EFE SÖNMEZ
Adana’daki Kürkçüler Cezaevi’ne, üç çocuğun yangında can vermesinin ardından yangın ihbar sistemi ve duman sensörü takıldığı ortaya çıktı.
Fotoğraf: Reuters
Adana Kürkçüler E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nun çocuk koğuşunda 18 Ocak’ta yangın çıktı.
Yangında karbonmonoksitten zehirlenen Muhammed Erdoğan (17), Mehmet Altunhan ve Ferhat Kaya (17) kaldırıldıkları hastanede hayatını kaybetti.
Adana büyükşehir belediyesi itfaiyesi, yasak olmayan elektronik malzemeleri kullanan çocukların yangını kasten çıkardıklarını raporladı.
Koğuşun en küçüğü 14 yaşındaki R.K. hakkında yangını çıkarıp iki kişinin ölümüne neden olduğu gerekçesiyle dava açıldı. Altunhan’ın ölümünün iddianamede yer almadığı görüldü.
İddianamede, floresan lambasının kablolarından faydalanılarak çıkartılan kıvılcımla yangının başladığı ifade edildi.
R.K. ise duruşmada gardiyanlar tarafından sürekli darp edildiklerini, başka yere sevk edilmek için yangını çıkardıklarını söyledi.
‘İhmal’ iddiası
Yangın sonrası cezaevi personelinin görevini ihmal ettiği, olayda sorumluluklarının bulunduğu iddiası da gündeme geldi. İddianameye giren bilirkişi raporunda kamu personelinin olayda ihmalinin bulunmadığı ifade edildi.
HDP Gaziantep Milletvekili Mahmut Toğrul, 16 Haziran’da Adalet Bakanlığı’na bir soru önergesi verdi. Önergede, özetle, çocukların sevk istemelerine neden olacak ne yaşandığı ve devletin çocukların güvenliğini nasıl sağladığı soruldu.
Önlemler yetersizmiş
Bakanlıktan HDP’li vekile 22 Eylül’de yanıt geldi.
Cezaevindeki çocuklar için ne yaptıklarından, yönetmelik ve kanunlardan uzun uzun bahseden bakanlık, Adana başsavcılığının olay sonrası başlattığı soruşturma hakkında 17 Temmuz’da kendilerini bilgilendirdiğini kaydetti.
Savcılığın verdiği bilgiler, HDP’li vekile gönderilen yanıtta da yer aldı. Savcılığın cevabı, yangının çıktığı cezaevindeki önlemlerin yetersiz olduğunu ortaya koydu.
Üç can gittikten sonra…
Başsavcılık, yangın sonrası, yangın ihbar sistemi ve duman sensörünün kullanılmaya başlandığı bilgisini verdi: “Kurumda çıkan yangın sonrasında çocuklar için ayrılan oda sayısının artırıldığı, odaların fiziki güvenlik önlemlerinin iyileştirildiği, florasan lambalarının led yuvarlak tip tavana gömülü lambalara çevrildiği, yatakhane kısmının lamba sisteminin zaman ayarlı hale getirildiği, yangın ihbar sistemi ve duman sensörünün tüm çocuk odalarına takılarak kullanılmaya başlandığı, fiziki güvenlik tedbirleriyle sınırlı kalmayıp dinamik güvenlik önlemlerinin de artırılma yoluna gidildiği, mevzuat hükümleri doğrultusunda önlemlerin alınmasına devam edildiği (…)”
Şikayet gelmemiş
Savcılığın bilgilendirmesinde personel hakkındaki soruşturmanın detayları da yer aldı.
Buna göre yangın sonrası güvenlik kameraları incelendi, ‘olayda sorumluluğu bulunan’ personel hakkında 20 Ocak’ta idari, 23 Ocak’ta adli soruşturma başlatıldı. Soruşturmalar sürüyor.
Savcılık, 1 Ocak-25 Mart tarihlerinde ise cezaevinde bulunan tutuklu ve hükümlü çocuklardan herhangi bir makama şikayet gelmediğini kaydetti.
İkinci yangın
Aynı cezaevinde 25 Mart’ta yine çocuk koğuşunda yangın çıkmış, üç çocuk yaralanmıştı.
Savcılık, bu yangınla ilgili de 27 Ocak’ta idari bir soruşturmanın başlatıldığı bilgisini verdi.
İtfaiye ise yangının elektrik prizinin şase yapması sonucu çıkan kıvılcımların yatakları tutuşturmasıyla çıktığını raporladı.
AİHM kararına atıf
HDP Gaziantep Milletvekili Mahmut Toğrul, 16 Haziran’daki soru önergesinde, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) 2003’te Kars cezaevinde kendini asarak intihar eden Bilal Çoşelav adlı çocuğun yaşam hakkının ihlal edildiğine yönelik bir karar verdiğini de anımsatmıştı.
Mahkemenin, Türkiye’nin çocuğun kendisine zarar vermesini önlemeye yönelik yeterli ve gerekli adımları atmadığı ve yaşam hakkını korumaya yönelik yükümlülüklerini yerine getirmediğine yönelik karar verdiği de belirtilmişti.
Her 10 mahkumun biri çocuk
Adalet Bakanlığı verilerine göre mart itibariyle cezaevlerinde 2 bin 671 tutuklu ve hükümlü çocuk var.
Cezaevlerinde ise ocak itibariyle 201 bin tutuklu bulunuyor. Yani her 10 mahkumun biri çocuk.