Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak hükümetin piyasalara güven vermesi bakımından kritik önemde gördüğü yeni ekonomi programını ile ilgili yaptığı açıklamaya göre, büyüme beklentisi bu yıl için yüzde 5.5’ten 3.8’e çekilirken gelecek yıl için de 2.3 rakamı hedef olarak kondu.
Enflasyon hedefi de 2018 için yüzde 20.8, 2019 için yüzde 15.9… Programda dikkat çekici başka bir nokta da en son 10.2 olarak açıklanan işsizlik rakamının 2019’da 12.1’e yükseleceği ve ancak 2021’de 10.8’e düşeceği tahmini.
Hükümetin ekonomik çalkantı sonrası piyasalara güven vermesi açısından büyük ilgiyle takip edilen Orta Vadeli Program’ın (OVP) adı, Berat Albayrak’ın açıklanmasından birkaç saat önce Yeni Ekonomi Program’ı (YEP) olarak duyuruldu.
OVP iki yıllıktı YEP üç yıllık
OVP, 5018 sayılı Kanunun 16. maddesi uyarınca, Bakanlar Kurulu’nun en geç Eylül ayının ilk haftası sonuna kadar makro politikaları, ilkeleri, hedef ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik büyüklükleri de kapsayacak şekilde hazırladığı iki yıllık bir programdı. Yeni Ekonomi Programı (YEP) ise 2019-2021 yılları arasını kapsayan üç yıllık bir program olacak. YEP’in ana teması dengelenme, disiplin ve değişim olacak.
YEP’in açıklandığı toplantıda basının yanı sıra, ekonomik birliklerin başkanları, iş dünyasının önde gelen temsilcileri ve akademisyenlerin de aralarında bulunan bir davetli topluluğu da yer alıyor. Program, Türkiye’nin dış borç arayışına yönelik uluslararası finans kuruluşlarına yönelik güven mesajları içermesi bakımından merakla bekleniyordu.
Programın ‘dengelenme, disiplin ve değişim’ ilkeleri üzerine kurulduğunu belirten Albayrak başlangıç konuşmasında şöyle dedi: “Bugün burada Türkiye’nin 2019-2021 yılları arasında ekonomi programının ötesinde bir politikalar değişiminin lansmanı için bir aradayız. Tüm dünya şu konuda hem fikir, Türkiye 2002-2013 yılları arasında ekonomide bir başarı hikayesi yazmış ve tüm dünyanın takdirini kazanmış ekonomik bir oyuncudur.”
Bakan Albayrak’ın önümüzdeki dönem için rakam hedeflerini şöyle açıkladı:
– Büyüme beklentisi bu yıl için yüzde 3,8, 2019 için yüzde 2,3, 2020 için yüzde 3,5, 2021 için yüzde 5,0.
Enflasyon 2020’de tek haneye inebiliyor
– Enflasyon beklentisi bu yıl için yüzde 20,8, 2019 için yüzde 15,9, 2020 için yüzde 9,8, 2021 için yüzde 6,0.
– Bütçe açığının GSHY’ye oranı 2018’de yüzde 1,9, 2019’da yüzde 1,8, 2020’de yüzde 1,9, 2021’de yüzde 1,7.
– Faiz dışı fazlanın GSHY’ye oranı 2018 yüzde 0,1, 2019 yüzde 0,8, 2019 yüzde 1,0, 2020 yüzde 1,3.
İşsizlik 2021’de bugünden yüksek
– İşsizlik oranı beklentisi 2018 için yüzde 11,3, 2019 için yüzde 12,1, 2020 için yüzde 11,9, 2021 için yüzde 10,8 (Geçen haziran ayı için açıklanan işsizlik rakamı yüzde 10.2’ydi).
Cari açık 2021’de de sürecek…
– Cari açığın GSYH’ya oranı 2018 için yüzde 4,7, gelecek yıl yüzde 3,3, 2020 yüzde 2,7, 2021 yüzde 2,6.
Devlet yapılanmasına vaatler: Devlette 2019’da 60 milyar tasarruf
– Kamuda 2019’da 60 milyar TL tasarruf sağlanacak.
– 2019 yılı içinde 16 milyar tl gelir artırımı sağlanacak.
– Kamu maliyesi dönüşüm ve değişim ofisi faaliyete geçti
– İhracat için teşvik sistemi yeniden yapılandırılacak.
İlaç, enerji ve petrokimya yatırımları
– Cari açığın azaltılması için ilaç, enerji, petrokimya sektörlerinde yatırımlara öncelik verilecek.
– Yüksek teknoloji ürünlerinin üretileceği büyük ölçekli endüstri sanayi ve teknoloji bölgeleri kurulacak
– Entegre petrokimya sanayi bölgesi kurulacak
– Bankaların güncel mali yapılarını ve aktif büyüklüklerini değerlendirmek üzere mali bünye ve değerlendirme çalışmaları başlatılacak
– Türkiye Kalkınma Bankası yeniden yapılandırılacak.
Emlak Bankası yeniden kuruluyor
– Türkiye Kalkınma Bankasının görev alanı genişletilecek
– Emlak Bankası yeniden yapılandırılacak (2001’de kapatılmıştı).
– Taşınmaz değerleme sistemini kurarak, gayrimenkul envanterini tamamlayacak, tapu değerlerini adil olarak yansıtacak bir süreç hayata geçirilecek.
– Vergi prim ve diğer kamu alacaklarına ilişkin yeniden bir yapılandırmaya gidilmeyecek.
Piyasaların dediği gibi oldu
Büyümenin aşırı yüksek gitmesi ekonomiyi aşırı ısıtması nedeniyle ekonomi uzmanlarınca sorunlu olarak görülüyordu. Hükümetin büyüme hedeflerini küçülterek ekonomiyi soğutma adına piyasaların arzu ettiği yönde bir adım attığı değerlendirmesi yapılıyor.
Albayrak, Alman basınına yazdı: Kur şokunu atlattık, güven vermek istiyoruz
