Merkez Bankası (MB), Türk lirası cinsinden ticari nitelikteki nakdi kredilere yüzde 10 düzeyinde uygulanan zorunlu karşılık oranını yüzde 20’ye yükseltti.
MB, resmi sitesinde yabancı para yükümlülükler için Türk lirası cinsinden menkul kıymet tesisi ve zorunlu karşılıklar hakkında basın duyurusu paylaştı.
Duyuruda, geçen ayki Para Politikası Kurulu metninde değerlendirme süreçleri tamamlanan teminat ve likidite adımlarının devreye alınacağının kamuoyu ile paylaşıldığı hatırlatıldı.
Duyuruda, şunlar kaydedildi: “24 Haziran’da devreye alınacak olan teminat havuzunda Türk lirası sabit kıymetlerin ağırlığını arttıran uygulamayı tamamlayıcı nitelikte bir uygulama olarak bankalar, yabancı para cinsinden mevduat/katılım fonlarına karşılık ilave olarak Türk lirası cinsinden uzun vadeli sabit faizli menkul kıymet tesis edeceklerdir. Bu uygulama ile liralaşma stratejisi kapsamında para politikasının etkinliğinin arttırılması amaçlanmaktadır. İlk tesis 29 Temmuz tarihinde gerçekleşecektir. Finansal istikrarın desteklenmesi amacıyla 23 Nisan 2022 tarihli basın duyurusuyla paylaşılan Türk lirası cinsinden ticari nitelikteki nakdi kredilere yüzde 10 düzeyinde uygulanan zorunlu karşılık oranı yüzde 20’ye yükseltilmiş olup, tesisi 8 Temmuz’da gerçekleşecektir.”
Öte yandan bugünkü Resmi Gazete’de “Yabancı Para Yükümlülükler İçin Türk Lirası Cinsinden Menkul Kıymet Tesisi Hakkında Tebliğ” de yayımlandı.
Tebliğde menkul kıymet tesisine tabi yükümlülük tutarının hesaplanması, menkul kıymet tesis oranı, süresi, yaptırım uygulanması ve istisnai haller gibi detaylar yer aldı.
Buna göre, hesaplanan yükümlülük tutarı için menkul kıymet tesis oranı yüzde 3 olarak belirlendi. Ayrıca Merkez Bankası’nca belirlenen usul ve esaslara göre bankalarca hesaplanacak gerçek ve tüzel kişi yabancı para mevduat/katılım fonundan vadeli Türk lirası mevduat/katılma hesabına dönüşüm oranına göre ilave olarak menkul kıymet tesis edilecek. İlave edilecek menkul kıymet tesis oranı gerçek ve tüzel kişi dönüşüm oranı ayrı ayrı olmak üzere yüzde 5’in altında kalan bankalar için 7 puan, yüzde 5-10 arasında olan bankalar için 2 puan olacak.
Bankalarca; menkul kıymetlerin süresinde tesis edilmemesi veya eksik tesis edilmesi, yapılacak incelemeler sonucu tesis edilecek menkul kıymetlerin eksik hesaplandığının tespit edilmesi hallerinde, eksik tesis edilen menkul kıymetlerin 3 katı tutarında ABD doları cinsinden mevduat, Merkez Bankası nezdinde açılan bloke hesaplarda menkul kıymetlerin eksik tesis edildiği süreler dikkate alınarak faizsiz olarak tutulacak.
Faizsiz mevduat tutulmaması halinde eksik tesis edilen tutarlara tesis süresi esas alınarak cezai faiz uygulanacak. Cezai faiz oranı, tesis döneminin ilk günü Merkez Bankası’nın ilan ettiği en yüksek gecelik borç verme faiz oranının 1,50 katsayısıyla çarpımı sonucu hesaplanan oran olacak. Tebliğ, 24 Haziran’da yürürlüğe girecek.