Deneyimli Ortadoğu muhabiri Jenan Moussa anlattı: Suriye’nin kıyı bölgesinde neler oluyor?
Suriye ordusuna dönüştürülen Heyet Tahrir eş-Şam’a (HTŞ) bağlı güçler dün çoğunlukla Alevilerin yaşadığı Tartus ve Lazkiye’de ‘devrik rejim kalıntıları’na karşı operasyon başlattığını duyurdu.
Operasyon dün Suriye Kurtuluş Güçleri Askeri Meclisi’nin kuruluşunu duyurmasının ardından geldi. ‘Aylardır aşırılık yanlısı cihatçıların zulüm, baskı ve insan kaçırma suçlarıyla mücadele ettiklerini’ öne süren grup bildiride ‘herhangi bir grup veya oluşuma bağlı olmadıklarını’ açıkladı.
Bildirinin devamındaysa Suriyelilere çağrı yapıldı: “Amacımız, vatanımızı ve halkımızı özgürleştirmektir. Tüm Suriyelileri askerî ve sivil tüm kesimleri ulusal duruşumuza katılmaya ve ülkemizin kaderini belirleyecek bu tarihi aşamada yanımızda olmaya çağırıyoruz.”
HTŞ’ye bağlı geçici hükümet çatışmalar nedeniyle dün gece Lazkiye, Humus ve Tartus’ta sokağa çıkma yasağı ilan etmişti. Yasak Lazkiye’de yarın sabah 09:00’a kadar uzatıldı. Tartus Üniversitesi’nde de yarın planlanan tüm sınavlar iptal edildi.
Çatışmalar Lazkiye’nin Ceble ilçesinde yoğunlaşırken, Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) şu ana kadar 70 kişinin hayatını kaybettiğini duyurdu. SOHR’a göre ölenlerin 16’sı güvenlik gücü, 28’i ‘Esad yanlısı milis’, dördüyse sivil.
‘En kanlı pusu’
Peki Suriye’de neler oluyor, çatışmalara kimler katılıyor?
Deneyimli Ortadoğu muhabiri Jenan Moussa, X‘ten şöyle anlattı:
* Dün gece Suriye rejimi kalıntıları Ceble sahilinde HTŞ konvoyunu pusuya düşürerek dokuz ila 30 HTŞ savaşçısını öldürdü. Gece boyunca HTŞ, İdlib’den takviye birlikler gönderdi. Bu sabah: HTŞ Tartus vilayetine girdi.
* Bu ilk pusu değildi ama kesinlikle en kanlısıydı. ‘Suriye’nin Kurtuluşu İçin Askeri Konsey’ adlı bir grubun kurulmasıyla aynı zamana denk geldi. Temel olarak Esad destekçileridir, çoğu Alevi.
* Ceble yakınlarındaki pusudan sonra yerel silahlı kişiler kıyı bölgelerine bazı girişleri kapattı. Belli ki şimdi HTŞ savaşçılarının intikam saldırıları için daha fazla savaşçıyla geri gelmesinden endişe ediyorlar.
* Ceble’deki pusu HTŞ tarafından büyük bir tepkiye yol açtı. Her yerden, özellikle de İdlib’den takviye birlikler gönderdiler. Durum çok kaotik. Dün gece HTŞ, Alevi bölgelerinde düşman mevzileri olduğunu varsaydıkları yerlere rastgele ateş açtı.
‘Camilerden cihat çağrısı’
* Bu arada HTŞ’nin kalesi İdlib’deki camilerden cihat çağrısı yapıldı.
* Sosyal medyadaki bazı hesaplara göre HTŞ gece boyunca eski rejim yanlısı olmakla suçladıkları kişilerden intikam almaya başladı bile. Burada muhtemelen HTŞ’nin eski bir hükümet destekçisini bir arabanın arkasında sürüklediğini gösteren bir video dolaşıyor. Videoyu bulanıklaştırdım.
‘Yabancı cihatçılar’
* Sadece Suriyeli HTŞ savaşçıları değil, genellikle uzun yıllardır İdlib’de yaşayan yabancı cihatçılar da saldırının bir parçası. Burada Mısırlı savaşçılar sahile doğru yola çıkmaya hazırlanıyor. Biri şöyle diyor: “Aleviler, sizi katledeceğiz.” Çok mezhepçi bir atmosfer.
* Bu arada ‘Sahil Kalkanı’ grubundan eski Esad subayları, Suriyelileri HTŞ’ye karşı mücadelelerine katılmaya çağırıyor. Liderleri bu videoda ‘Kardeşlerimiz Kürtler, Şiiler, Dürziler ve onurlu Sünnilerden’ HTŞ’ye karşı ayaklanmalarını istiyor.
* Suriye’nin yeni yöneticileri için ikilem şudur: Kıyıdaki Alevi merkezini pasifize etmezlerse, tıpkı Kürt ve Dürzi bölgelerinin kontrollerinden çıkması gibi, Batı Suriye’nin kontrolünü de kaybetme riskiyle karşı karşıya kalacaklar. Ancak HTŞ sert bir şekilde girerse, Alevi azınlık arasında büyük çaplı katliamlar yapacaktır.