Türk Tabipleri Birliği (TTB) Sağlık Bakanlığı’na, Diken’in ‘Covid hastaları, ‘Türk ışını’ için feda mı edildi?’ başlıklı haberinde yer alan iddiayı sordu.
Haberimizde belli dalga boyunda ışınların, endoskopik yöntemle solunum sistemine uygulanarak COVID-19 tedavisinde etkisinin araştırıldığı bir çalışmada Diyarbakır’da tedavi gören bazı hastaların ‘kobay olarak kullanıldığı’ aktarılmıştı.
‘Neden Diyarbakır’da yaptınız?’
Birlik bakanlığa, klinik araştırma eğer tek merkezde gerçekleştirildiyse, cihazın geliştirildiği ve ekibin görev yaptığı şehir (Ankara) yerine Diyarbakır’daki tek bir merkezde yapılmasının özel bir sebebi olup olmadığını sordu.
Sıkı etik kurallara uyulmaksızın bir çalışma yapıldığı iddiasının hem dehşet verici hem de bilime ve bilimsel yöntemlere inancı sarstığı belirtilen açıklamada şöyle devam edildi: “Covid-19 döneminde bütün çalışmaları kendi iznine bağlamış olan Sağlık Bakanlığı yetkililerinden bu çalışmaya ilişkin iddiaları yanıtlamak ve oluşan soru işaretlerini gidermek üzere aşağıdaki sorulara bir an önce yanıt vermesini talep ediyoruz:
‘Türk ışını’ adı verilen yöntemin klinik öncesi aşamaları nasıl ve nerede gerçekleştirilmiştir?
Klinik öncesi aşamalarda ışının virüs üzerine etkisinin yanı sıra hücrelere olabilecek yan etkileri araştırılmış mıdır?
Klinik öncesi araştırma sonuçları bilimsel kamuoyu ile paylaşılmış mıdır?
Klinik araştırma aşamasına geçildiğinde gönüllüler üzerinde uygulanması için etik kurul onayı alınmış mıdır?
Gönüllülerden aydınlatılmış onam alınmış mıdır?
Klinik araştırmaların gönüllülerin güvenliğini sağlamaya yönelik kurallarına uyulmuş mudur?
Klinik araştırma hangi merkezlerde gerçekleştirilmiştir?
Klinik araştırma hangi aşamada ve hangi nedenle durdurulmuştur (yöntem yaygın kullanıma girmediğine göre ya etkisizlik ya da güvenlik sorunu nedeniyle durdurulmuş olması beklenir)
Klinik araştırma TİTCK KAP veya clinicaltrials.gov gibi kamuya açık bir veri tabanına kayıtlı mıdır? Araştırma sonuçları bilimsel kamuoyu ile paylaşılmış mıdır?”
TTB bu soruları bakanlığa yazılı olarak da iletti.