İstanbul Fatih Unkapanı Ragıp Gümüşpala Caddesi’nde her gün binlerce aracın geçtiği yolda İSKİ’nin yaptığı kazı çalışmaları sırasında 5’inci yüzyıla ait Bizans dönemi kalıntıları bulundu.
Arkeoloji Müzeleri arkeologları tarafından yapılan incelemelerde kalıntıların altı metre yüksekliğinde ve iki metre kalınlığında Haliç surları uzantıları olduğu belirlendi.
Zeminin 1 metre 20 santim altında bulunan kalıntılarla ilgili çalışmaları yürüten İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Rahmi Asal şunları söyledi: “Tarihi Yarımada Avrupa 2’nci bölge 4’üncü kısım müteferrik atık su ve yağmursuyu kanalı ve dere ıslahı çalışmaları kapsamında Unkapanı bölgesinde kalıntılara rastlandı. İncelemeler yaparken duvarın çok iyi korunduğunu fark ettik. Kalıntı için en son yaptığımız kurul toplantısında gereken bütün rölöve ve restorasyon çalışmalarının yapılması için karar aldık. Bu durum bize de bir yandan sürpriz oldu. Bir yandan da olmadı. Öncelikle bu kalıntılar nedir diye biz de bir inceledik. Yapının görüntüsü itibariyle muhtemelen Bizans dönemine ait Haliç Surları olduğuna kanaat getirdik. Yüzde 90 kanaatimiz bu yönde”.
‘Temeli Horosan harçlı moloz taşlarla yapılmış’
DHA’ya lalıntının temelinin Horosan harçlı moloz taşlarla yapıldığını belirten Asal, “Yaklaşık 6 metre yüksekliğinde ve 2 metre kalınlığında bir duvar ile karşı karşıyayız. Kalıntı, aslında sandık duvar tipinde. Alt tarafta Horosan harçlı yığma taş dolgu ile bir temel oluşturulmuş. Onun üzerinde ise bir kesme taşla apartman dediğimiz bir hat oluşturulmuş. En son kısımda ise almaşık duvar tekniği kullanılmış” dedi.
‘Duvarı yaklaşık 1500 yıllık olarak düşünebiliriz’
Duvarın çok karakteristik bir Bizans mimari tarzıyla oluşturulduğunu vurgulayan Asal, “Kalıntı muhtemelen Milattan Sonra 5’inci yüzyılda inşa edildi. Duvarı yaklaşık 1500 yıllık olarak düşünebiliriz. İncelemeler yaparken duvarın çok iyi korunduğunu fark ettik” dedi.
Asal şunları kaydetti: “Aslında İSKİ’nin Zeytinburnu’ndan Unkapanı’na doğru gelen bir atık su projesi söz konusu. Biz de İstanbul Arkeoloji Müzeleri olarak bu projeyi takip ederek geldik. Bu noktaya kadar çok önemli bulgulara rastlamadık. Ama buraya geldiğimizde, Aksaray’ın ve bu bölgenin bütün yağmur suyunu toplayarak Haliç’e deşarj edilecek noktada tam da bu kalıntı ile karşılaştık. Bu durum İSKİ için biraz kötü oldu. Çünkü İSKİ’nin çalışmalar durdu. Ancak bizim için bu duvar çok güzel bir kalıntı oldu.
Kalıntı için en son yaptığımız kurul toplantısında gereken bütün rölöve ve restorasyon çalışmalarının yapılması için karar aldık. Aynı zamanda kurulda bu bölge dışındaki yerlerde İSKİ’nin çalışmalarına devam etmesine karar verdik. Bu kalıntı için rölöve ve belgelendirme çalışmalarının tamamlanması lazım. Biz de bu çalışmayı İSKİ ile birlikte tamamlayacağız ve bölge koruma kuruluna götüreceğiz. Bölge koruma kurulu burada bulunan hattın gidişatı, duvarla ilişkisi değerlendirilip esas karar o zaman verilecek”
