Sosyal medyada altı siyasi parti liderleri ve müzisyenlerin takipçileri arasında yapılan bir araştırmada, ilginç sonuçlara ulaşıldı.
blog.genelizleyici.com’da yayınlanan ‘Müzik siyasetin hudutlarını ne kadar aşıyor?’ başlıklı Nilgün Yılmaz ve Onur Mat imzalı araştırmada, müzik takipçileriyle, parti liderlerinin ve 100 binden fazla takipçisi olan medya hesaplarının takipçileri karşılaştırıldı.
AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, eski HDP eş genel başkanı Selahattin Demirtaş, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu araştırmada incelenen isimler.
Araştırmaya göre müzisyenlerle siyasetçiler arasındaki en dikkat çekici bağ, Kılıçdaroğlu ile eski CHP milletvekili, türkücü Sabahat Akkiraz arasında.
Akkiraz’ın vekil olması tek başına bu bağı açıklamak için yeterli görülmezken, Alevi halk ozanı kimliğine vurgu yapıldı. Kılıçdaroğlu’nun kitlesiyle kesişimde olan iki sanatçı da Arif Sağ ve Edip Akbayram olarak kayda geçti.
Araştırmada şu yorum yapıldı: “Şunu teslim etmek gerekir ki, Alevi kültürü için müzik önemli bir bileşen; ibadetin ve bir olmanın kaynaklarından. Bu açıdan bakıldığında sanatçılara siyasi kimliklerinden dolayı yakınlaştıklarını söylemek doğru olmaz. Ancak tersinden bir okuma için daha cesur olabiliriz: Aleviler Kemal Kılıçdaroğlu’nu sahiden de seviyor, CHP sahiden de bir bakıma Alevi partisi.”
Bingöl’ün ‘birleştirici gücü’
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a ‘en yakın’ çıkan müzisyen ise Yavuz Bingöl oldu. Bingöl’ü Uğur Işılak, Sedat Uçan, İbrahim Erkal ve Latif Doğan takip etti.
Ancak ortak takipçi bakımından, Bingöl’ün araştırmada incelenen altı siyasi partide de ilk 10’da olduğu bilgisi araştırmada yer aldı.
Bu da şöyle yorumlandı: “Bu haliyle zaman zaman muhalefetin sert eleştirilerine muhatap olsa da epey birleştirici bir isim olduğu muhakkak. Bir zamanlar yarattığı protest türkücü kimliği mi, bizatihi müziği mi etkili bilmiyoruz, ama Kılıçdaroğlu’nun takipçileri de halen Bingöl’ü silmemiş anlaşılan.”
AKP ile MHP’liler ortaklaşmamış
Araştırmada Bahçeli’nin takipçileri de şaşırtmadı. Zira ülkücü kimlikleriyle bilinen Ali Kınık ve Ahmet Şafak, Bahçeli’ye en yakın çıkan iki isim.
Bahçeli’nin listesine ilişkin şu değerlendirme yapıldı: “Devlet Bahçeli’nin listesinde Erdoğan’dan farklı olarak milliyetçiliği ile bilinen Ali Kınık ve Ahmet Şafak ön sıradalar. Kubat’ı burada da görüyoruz ama görmeyi ummadığımız isim Sabahat Akkiraz. Akkiraz’ı buram buram Anadolu toprağı kokması mı yoksa Alevilerin bir kısmının milliyetçi eğilimleri mi bu listeye soktu bilmek güç. Burada bir diğer desen de, bir süredir aralarındaki yakınlaşma ve ittifak ihtimaline karşın, MHP ve AKP kitlelerinin en azından zevkleri özelinde hususi bir ortaklaşma sergilememeleri. Halen görece farklı mahallelerin çocuklarından söz ediyoruz.”
Halk müziği sanatçısı Bedia Akatürk’ün Demirtaş ve Kılıçdaroğlu’nun listeleri hariç diğer siyasetçilerin listelerinin üst sıralarında olduğu ifade edildi. Akartürk için siyasetçilerin üst sıralarında olması nedeniyle “Türk sağının orta yaş üstünün ortak zevki olduğuna dair bir görüntü veriyor” yorumu yapıldı.
Akşener’in solcuları
Akşener’in listesinde, Bahçeli’ninki gibi ilk sırada Ali Kınık var. Araştırmada, İYİ Parti liderinin listesiyle ilgili şöyle dendi: “Ancak Akşener’in tabanında yenilikçi ve neredeyse solcu bir damarın belirgin olduğunu görmek de mümkün: Selda Bağcan, Haluk Levent, Edip Akbayram, Arif Sağ gibi isimlerin varlığı, Akşener’in AKP’den çok CHP tabanından sempati çaldığını anlatıyor gibi.”
