İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün (HRW) 2023 raporunda Türkiye’de seçimden önce atılan adımlara dikkat çekilerek, “Erdoğan hükümeti, hukukun üstünlüğünden geri adım atılmasını hızlandırdı” dendi.
HRW’nin bu yılki raporunda, Türkiye’deki durumu ifade özgürlüğü, kadın hakları, muhalefete baskı ve LGBTİ+ hakları gibi başlıklar altında inceledi.
Amerika’nın Sesi (VOA) Türkçe’nin haberine göre raporun Türkiye bölümünün giriş kısmında, ülkede 2023’ün ilk yarısında yapılması planlanan seçimlere atıfta bulunuldu.
Seçimlerden önce Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ‘otoriter hükümetinin düzenli olarak hükümet karşıtı olarak algılanan kişileri hedef aldığı, medya ve yargı üzerinde güçlü denetim uyguladığı’ tespitine yer verildi.
Bu tespit kapsamında İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkında mahkemenin aldığı hapis cezası ve siyasi yasak kararına dikkat çekildi.
HRW’nin Avrupa ve Orta Asya direktörü Hugh Williamson Türkiye’yle ilgili değerlendirmesinde, şunları dedi: “Erdoğan hükümeti medya ve barışçı muhalefetin susturulmasına yönelik yeni internet sansür ve dezenformasyon yasalarını çıkararak insan haklarından ve hukukun üstünlüğünden geri adım atılmasını hızlandırdı.”
İfade, toplanma ve örgütlenme özgürlüğü
Raporda Türkiye’de yazılı basın ve özel televizyon kanallarının hükümetle yakın ilişkileri bulunan şirketlerde olduğu ve bu durumun haber ve yayın içeriklerine de yansıdığı belirtildi.
Türkiye’de bağımsız medyanın daha çok online platformlar aracılığıyla faaliyet gösterdiği ancak yetkililerin düzenli olarak eleştirel içeriğin kaldırılması talebinde bulunduğu kaydedildi.
Türkiye’de yürürlükte olan ‘terörle mücadele yasası’ kapsamında gazeteciler hakkında kovuşturma açıldığı belirtildi.
Rapor hazırlandığı sırada Türkiye’de en az 65 gazetecinin ve medya çalışanının yargılama öncesi gözaltında olduğu ve yaptıkları gazetecilik ya da medya bağlantısı sebebiyle terör suçlarından hapis cezası aldıkları belirtildi.
Türkiye’nin hukukun üstünlüğünden geri adım attığına ilişkin diğer tespitler kısaca şöyle:
* VOA ve Deutsche Welle sitelerine RTÜK lisansına başvurmadıkları gerekçesiyle erişim yasağı getirilmesi.
* Erdoğan kararıyla İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesi.
* Erdoğan’ın hedef göstermesiyle Osman Kavala’nın cezaevinde tutulması.
* Kavala ve Gezi davasında yargılananlarla ilgili kararlarda, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararının uygulanmaması sonucu Türkiye hakkında Avrupa Konseyi’nin ihlal prosedürü başlatmasının hiçe sayılması.
* HDP eski eş genel başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ dahil HDP’li siyasetçilerin tutuklanması ve parti hakkında kapatma davasının açılması.
Erdoğan hükümetinin 2023 seçimleri öncesinde gittikçe artan bir dozda ve toplumu da kutuplaştıracak şekilde LGBTİ+ karşıtı nefret söylemini desteklemeye hazır olduğunu gösterdiği görüşü raporda yer aldı.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun en az beş kez doğrudan LGBTİ+ karşıtı içeriğe sahip konuşmalar yaptığı belirtildi.
* İstanbul Onur Haftası etkinliklerinin sekizinci kez üst üste yasaklanması ve RTÜK’ün LGBTİ+ karşıtı bir platformun İstanbul’daki etkinliğinin reklamını yapması.