Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump ile Washington’daki basın toplantısında yaptığı açıklamada, Barış Pınarı Harekatı’nın başladığı 9 Ekim’de gönderilen ‘diplomatik nezaket dışı’ mektubu iade ettiğini belirtti. Erdoğan ayrıca YPG komutanı ‘Mazlum Kobani’ adıyla bilinen Ferhat Abdi Şahin’in ‘terörist’ olduğuna ilişkin CIA belgesini de Trump’a ilettiğini söyledi.
Erdoğan, “Basın toplantısında her şeyi etraflıca anlatacağız” dediği için merakla beklenen Beyaz Saray’daki basın toplantısı, Türkiye saatiyle gece yarısından sonra başladı.
Basın toplantısına NASA çalışanı ABD vatandaşı Serkan Gölge’nin serbest bırakılmasını sağladığı için Erdoğan’a teşekkür ederek başlayan Trump, açık sözlü ve yapıcı bir görüşme gerçekleştirdiklerini kaydetti. Türkiye ile 17 Ekim’de Ankara’da varılan mutabakata değinen Trump, muazzam bir başarıya imza attıklarını, ateşkesin devam ettiğini gördüklerini belirtti.
Türkiye’nin sorumluluklarını yerine getireceğini söyleyen Trump, ‘Erdoğan’ın büyük bir hayranı olduğunu’ ifade etti.
Türkiye’nin NATO’nun ikinci büyük ordusu olduğunu, finansal sorumluluklarını yerine getirdiğini belirten Trump, Afganistan ve IŞİD konularında da önemli rol oynadığına işaret etti.
Türkiye’ye IŞİD lideri Ebubekir el Bağdadi’nin öldürülmesindeki işbirliği için teşekkür eden ABD lideri, ticaret ve askeri silah satışları için çok büyük işbirliği içinde olduklarını vurguladı.
Türk firmalarının özellikle F-35’lerin çok önemli parçaları ürettiğini kaydeden Trump şöyle dedi: “Türkiye’nin S-400 gibi karmaşık Rus sistemleri satın alması çok büyük sorun. Umarım bu sorunu çözebileceğiz. Dışişleri bakanlarımız ve güvenlik danışmanlarımızın S-400 ile ilgili çalışması için anlaştık.”
Türkiye ile 100 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşmak için çalıştıklarını belirten ABD lideri, Türkiye ile dostluğun daha da büyük bir ilişki haline getirilmesi için çalışacaklarını belirtti.
Erdoğan: Şartlar yerine gelirse Patriot alabiliriz
Erdoğan ise basın toplantısındaki konuşmasına kapsamlı ve samimi görüşmeler kaydettiklerini belirterek başladı. “Türk-ABD ilişkilerinin güçlü ve sağlıklı ilerletilmesi konularında hemfikiriz. İlişkilerimizde yeni bir sayfa açmakta kararlıyız. Milli güvenliğimizi tehdit eden terör oluşumları konusunda karşılıklı irademizi teyit ettik. DEAŞ’a karşı işbirliğimizi devam ettiriyoruz” diyen Erdoğan, 2 bin 200 civarında IŞİD tutuklusunun cezaevinde olduğunu kaydetti.
“Barış Pınarı Harekatı ile Türkiye büyük bir adım atmıştır” diyen cumhurbaşkanı, PKK/YPG’nin gündemine ağır bir darbe indirdiklerini, 17 ekim mutabakatı ile Suriye’de işbirliğinin geliştirilmesi için büyük bir adım attıklarını ifade etti.
“PKK/YPG sivilleri hedef alıyor, mutabakatı bozmak için saldırıyor” ifadesini kullanan Erdoğan, Tel Abyad’da pazar yerindeki saldırıyı örnek gösterdi.
ABD Temsilciler Meclisi’nde alınan kararların da ilişkilere zarar verdiğini kaydeden cumhurbaşkanı, Ermeni soykırımına ilişkin tasarının kabul edilmesi konusunda da “Ortak bir tarih komisyonu kurulmasına açığız, arşivlerimiz açıktır, bunları gezip görebilir ve araştırma yapabilirler” dedi.
