Bir dahaki sefere unutmak size sıkıntı verirse, durup onun faydalarını düşünün.
Unutmak, karmaşık hayatlarımızı yönetmemizi sağlar; neyin önemli olduğunu hatırlamamızı teşvik eder, şimdiki zamanı daha dolu bir şekilde deneyimlememiz için bize ilham verir ve hayatımızdaki acı verici olaylardan sonra bizi toparlar.
Bazıları unutmanın istenmeyen ve çoğu zaman rahatsız edici bir şey olduğunu söyleyebilir, ancak unutmanın yararları da dikkate değerdir.
Mesela havaalanında gördüğümüz tüm yüzleri gerçekten hatırlamak istiyor muyuz?
Uçağa binmeyi beklerken hissettiğimiz endişeyi ya da arkamızdaki kişinin el bagajıyla bacağımıza vuran umursamazlığını hatırlamak istiyor muyuz? Günlük hayatımızın acımasız ayrıntılarının çoğunu unutmak en iyisidir.
Elbette bir odaya girip içeri girme sebebimizi unuttuğumuzda hatalı hafızamızı eleştirebiliriz. Ancak bu kısa rahatsızlığa yol açan süreç, aynı zamanda ilgisiz düşüncelerin unutulmasına da yol açıyor; bu da ihtiyacımız olan bir süreç.
İşte unutmanın altı farklı faydası.
1. Gereksiz bilgilerden kurtulmayı sağlar
Pratik olarak artık kullanmadığımız eski bir şifreyi, değiştirdiğimiz bir pin kodunu veya bir arkadaşımızın kasıtsız hakaretini hatırlamanın hiçbir faydası olmaz. Yeni bir ilişkiye başladığımızda, önceki ilişkimizin yakınlıklarını hatırlamasak daha iyi olur.
2. Unutmak deneyimsel öğrenmeyi mümkün kılar
Böyle bir öğrenme, benzer olaylara ilişkin belirli anıların genel bilgiyle birleşmesi durumunda gerçekleşir. Örneğin, sürekli olarak Fransız restoranlarına gidersek, bireysel yemeklerin çoğunu unutsak bile, Fransız mutfağı hakkında daha kapsamlı bir anlayışa sahip oluruz.
3. Doğru, seçici hatırlama için unutmak gerekir
Bir anının geri getirilmesi diğer anıların geri çağrılmasını bastırır. Hızlı ve kesin hatırlama, geri getirmek istemediğimiz şeyi unutmamızın sonucudur. İnsanların iyi hafıza olarak düşündüğü şey aslında alakasız şeyleri unutabilme yeteneğidir. İlgisiz olayları daha iyi ayıklayabilen insanlar, ilgili olayları daha iyi hatırlayabilirler.
4. Unutmak konsantre olmamızı sağlar
Unutmak araya giren anı görüntülerinin, yani dikkatimizi dağıtan konu dışı düşüncelerin bilinçte çok uzun süre kalmasını önler. (Akşam yemeği için ne yapacağım? Dişlerimi en son ne zaman temizlettim? Dün geceki filmdeki o komik replik neydi?) Konuyla ilgili fikirleri ve görselleri hatırlamamız gerekir ama bunu yapmak için de konuyla ilgili olmayanları hızla unuturuz.
5) Anda kalmayı sağlar
Unutmak, psikolog Mihaly Csikszentmihalyi’nin akış dediği; Maslow’un zirve deneyimi dediği şeyi; yani anın etkinliklerinde kendini kaybetmeyi teşvik eder. Geçmişi hatırlamadığımızda şimdiki zamanın değerini daha iyi anlarız. Unutmak, hafızanın müdahalesini ortadan kaldırır, bizi algısal ana daha çok yerleştirir ve bizi şimdiki anı takdir etmenin zevkinden uzaklaştırabilecek anıları uzaklaştırır.
6. Bizi günlük hayatın engellerinden kurtarır
Acı veren anıların dayanıklılığı ve canlılığı, birçok insanın hoş olmayan anıların sayısının hoş olanlardan daha fazla olduğuna inanmasına neden olur. Aslında günlük hayatımızdaki tatsızlıkların çoğunu unutuyoruz.
Sıradan kızgınlıkları, hakaretleri, küçük başarısızlıkları, yanlış beyanları ve reddedilmeleri unuturuz ve bu da hayatlarımızı daha mutlu ve verimli yaşamamızı sağlar. Unutmak bizi olumlu tutar.