı bozuklukları, kronik bir yorgunluk hali ve mikro uykular gözlenir. Uykusuzluk 72 saati aşarsa insan artık dayanamaz ve uyuyakalır. 

Yılmaz’ın uyarıları şöyle: “Özetle, ‘Netflix uykusuzluğu’ olarak tanımlayabileceğimiz bu uyku yoksunluğunun fizyolojik, metabolik, psikolojik ve toplumsal sonuçları söz konusu. Bu platforma kendini kaptırarak geç saatlere kadar uykusundan fedakarlık edip uyku yoksunluğu yaşayan orta yaşlı ve yaşlılarda bir- iki gün sonra, gençlerde ise üç- dört gün sonra yaşanan bu sonuçlar hayatlarını derinden etkiler. Fizyolojik sonuçların neticesinde obeziteden bağışıklık sisteminin bozulmasına, kalp krizinden felç geçirmeye bir dizi sağlık sorunu yaşanabilir. İş kazalarından öğrenme güçlüğüne, trafik kazalarından iş gücü kayıplarına bir dizi toplumsal bedel ödenebilir.”

Filed Under: Diken'e takılanlar, Vitrin-mobil

SON HABERLER

Elon Musk’ın 74 yaşındaki annesi Sports Illustrated’a kapak oldu

Tesla ve SpaceX'in CEO'su Elon Musk'ın 74 yaşındaki annesi Maye Musk, … Devamı...

İmamoğlu’ndan Atatürk Havalimanı tepkisi: Bir parça millet sevginiz kaldıysa durun!

İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, hükümeti Atatürk Havalimanı’na … Devamı...

Britanya’da iş var, işçi yok!

Britanya merkezli Ulusal İstatistik Ofisi'nin verilerine göre ülkede … Devamı...

Bir şarap grubuna zam

Tekel Bayileri Platformu (TBP) Başkanı Özgür Aybaş, Biricik Şarapları'na … Devamı...

Eski İzmir ‘Smyrna Antik Kenti’ metaverse taşındı

İzmir'in Konak ilçesindeki 2 bin 500 yıllık Smyrna Antik Kenti Agorası'nın … Devamı...

Alman bakan Erdoğan’ı ‘önemsemedi’: Finlandiya ve İsveç hızla NATO’ya katılır

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Finlandiya ve İsveç'in NATO … Devamı...

Türkiye’de 100 kişiden 15’i genç: 2080’e kadar oran düşüyor

Türkiye'de 2021 itibariyle 12 milyon 971 bin 289 genç yaşıyor, nüfuslarıysa … Devamı...

Uyuşturucu kaçakçılarının gizli tüneli bulundu: Demiryolu var

ABD'nin California eyaletinin Meksika'yla sınırında uyuşturucu … Devamı...

Marmara’da ‘kuvvetli yağış’ uyarısı

Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Marmara Bölgesi'nde yarın öğle saatlerinden … Devamı...

Avrupalı bakan, Erdoğan’a ‘Pazarcı’ demeye getirdi

Lüksemburg Dışişleri Bakanı Asselborn, Türkiye'nin İsveç ve Finlandiya'nın … Devamı...

Ahmet Türk’ten Yavaş’a ‘Kürt seçmen’ tespiti, İmamoğlu’na söylem eleştirisi
Dünyanın en uzun asma yaya köprüsünde 95 metre yükseklikte ilk adımlar atıldı

Ara

DİKEN’İ TAKİP EDİN

Osman Kavala 1659 gündür hapiste

YAZARLAR

İsveç Köftesi, Kürt Böreği

Bahadır Kaynak

Yekta Kopan’ın özrü, Gezi’nin sızlayan kemikleri…

Dağhan Irak

Akrep’te Ay Tutulması

Neslihan Kazdal

Buluşalım artık!

Psk. Dr. Feyza Bayraktar

Tekrardan kaçın ama sakınma!

Mustafa Dağıstanlı

Onca insan ‘sivil ölüme’ mahkûmken toplumda huzur olacaktı, öyle mi!

Murat Sevinç

Zafer Partisi nedir, kimin işine yarar?

Dağhan Irak

GÜNÜN 11’İ

Rahmi Turan: Bu ekonomi paketiyle tuzu kurular kazanacak

Alaattin Aktaş: Toplam yük 30 milyar liraya doğru gidiyor

İbrahim Varlı: Yeni ‘güvenlik mimarisi’ tartışmaları ete kemiğe bürünür hale getirildi

Okan Müderrisoğlu: Biraz sabır, her şey bambaşka olacak!

Evren Devrim Zelyut: Kaçan sermaye devasa boyutlarda

Yusuf Karadaş: Türkiye’yi yeni dayatma ve tehditlerle yüz yüze bırakabilecek bir kumar

İsmet Berkan: Amerika’yı dengelemek isteyen Türkiye’nin yegane şansı

Akif Beki: Cahit Özkan’dan, başka ne demesini bekliyordunuz!

Ali Sirmen: NATO’da Türkiye’nin fiili veto hakkı hiçbir zaman olmadı

Can Ataklı: Saray medyası sanki bu çok olağanüstü bir teknolojiymiş gibi şişiriyor

Murat Muratoğlu: Hiç beklemedikleri hamle geldi

Yanlışlıkla hesabına yatan bütün kasabanın Covid yardımını kumarda ‘yedi’

Huzurevinde tanışıp evlendiler

Blackpool’un forveti ülkede, 1990’dan beri eşcinsel olduğunu kamuoyuyla paylaşan ilk futbolcu oldu

Safra kesesinden çıkardığı 1250 taşla ismini yazdı

ABD İlaç Dairesi ilk kez onayladı: Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma yöntemi olarak külot

‘Kimseyi değiştirmeye çalışmayın’ o kadar da doğru bir tavsiye olmayabilir

Los Angeles’ın Hollywood’u varsa Edirne’nin de ‘Ediwood’u var!

Machine Gun Kelly ödül törenine 30 bin dolar değerinde manikürle katıldı

Üç teknoloji devi şifreleri kaldırmak istiyor: ‘Dönüşüme’ hazır mısınız?

  • VİTRİN
  • AKTÜEL
  • EKONOMİ
  • ANALİZ
  • DÜNYA
  • MEDYA
  • KEYİF
  • YAZARLAR
  • SANAT
  • SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
  • AGORA
  • DİKEN’E TAKILANLAR
  • BİRİNCİ SAYFALAR
  • GÜNÜN 11’i
  • AKŞAM POSTASI
  • BU GAZETE…
  • DİKEN 5 YAŞINDA
  • KÜNYE
  • İLETİŞİM
  • E-mail
  • Facebook
  • Google+
  • Pinterest
  • RSS
  • Twitter
  • Vimeo
  • YouTube

"Genç gazeteci arkadaşlarıma! Bu meslek yorucu bir meslektir. Ama, insan büyük bir zevkle çalışır. Kalemine daima efendi kal, uşak olmamaya gayret et. Mecbur kalırsan kır, sakın satma." Sedat Simavi