Merkez Bankası’nın (MB) net uluslararası rezervleri 8 Mayıs itibariyle bir önceki haftaya göre 1.97 milyar dolar düşüşle 26.02 milyar dolara düştü.

MB’nin net uluslararası rezervleri bundan önceki hafta 2.76 milyar dolar artışla 27.99 milyar dolara çıkmıştı. Rezervler yıl başından bu yana geçen 19 haftanın sadece beşinde artış kaydetti.
MB’nin corona virüsü salgınına karşı ilk önlemlerinin hayata geçtiği 20 Mart ile biten haftada da toplam rezervlerindeki düşüş bir haftada 10.7 milyar dolar olmuştu.
Rezervlerdeki düşüşle birlikte Türkiye’nin yeni bir dış kaynak sağlayıp sağlamayacağı da piyasada yakından takip ediliyor. Türk ekonomisi, 170 milyar dolarlık dış borcu karşılamak için kaynak arayışına devam ederken, siyasiler IMF’den swap ya da kredi ile sağlanacak bir kaynağı reddediyor, ticaret yapılan G20 ülkeleri kaynaklı swap (takas) benzeri adımlarla finansmana ise sıcak bakıyorlar.
Merkez Bankası’nın aldığı tedbirler
MB’nin aldığı ilk tedbirlerden biri, zorunlu karşılıklar uygulamasında reel kredi büyüme koşullarını sağlayan bankalar için yabancı para zorunlu karşılık oranlarında tüm yükümlülük türlerinde ve tüm vade dilimlerinde 5 puan indirime gitmesi olmuştu. MB bu yolla bankalara 5.1 milyar dolar karşılığı döviz ve altın cinsi likidite sağladı.
Kalıcı düşüş değil, öteleme
Öte yandan banka rezerv artışlarında en büyük kaynağı olan reeskont kredisi geri ödemelerine ötelemeye gitti. MB 18 Mart -30 Haziran arasında vadesi gelecek şekilde toplam 7.6 milyar dolar karşılığı kadar reeskont kredisi geri ödemesini erteleme hakkı getirdi. İlgili tutar erteleme olması nedeniyle rezervlerde kalıcı düşüşe neden olmuyor ancak MB’nin bu kanaldan rezerv artışlarını ileri bir döneme öteliyor.
MB’nin geçen yıldan beri swap ile sağladığı dövize karşın rezervlerindeki düşüşte bir diğer belirleyici etken ise kamunun artan döviz arzı. Bankacıların hesaplamalarına göre 2019’un tamamında 30 milyar doları aşan kamunun döviz arzı bu yıl ilk çeyrekte 30 milyar doları aşmış durumda.
İlgili veriler bankacılar tarafından ancak gecikmeli olarak hesaplanabiliyor ve MB’nin uygulamaya aldığı swaplar bankanın kendi rezervlerinde azalış olmasına rağmen brüt rezervlerindeki düşüşü sınırlıyor.