TSK’nın Kuzey Irak’taki PKK kamplarına yönelik hava saldırıları sırasında sekiz sivilin yaşamını yitirdiği bildirilen Kandil Dağı eteklerindeki Zergele köyünde incelemelerde bulunan HDP’nin Zergele heyeti, gözlemlerini bir raporla paylaştı.
Görgü tanıkları anlattı
Zergele’ye giden HDP İstanbul milletvekili Hüda Kaya, Urfa milletvekili Osman Baydemir, Siirt milletvekili Prof. Dr. Kadri Yıldırım, Eş Genel Başkan Yardımcısı Nazmi Gür ve HDP Merkez Yürütme Kurulu üyesi Hatice Altınışık, hastanedeki yaralıların aralarında olduğu saldırının görgü tanıklarıyla ve yerel yöneticilerle görüştü.
Kandil Bölgesi’nde vadi içerisinde bulunan Zergele’nin TSK’dan yapılan açıklamanın aksine PKK kampı değil, yerleşim yeri olduğu belirtilen raporda, üç ayrı hava saldırısında sekiz sivilin öldüğü, çok sayıda kişinin yaralandığı, en az yedi evin de yerle bir olduğu aktarılıyor.
Üç ayrı saldırı gerçekleşmiş
Bombadırmandan bir iki gün önce insansız hava araçlarıyla kapsamlı keşifler yapıldığını belirten görgü tanıkları, Zergele’de yaşananları heyete şöyle anlattı:
1 Ağustos 2015 tarihinde, saat 04:00 civarında başlayan ilk saldırıyı 06:00’ya kadar belirli aralıklarla en az üç bombardıman izledi. Saldırı boyunca insansız hava araçları da keşifler yoluyla saldırıyı yönlendirdi. İlk saldırının hedefi olan ev yerle bir oldu, 70 yaşındaki Ayşe Ahmed Mustafa, bu saldırıda yaşamını yitirdi.
Bir sonraki saldırı köy halkı enkaz altında kalan Ayşe Ahmed Mustafa’yı kurtarmaya çalışırken saat 04:50 civarında gerçekleşti. Görgü tanıkları ikinci saldırıda çok kısa aralıklarla dört ayrı patlamanın olduğunu, bu patlamalara da uçaktan atılan roketlerin yol açtığını ifade etti. Söz konusu ikinci saldırıda Ayşe Ahmed Mustafa’yı kurtarmaya çalışan Heybet Resul Muhammed Emin (60), Karox Muhammed Emin Hıdır, Abdulkadir Ebubekir Ali ve Necip Abdullah yaşamını yitirdi.
Üçüncü saldırıysa, enkaz altındaki insanlar kurtarılmaya çalışılırken, saat 05:10 civarında gerçekleşti ve uçaklardan dört ayrı füze bırakıldı. Bu saldırıda, Salih Resul Mehmed Emin ile Sema Rustem ve Xabat hayatını kaybetti.
‘İnsani trajedi yaşanıyor’
Heyet, Zergele’de sivil kayıpların dışında, büyük bir insani trajedinin de yaşandığını, çok sayıda çocuğun yetim kaldığını, altı evin yerle bir olduğu, köy camisi ve okulu da dahil tüm evlerin hasara uğradığını açıkladı. Öte yandan geride kalan köy halkı ve çevredeki diğer köyler de yaşayanlar da endişe içinde köylerini terketti.
İnsani trajedinin bir örneği olarak gösterilen Zergeleli Mehri Aziz Veli, İran ve Türkiye’nin üçüncü kez evini bombaladığını, bu saldırıda hem eşini hem de evini kaybettiğini anlattı.
Heyet ayrıca, Kandil eteklerinde PKK’lıların bulunduğunun bölge halkınca kabul edildiğini, ancak PKK üyelerinin köylerin içerisinde barınmadığını, köylere yakın mesafelerde kamplarının olmadığını söylediklerini vurguladı.
‘Türkiye’nin açıklamaları gerçeği yansıtmıyor’
HDP heyetinin Zergele köyünde yaşananlara ilişkin tespitleri şöyle:
1. “Bombardımana maruz kalan Zergelê Köyü’nün, Ankara Hükümetinin resmi açıklamalarının aksine PKK kampı değil, sivil bir yerleşim yeri olduğu görülmüştür. Bombardıman sonucu hayatını yitirenler sivil ve silahsız insanlardır.
2. Kandil, yüze yakın köy ve mezranın bulunduğu geniş bir bölgedir. Tüm yerel kaynaklar bu sivil yerleşim birimlerinin içinde ve yakın çevresinde PKK’nin herhangi bir kampının hiçbir zaman olmadığını belirtmektedir.
3. Türkiye resmi makamlarının, saldırıdan önce Kürdistan Bölgesel Yönetimini bilgilendirdiklerine dair yaptığı açıklamalar gerçeği yansıtmamaktadır. Zira Kürdistan Bölgesel Yönetimi saldırı sonrası bilgilendirilmiştir.
4. Ankara Hükümet yetkililerinin, Kürdistan Bölgesi resmi makamlarının da hava operasyonlarını desteklediğine dair yaptığı açıklamalar gerçeği yansıtmamaktadır. Bilakis görüştüğümüz tüm makamlar hava saldırılarından ve doğurduğu sonuçlardan duydukları rahatsızlıkları açıkça ifade etmişlerdir.
5. Hava saldırısı ve doğurduğu sonuçlar insan hakları hukukuna aykırı olduğu gibi insancıl hukukun da açık ihlalidir. Zira başka bir ülkenin sınırı 150 km aşılarak bir köy bombalanıp sivil bir katliam gerçekleşmiştir.
6. Bombardıman sonucu oluşan bu hukuk ihlalinde sorumluluk Türkiye Hükümetinin olduğu kadar, kullanılan silahları Türkiye’ye satan veya hibe eden ülkeler de bu sorumluluktan muaf değildir.
7. Bölgeye yönelik hava saldırıları, sivil insan katliamının yanı sıra yüzlerce hektarlık ormanlık alanın yanmasına, bu alan içinde bulunan bütün canlıların ölümüne ve doğanın tahribatına neden olmuştur.”