Afet Uzmanı Dr. Kubilay Kaptan, patlayıcıların imha edilmesi için 15 gün boyunca soğutma işleminden geçirilmesi gerektiğini belirterek ihmal yapıldığını savundu.
Sakarya’nın Hendek ilçesindeki havai fişek fabrikasında 3 Temmuz’da meydana gelen patlamalarda yedi kişi hayatını kaybetmişti. Burada patlamayan havai fişek ve diğer patlayıcıların imha edilmek üzere yüklendiği kamyonda da dün patlama olmuş, çok sayıda kişi yaralanmış ve üç asker hayatını kaybetmişti.
‘Köpük benzeri maddeyle’
Soğutma işleminin yalnızca su ile değil köpük benzeri malzemeler kullanılarak yapılması gerektiğini anlatan Kaptan, burada bu işlemin yapılmadığını söyledi.
Patlamaya neden olan havai fişeklerin içinde barut, kimyasal bileşenler, tutkal ve patlamayı artırsın diye sıkıştırılmış oksijen olduğunu dile getiren Kaptan, “Yüz ton olduğu söylenen veya daha fazla bir miktar depolanmış. Binaların şekli, depolama zaten komple yanlış. Oradaki patlamadan sonra açığa çıkan bin derecenin üstünde bir ısı var” dedi.
Patlamadan geriye kalanların patlamış olanlardan daha tehlikeli olduğunu söyleyen Kaptan, şöyle konuştu: “Çünkü bu büyük ısı nedeniyle etkilenmişlerdir. İçindeki kimyasal malzemelerin bir kısmı bozulmuştur. Onlar pimi çekilmiş bomba gibidir. Bunların minimum 15 gün veya daha fazla, bir ay da olabilir muhakkak soğutma işlemine tabi tutulması lazımdı. Sık sık ısıları ölçülmeliydi.”
‘Kamyona konup taşınmaz’
Bu tür patlayıcıların yerinde imha edilmesi gerektiğini belirten Kaptan, şöyle devam etti: “Bunu tutup da 30 km ileri götüremezsiniz. Burada çevre koşulları uygun olmadığı için mecburen taşınması gerekiyordu. Son derece dikkatli, ısısı sürekli ölçülüp taşınmalıydı. Böyle kamyonun arkasına konulup taşıma şeklinde olmamalıydı. Yine patlama olsa bile onları koruyacak bir kılıfın yapılması gerekirdi. Bu patlama, yükleme sırasında da olabilirdi. Trafikte de olabilirdi. Ufak bir sürtünmeden bile tekrar bir reaksiyon meydana gelmiş olabilir. Bu konularda bir şey olmaz mantığıyla bakıldığı için tüm bu olaylar gerçekleşiyor. Danışılmalıydı. Bir an önce bu işi halledelim diye bakıldığı için başımıza bunlar geliyor.”
Temmuz’da meydana gelen patlamalara ilişkin sorumlu müdür A.A., iş güvenliği uzmanı A.B., ustabaşı E.Ö. ile H.A.V ve fabrikanın sahibi Yaşar Coşkun tutuklanmıştı.
Firma çalışanları ifadelerinde, denetimlerin hakkıyla yapılmadığını, depolarda olması gerekenden fazla mal stoklandığını belirtirken, fabrika sahibi Coşkun, dört-beş yıldır işletmeyle fazla ilgilenmediğini, sorumluluğun kendisinde değil çalışanlarda olduğunu öne sürmüştü.
