Hükümete yakınlığıyla bilinen Hürriyet yazarı Abdülkadir Selvi, son haftalarda alevlenen ‘başkanlık sistemi’ ile ilgili AKP’nin MHP’ye götüreceği başkanlık sisteminin detaylarını yazdı.
Fotoğraf: Reuters
Bugünkü köşesinde Başbakan Binali Yıldırım’ın MHP lideri Devlet Bahçeli’ye iki farklı öneri sunacağını aktaran Selvi, bunlardan birinin başkanlık sistemi ekseninde yazılan bir yeni anayasa, diğerinin de mevcut anayasanın başkanlık sistemine göre uyarlanması olduğunu yazdı.
ABD tipi sistem
MHP’nin yeni anayasadan çok mevcut anayasanın başkanlık sistemine uyarlanmasını tercih edeceği izlenimine sahip olduğunu belirten Selvi, ‘başkanlık sistemi’nin ABD’dekine benzediğini ama üniter yapıyı ve parlamentoyu esas almasından ötürü bazı farklılıklara sahip olduğunu söyledi.
Buna göre anayasanın başlangıç bölümü ve ilk dört maddesi ile 66’ncı maddesinde yer alan vatandaşlıkla ilgili bölüm değiştirilmeyecek.
Cumhurbaşkanı yemini ‘başkanlık yemini’ diye değiştirilirken, metinde yasama, yürütme ve yargı ile ilgili bölümler yer alacak.
Başkan, Meclis’i feshedemeyecek
ABD sisteminde olduğu gibi başkan ve başkan yardımcısı birlikte seçilirken, seçimler beş yılda bir yılda bir yapılacak.
Başkana Meclis’i fetih yetkisi verilmezken, başkanlık seçimi ile milletvekili seçimi aynı zamanda yapılacak.
Başbakanlık kurumu kaldırılacak. Başkan, bakanlarını parlamento dışından atayacak, milletvekili seçilenler ise bakan olamayacak.
Referandum nisan-mayısta, başkanlık seçimi 2019’da
Başkanın kararname çıkarma yetkisi olacak ama bu durum kanunla düzenlenen alanlarda geçerli olmayacak. Bunun için Meclis’in kararnameyi kabul etmesi gerekecek.
Başkan kendi yürütme alanını kararname ile düzenleyecek.
Öte yandan Selvi’ye göre nisan ve mayıs aylarında referanduma gidilecek ancak başkanlık seçimi 2019 yılında yapılacak; bu tarihe kadar Tayyip Erdoğan cumhurbaşkanlığı görevini sürdürecek.