RIFAT DOĞAN
Son yıllarda riskli alan kararı ve zorla boşaltmalarla gündemde olan Ankara’nın 1. Derece SİT alanı Saraçoğlu Mahallesi TOKİ’ye bağlı Emlak GYO eliyle satışa çıkarılıyor. İhale tarihi 26 Nisan olarak belirlendi.
Tarihi mahalle 2013 yılında riskli alan ilan edilmiş, 2015 yılında ise yurttaşlar evlerinden zorla çıkarılmıştı.
Bu süreçlerden sonra Cumhuriyet’in ‘ilk toplu konut’ mahallelerinden Saraçoğlu, TOKİ eliyle satışa çıkarılıyor. Tarihi mahalle toplam 121 bin metrekareye sahip, satışa çıkarılacak kısım ise 87 bin metrekare yani mahallenin yüzde 72’sini oluşturuyor.
26 Nisan’da ‘arsa satışı karşılığı gelir paylaşımı’ ile ihaleye çıkarılacak mahalledeki parsel ve adalar A,B,C,D,E noktaları olarak işaretlendi. Buna göre A ve C olarak işaretlenen noktalar ‘konut alanı’, D ve E noktaları ‘ticaret alanı’, B noktası ise ‘turizm+ticaret ve konut alanı’ olarak fonksiyonlandırıldı.
‘Mahallenin yüzde 72’si satışa çıkarılıyor’
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı mahalleyle ilgili kısa bir süre önce imar planı değişikliği yapmış ve planı askıya çıkarmıştı. Planda bütün parsellerin altına otopark yapılacağı belirtiliyordu.
Diken’e konuşan Mimarlar Odası Ankara Şubesi Başkanı Tezcan Karakuş Candan, ihaleye tepki gösterdi: “Maliye Bakanlığına emanet verilmiş olan arazi ve/veya arsada, üzerindeki taşınır taşınmaz kültür varlıkların gayrimenkul değeri olarak görülmesi ve halkın ortak varlığının satışa konu edilmesi, hükümeti bir mirasyedi, bir müflis tüccar durumuna düşürmektedir.”
Saraçoğlu Mahallesi’nin 121 bin metrekare büyüklüğünde kent içerisinde oldukça değerli bir alan olduğunu ifade eden Candan, “22 Mart 2018 tarihinde gazetelerde yayımlanan satış ihalesine konu olan alan ise 87 bin metrekaredir. Bu ihalede Saraçoğlu Mahallesinin % 72 sini satışa çıkartmışlardır” dedi.
‘Tescilli tüm ağaçlar yok edilecek’
Candan, ihale sonucunda mahalleyi bekleyen tehdide işaret ederek şunları söyledi: “Yapılacak inşaatlar ise yapılan plan ile belirlenmiş, iki ada konut alanı, ticaret+turizm +konut alanı, ticaret alanı, 13 bin 153 metrekare park alanı ve tüm alanın altı ve tüm çevresi otopark alanı olarak yapılabilecek. Alanın altının yer altı otoparkı olması kentsel sit sınırları içerisinde tescilli tüm ağaçların tamamını yok edecek ve planlanan otopark inşaatının getireceği etkiyi bitki örtüsünün asla kaldıramayacaktır.”
Konuyla ilgili 28 Mart Çarşamba günü bir toplantı yapacaklarını aktaran Candan, “Saraçoğlunu halka açılması gerekirken ranta açılıyor, bu satış Saraçoğlu’nun idam fermanıdır, mücadele meşalesini harlayacağız” dedi.
‘Hukuki olarak kazanmamıza rağmen insanları evlerinden zorla çıkardılar’
Şehir Plancıları Odası Ankara Şubesi 2. Başkanı Gözde Güldal da mahallede hukuki olarak verdikleri mücadelenin kazanmalarına rağmen yurttaşların 2015 yılından itibaren zorla evlerinden atıldığına dikkat çekti: “Şehir Plancıları Odası Ankara Şubesi olarak uyardık, belediyeye yazı yazdık bakım yapılsın diye fakat uyarılarımız sonuçsuz kaldı. İnsansız mahalle haliyle yıkılmaya, dökülmeye, yağmalanmaya başladı.”
İhalenin kapalı kapılar ardında yürütüldüğünü öne sürenn Güldal “Tüm ihalelerin detaylı bilgilerine yer verilirken Saraçoğlu Mahallesine ilişkin hiçbir detaya yer verilmemiştir. İhale şartları neler, ödeme planı nasıl tüm bunlar kamuoyundan gizli tutularak yürütülmektedir. Bu gizliliğin sebebi nedir?” diye sordu.
Güldal, “Kamunun elinde olan ve tarihi eser niteliğindeki mahalle 2013 yılından bu yana adım adım rant uğruna yok edilmeye çalışıldı ve şimdi hangi sermaye grubuna teslim edileceğinin hesabı yapılmakta” dedi.
Saraçoğlu Mahallesi’nin tarihi
1940’larda planlanıp hayata geçirilmiş cumhuriyetin ilk toplu konut projesi Saraçoğlu Mahallesi’nin temelini 1944 yılında dönemin başbakanı Şükrü Saraçoğlu attı. Mahalle, 1945 yılında Alman mimar Paul Bonatz tarafından projelendirildi. Cumhuriyet döneminin üst düzey bürokratlarına lojman olarak yapılan 434 konutluk yerleşim biriminin yapımı 1946 yılında tamamlandı.
Mahalle, geniş bahçeli evler, yürüyüş yolları, tiyatro, kütüphane ve okuldan oluşuyor.