ABD Başkanı Donald Trump, ülkesinin ithal ettiği çeliğe yüzde 25 gümrük vergisi getireceğini açıklarken, kararın mevcut haliyle Türkiye’nin ihracatına olumsuz etkisi beklenmiyor ancak bazı ülkelerin kapsam dışında tutulma riski sektörde endişe yaratıyor.
Fotoğraf: Reuters
Trump’ın kararının mevcut seçenekler arasından Türkiye için ‘kötünün iyisi’ olduğunu belirten sektör temsilcilerine göre, ilave verginin tüm ülkelere aynı oranda getirilmiş olması Türkiye için bir rekabet sorunu oluşturmuyor.
Ancak ayrıntıları gelecek hafta açıklanacak olan karar kapsamında ABD’nin NAFTA üyeleri başta olmak üzere bazı ülkeleri bu kapsamdan çıkarma riski bulunduğuna dikkat çeken sektör temsilcilerine göre, böyle bir durumda Türk çelik ihracatçıları ciddi sıkıntı yaşayabilir.
ABD Başkanı Trump, dün yaptığı açıklamada ülkesinin ithal ettiği çeliğe yüzde 25, alüminyuma ise yüzde 10 gümrük vergisi getireceğini duyurdu.
Dünyanın sekizinci büyük çelik üreticisi konumundaki Türkiye’nin ABD’ye çelik ihracatı 2017’de 1.12 milyar dolar seviyesindeydi. Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) verilerine göre Türkiye’nin toplam çelik ihracatı ise 11.5 milyar dolar oldu.
Bütün ülkeler karardan eşit oranda etkilenecek
Trump’ın kararının mevcut seçenekler arasından Türkiye için ‘kötünün iyisi’ olduğunu ifade eden Çelik İhracatçıları Birliği Başkanı Namık Ekinci, Reuters’a yaptığı değerlendirmede, “Trump’ın önünde üç seçenek vardı. Birincisi, Türkiye’nin de aralarında olduğu 12 ülkeden çelik ithalatına en az yüzde 53 vergi getirilmesi. İkincisi tüm ülkelere ihracat kotası getirilmesi. Üçüncüsü ile tüm ülkelere yüzde 25 ilave vergi getirilmesi” dedi.
Fotoğraf: Reuters
Ekinci şöyle devam etti: “İlk seçeneğin hayata geçmiş olması durumunda Türkiye’nin ABD’ye çelik ihracatı durma noktasına gelirdi. Trump’ın kararının Türkiye’nin de aralarında olduğu 12 ülkeyi değil de, tüm ülkeleri kapsaması nedeniyle ‘kötünün iyisi oldu’ diyebiliriz. Bütün ülkeler bu karardan eşit oranda etkileneceği için ABD’ye ihracatımızda bu aşamada önemli bir etkilenme beklemiyorum. Türkiye ihracatına devam edecektir.”
Karar sert düşüşe neden olmuştu
ABD’nin çelik sanayisini korumak için ithal ürünlere ilave vergi uygulayacağı beklentisinin yarattığı tedirginlik, son dönmede Türkiye’nin bu ülkeye yaptığı çelik ürünleri ihracatında sert düşüşe neden olmuştu.
ÇİB verilerine göre, Türkiye’nin ABD’ye çelik ihracatı 2017’de bir önceki yıla göre miktarda yüzde 22.5 düşüşle 1.83 milyon tona geriledi.
İhracat 2018 ocak ayında da geçen yılın aynı ayına göre yüzde 83.6’lık sert düşüşle 42 bin tona geriledi.
Türkiye’nin de aralarında olduğu bazı ülkelere ilave vergi getirileceği endişesiyle ABD’li bazı firmaların Türkiye’den çelik alımını azaltmıştı. Trump’ın ülke ayrımı yapmayarak bütün ülkelere aynı şekilde vergi getirme kararı, bu anlamda Türk çelik sektörü için olumlu bir gelişme olarak niteleniyor.
Birçok ülke ABD ile görüşerek imtiyaz talep ediyor
Türkiye’nin ABD’ye en büyük çelik ihracatçıları arasında bulunan Borçelik’in İcra Kurulu Üyesi Erkan Kafadar da Reuters’a yaptığı değerlendirmede, “Şu anda ilave vergi bütün ülkelere gelecek görünüyor. Ancak dengeler değişip, ülkelerin bir kısmına bu vergi getirilmezse o ülkeler çok avantajlı olacak. En kötü senaryo, Türkiye’nin aralarında olduğu bir grup ülkeye bu verginin getirilmesi” dedi.
Kafadar şöyle devam etti: “ABD çok büyük bir pazar ve şu anda birçok ülke ABD ile görüşerek kendi ülkelerinin uygulama dışında kalmasını talep ediyor. Özellikle NAFTA ve AB ülkeleri bu anlamda öne çıkıyor. Aynı şekilde Çin, Güney Kore, Japonya ve Brezilya mücadele içinde. Bizim de mücadele içinde olmamız lazım. Ekonomi Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı’nın Türkiye’nin bu kapsamdan çıkarılması için ABD ile temas içinde olması gerekiyor. Ayrım yapılırsa bizim açımızdan çok riskli olur.”