Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Kadın ve LGBTİ+ Komisyonu, yazıişleri ve sahada aktif görev yapan kadın gazetecilerin üst düzey yönetici kadrolarındaki azlığına dikkat çekti.
Türkiye’de çalışan gazetecilerin yarıya yakını kadın. Peki 1961’den bu yana ‘kutlanan’ 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü, kadın gazeteciler açısından ne ifade ediyor?
Komisyon bu sorunun yanıtını basın araçlarının ‘künye’lerini inceleyerek ortaya koydu.
Kadının adı yok
Sektörde kadın gazetecilerin sayısının azımsanmayacak kadar fazla olduğuna dikkat çeken komisyon, editör ve muhabir kadrolarında kadın gazetecilerin varlığı yadsınamazken künyelerdeki kadın sayısının azlığına dikkat çekti.
Komisyon bu durumu ‘kadının adı yok’ ifadesiyle tanımladı: “63 yılın sonunda, bir kez daha görüyoruz ki, Türkiye medyasında üretenler, haber peşinde koşturanlar, haberi editleyenler kadınlar; medya kurumlarını yönetenler ise erkekler.”
Bugünün, gazetecilerin sosyal ve ekonomik haklarının kazanımı olarak kutlandığını hatırlatan komisyon şunları kaydetti: “Bir kez daha söylüyoruz. Bayram ise, hepimizin bayramı olmalı. Kadın gazetecilerin meslekte yükselemediği, cam tavan nedeniyle meslekten uzaklaştığı, haklarını alamadığı bir bayramı kabul etmiyoruz. Kadınsız bayramı da medyayı da kabul etmiyoruz. Birlikte değiştireceğiz!”
Araştırmadan detaylar şu şekilde:
Yazılı Basın
*Evrensel, BirGün, Cumhuriyet, Karar, Oksijen, Hürriyet, Milliyet, Sabah, Yeni Şafak ve Posta gazetelerinde; genel yayın yönetmeni, yazı işleri müdürü, sorumlu yazı işleri müdürü ve haber müdürü kategorilerinde sadece dört kadın gazetecinin ismi bulunmakta.
*Evrensel Gazetesi’nin künyesinde yer alan dört isimden biri, BirGün Gazetesi’nde iki isimden biri, Cumhuriyet Gazetesi’nde altı isimden ikisi, Oksijen Gazetesi’nde 11 isimden ikisi, Hürriyet Gazetesi’nde 23 isimden altısı, Milliyet Gazetesi’nde 13 isimden altısı, Yeni Şafak Gazetesi’nde yedi isimden biri kadın. Karar, Sabah ve Posta gazetelerinin künyelerinde kadın gazeteci yok
Televizyonlar
*Görsel medyadan Sözcü TV, Halk TV, KRT, Tele1, NTV, CNN Türk, HaberTürk, A Haber, TGRT(haber servisi) ve Fox TV(haber servisi) inceledik.
*CNN Türk’te 4 erkek/3 kadın, A Haber 5 erkek/1 kadın (reklam sorumlusu), HaberTürk 2 erkek/1kadın (izleyici temsilcisi), TGRT 14 erkek/hiç kadın yok, Halk TV 3 erkek/1 kadın, KRT 6 erkek/2 kadın (izleyici temsilcisi ve program müdürü), Tele1 7 erkek/hiç kadın yok, NTV 3 erkek/2 kadın(tüzel kişi tems., iş yeri tems.), Sözcü TV 3 erkek/hiç kadın yok, FOX TV 9 erkek/5 kadın.
İnternet medyası
*Online basında, dört haber ajansı (DHA, ANKA, MEZOPOTAMYA, AA) ve altı internet sitesinin (T24, diken.com.tr, sozcu.com.tr, GazeteDuvar, Artı Gerçek ve bianet) künyelerine baktık.
*Haber ajanslarının künyeleri içler acısı, bilgilendirici bir künyeden bahsetmek mümkün değil. Haber ajanslarında fark yaratan ANKA oluyor. ANKA’nın onursal kurucusu (Müşerref Hekimoğlu), diplomasi/Anka review direktörü (Duygu Güvenç) ve Ege bölge temsilcisi (Gizem Çetinkol) gibi pozisyonlarda kadın gazetecilerin isimlerini görüyoruz.
*GazeteDuvar’da 35 ismin 14’ü kadın, bianet’te 18 ismin 9’u kadın, Artı Gerçek’te 19 ismin 12’si kadın, T24’te 3 ismin 1’i kadın, diken.com.tr’de 10 ismin 5’i kadın, sozcu.com.tr’de ise künyede hiç kadın bulunmuyor.
*Ancak internet sitelerinin diğer kurumlara göre nispeten iyi olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü incelediğimiz künyelerde kadın gazetecilerin ismi yazı işleri müdürü, haber müdürü gibi üst düzey pozisyonlarda görülmektedir.