Saadet’liler müziğe ‘ilgisiz’
Araştırmada, Karamollaoğlu’yla ilgili şunlar kaydedildi: “CHP’den oy çalma potansiyeli olan tek parti İYİ Parti değil; Temel Karamollaoğlu’nun listesinde de, Haluk Levent, Edip Aybayram, Arif Sağ, Sabahat Akkiraz gibi isimler var. Burada AKP seçmeni ile yakınsama gösteren isimler Yavuz Bingöl ve Bedia Akartürk. Ama diğerlerinin yanında gölgede kalıyorlar. Ancak genel takip oranlarına baktığımızda, Karamollaoğlu’nun takipçilerinin müziğe ilgisinin, diğer liderlerinkilere göre belirgin olarak daha az olduğunu da belirtmek gerekiyor.”
Yalnızca Demirtaş’ın listesinde Akartürk yok. Diğer listelerde ilk sıralarda olmayan Şivan Perwer ve Ahmet Kaya da eski HDP liderinin listesinde.
Apolitikler ne alemde?
Araştırmada apolitik kitlelere de yer verilmiş.
Buna göre siyasi liderlerin ortaklaştıkları nokta, Dualipa, Metallica, Rihanna, BTS ve Adele dinleyenlerle pek ilişkileri olmaması.
Araştırmada durum şöyle açıklandı: “Bu isimleri dinleyenler siyasete, siyasiler de bu isimleri dinleyenlere yabancı. Muhtemelen genç ve şehirli bir kitleden söz ediyoruz; büyüyünce oy kullanacaklar. Dahası en gevşek ilişkinin gözlemlendiği isimler arasında Ezhel ve Gazapizm gibi merkeze uzak isimler de var ki, bunların siyasete ya da toplumsal olaylara ilgisiz olduğunu varsaymamız güç. Açıklaması daha çok mevcut siyasi kurum ve kişilerden umutlarını kesmiş olmaları olabilir.”
AA ve TRT Haber Bingöl’de ortaklaştı
Öte yandan araştırmada, sanatçıların takipçilerinin, hangi haber kaynaklarını da takip ettikleri ortaya kondu.
Buna göre Yavuz Bingöl dinleyenler AA ve TRT Haber’den haber alıyor. Sabahat Akkiraz’ın takipçilerinin yarısından fazlası Cumhuriyet okuru. Listede ilk onda merkezden CNN Türk, NTV, Hürriyet, BBC Türkçe ve Habertürk var. Araştırmaya göre “listede iktidar yanlısı yayıncılığıyla bilinen bir örnek yok.”
Ülkücüler ülkücü medya izliyor
Ülkücü Ali Kınık’ın takipçileri, MHP’ye yakın Ortadoğu gazetesini takip edip spor haberlerine ilgili. Araştırmada “İlginç olan ise onuncu sırada BBC Türkçe’nin yer alması. Bazı PKK liderleriyle röportajlar yapabilen nadir yayınlardan olan BBC Türkçe’nin listedeki varlığı umut verici” değerlendirmesinde bulunuldu.
Benzer analizin Akşener için de yapılabileceği belirtildi.
Perver dinleyen ana akımı takip ediyor
Araştırmada Şiwan Perver takipçileri için şunlar kaydedildi: “Perwer takipçilerinin medya tüketimlerinde ise ilk sırada NTV’nin çıkması, onu CNN’in izlemesi biraz şaşırtıcı. HDP’nin politikasına yakın ya da en azından tarafsız yayın yapan İMC, Özgür Gündem, T24, BirGün gibi yayınlar daha alt sıralarda yer alıyorlar. Bu Perwer takipçilerinin kategorik HDP yanlısı olmadıklarını, partizanlıktan görece uzak ve farklı kaynaklardan bilgi edinmeye görece daha yakın olduklarını anlatıyor olabilir. Nitekim çözüm sürecinde Perwer, İbrahim Tatlıses ve dönemin başbakanı Erdoğan ile sahneye çıkmıştı.”
SP lideri Karamollaoğlu için de şöyle dendi: “Temel Karamollaoğlu bu yakınlık listesinde ancak 337’nci sırada Selda Bağcan takipçileriyle kurduğu yüzde 10’luk ortak takipçi profiliyle yer bulabiliyor. Bu nedenle Bağcan’ın takipçilerinin medya tüketim listesinde yer alan Cumhuriyet, Sözcü, BBC Türkçe, BirGün gibi yayınlarla Saadet Partisi seçmen ya da sempatizanlarını anlamaya çalışmak aşırı bir çıkarım olabilir.”