Suriye’de üç buçuk yıldır devam eden iç savaş nedeniyle sayısı her geçen gün artan sığınmacılar, Türkiye toplumunda yeni bir bölünme konusu yaratmış durumda.
Hacettepe Üniversitesi’nin ‘Türkiye’de Suriyeliler algısı‘ üzerine yaptırdığı araştırmaya göre, toplumun yüzde 30’u ‘Suriyeliler geri gitsin’ derken, yüzde 62.3’ü de sığınmacıların toplumsal huzuru bozduğunu düşünüyor. Araştırmaya katılanların yüzde 49,7’si, yani neredeyse yarısı, ‘Devletin Suriyeli sığınmacılarla ilgili iyi bir yönetim ortaya koyamadığını’ düşünüyor.
‘AKP’yle HDP, CHP’yle MHP aynı çizgide’
Milliyet’ten Ayşegül Kahvecioğlu’nun, Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi’nde (HUGO) yapılan “Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum Araştırması”ndan yaptığı derlemeye göre, öne çıkan sonuçlar şöyle:
* Suriyelilere yönelik toplumsal kabul düzeyi esasında yüksek. Türkiye toplumunun yüzde 64.6’sı, ‘Suriyeli sığınmacıların dinine, diline, etnik durumuna bakılmaksızın kabul edilmesinin insanlık görevi olduğunu’ düşünüyor.
* Fakat ‘sığınmacılar savaş devam ediyor olsa bile ülkelerine geri gönderilmeli‘ diyenlerin de oranı yüzde 30.6. Bu yanıtı verenlerin çoğunluğu CHP’li ve MHP’li.
* AKP’lilerle HDP/BDP’yi destekleyenler sığınmacılara daha ‘sahiplenici‘ bakarken, CHP’lilerle MHP’lilerin görüşleri benzer.
Yüzde 41,6 ‘Bizi ilgilendirmez’ diyor
Fotoğraf: DHA
* ‘Suriyeli sığınmacıları kabul etmemiz din kardeşliğimizin gereğidir’ diyenlerin oranı 52.9;
* “Suriyeli sığınmacılar etnik yönden kardeşimizdir, kabul edilmeleri gerekir” diyenlerin oranı 42.1;
* “Suriyeli sığınmacılar bizi ilgilendirmez, uzak durulmalıdır” diyenlerin oranı 41.6;
* ”Yaşananlar Suriye’nin iç işidir, sığınmacılar kabul edilmemeliydi” diyenlerin oranı 41.6;
* “Suriyeli sığınmacıların kabulü ülkemizin yararına” diyenlerin oranı 16,6 oldu.
Yüzde 26: Asalak, dilenci
* Katılımcıların yüzde 72.2’si Suriyelileri “zulümden kaçan”, “Türkiye’deki misafirlerimiz” ve “din kardeşlerimiz” diye niteledi. Ancak yüzde 26’sı sığınmacıları, “bize yük olan insanlar” ve “asalaklar-dilenciler” olarak görüyor.
* Sığınmacılar ekonomik anlamda da endişe yaratmış durumda. Toplumun yüzde 70.7’si, ‘1.5 milyon sığınmacının Türkiye ekonomisine zarar verdiğini‘ düşüniyor; yüzde 60.2’si de, ‘Türkiye’de yardıma muhtaç yüksek sayıda vatandaş varken vergilerimin Suriyeli sığınmacılara harcanmasına karşıyım‘ dedi.
* Toplumun yüzde 56.1’i, Suriyelilerin Türklerin işlerini elinden aldığını düşünüyor. Bu oran sınırda yüzde 68.9’a çıkıyor.
Toplumun yarısı çalışma iznine karşı
* Katılımcıların yüzde 47.4’ü sığınmacılara çalışma izni verilmesine kesinlikle karşı.
* Sığınmacıların bulundukları yerde şiddet, hırsızlık, kaçakçılık ve fuhuş suçlarına bulaşarak ‘toplumsal ahlak ve huzuru bozduğunu’ düşünenlerin oranı 62.3.
* Bazı sığınmacılara suç işledikleri gerekçesiyle verilen yoğun tepkinin yanlış olduğunu düşünenlerin oranıysa yalnızca yüzde 13.9.
* Toplumun yüzde 57.4’ü, Türkiye’ye yeni sığınmacıların kesinlikle kabul edilmemesi gerektiğini düşünüyor.
Yüzde 73: Kamptan çıkmasınlar
* Sığınmacıların sadece kamplarda yaşaması gerektiğini söyleyenlerin oranı yüzde 73.3;
* ‘Sığınmacılar için Suriye toprakları içinde tampon bölge kurulmalıdır’ diyenlerin oranı 68.8. Bu fikre en sıcak bakanlar MHP’liler olurken, en soğuk bakanlar HDP/BDP’liler.
* Katılımcıların yüzde 49.8’i bir Suriyeliyle komşu olmaktan rahatsız hissedeceğini söyledi. Bu kesimin yüzde 52.3’ü, Suriyelilerin kendisine ve ailesine zarar vereceğini düşünüyor.
* Katılımcıların yüzde 54.9’u, Suriyelilerin savaştan ülkelerine dönmelerini beklediklerini söyledi.
* Suriyeli sığınmacıların kalmasının toplumsal sorunlara yol açacağını düşünenlerin oranı 76.5, Türkiye toplumuna uyum sağlayacaklarını düşünenlerin oranıysa sadece 20.6.
* Devletin Suriyeli sığınmacılarla ilgili iyi bir yönetim ortaya koyamadığını düşünenlerin oranı yüzde 49.7.
Araştırma nasıl yapıldı?
Türkiye’deki Suriyelilerin ülkede kalma eğilimleri ve yerel halkın Suriyelilerle ilgili düşüncelerinin ele alındığı araştırmada, sınırdaki Gaziantep, Kilis ve Hatay’ın yanı sıra İstanbul, İzmir ve Mersin’de 72’si Suriyeli, 72’si yerel halktan 144 kişiyle ‘derinlemesine mülakat‘ yapıldı. Ayrıca 20 ilde 1,501 kişiyle ‘Türkiye’deki Suriyeliler Algısı‘ ismi verilen bir kamuoyu araştırması yapıldı.