“DEAŞ’la göğüs göğüse çarpışan tek NATO ülkesi Türkiye’dir” diyen Erdoğan, IŞİD ile bağlantılı 77 bin kişiye ülkeye giriş yasağı koyduklarını, çeşitli ülkelerden gelen 1216 IŞİD mensubunun cezaevlerinde bulunduğunu, 7 bin 680 yabancı savaşçıyı yakalayıp gönderdiklerini kaydederek, “304 vatandaşımızın ölümüne yol açan bu terör örgütü ile mücadelemize devam edeceğiz” dedi.
Türkiye’nin hali hazırda 350 bini Kürtlerden oluşan 4 milyon sığınmacıya ev sahipliği yaptığını belirten cumhurbaşkanı, Avrupa’nın bu konuda 3 milyar avro gibi bir desteği STK’lara sağladığını, Suriye topraklarında yaşayan 3 milyon insana ise düzenli insani yardım gönderdiklerini belirtti.
Hedeflerinin Cerablus’tan Irak sınırına kadar olan 20 mil derinliğindeki bölgeye 1 milyon Suriyeli mülteciyi yerleştirmek olduğunu vurgulayan Erdoğan, daha sonra ‘FETÖ’ konusuna değinerek şöyle dedi: “Bilindiği üzere FETÖ, Türkiye’nin anayasal düzenini ortadan kaldırmaya teşebbüs etmiş terör örgütüdür. Parlamentomuzu havadan bombalama cüretini de göstermiştir. Beklentilerimizi bir kez daha vurguluyoruz.”
ABD ile 100 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefine nasıl ulaşmayı planladıklarını belirten Erdoğan, bu hedef doğrultusunda Ticaret bakanlığının çalıştığını ifade etti.
Erdoğan, savunma sanayii alanındaki köklü ilişkilere de vurgu yaparak sözünü şöyle tamamladı: “Patriotlar konusunda maruz kaldığımız haksızlıkları Osaka’da ifade etmiştim, istenilen şartlar yerine gelirse Patriot alabileceğimizi söyledim, söylüyorum. S-400 ve F-35 meselesinin üstesinden ancak diyalogla gelinir.”
Trump: Mazlum Kobani ve Erdoğan ile harika görüşmeler yapıyoruz
Basın toplantısındaki soru bölümüne geçerken Senato’yu arayarak beş senatörü bizzat kendisinin davet ettiğini ifade eden Trump, “Bunlar Ortadoğu’da barış isteyen insanlar, bunların görüşmemize katılmasını istedim” dedi.
Erdoğan ile görüşmesi ve Suriye’deki harekat hakkında “Yüzlerce yıl devam eden bir olaydan bahsettik, çok büyük ilerleme kaydettik” ifadelerini kullanan Trump, daha sonra soruları yanıtladı.
Trump, ‘Azil soruşturması’ konusundaki soruyu Erdoğan’ı da kast ederek şöyle yanıtladı: “Cadı avından bahsediyorsan, izlemedim. Çok daha önemli bir konuğum vardı. Bu tiyatronun gerçekleştirilmesine izin verilmemeli.
“Suriyeli sığınmacıların ülkelerine dönmesi konusunda Avrupalı liderlerle görüştünüz mü” sorusu üzerine Trump, “Avrupa’nın da Suriyelilerin maliyetini karşılaması lazım. Türkiye 40 milyar dolar harcamış, Avrupa’nın katkısı sadece üç milyar dolar” dedi. Trump daha sonra şunları ekledi: “IŞİD’e katılmak için Fransa’dan Almanya’dan İngiltere’den geldi bu teröristler. Avrupalılar yardım etmeli, bu yaptıkları hiç adil değil. Suriye sınırındaki çatışma (Barış Pınarı Harekatı’nı kast ederek) sırasında bazı IŞİD’liler kaçmıştı. Türkiye bunların hepsini yakaladı.”
Erdoğan ise “Suriye’nin kuzeyinde çok fazla Hristiyan var ve kendilerinin kötü durumda olduğunu düşünüyorlar. Bu konuda garanti verebilir misiniz, Türkiye Hristiyanları koruyacak mı, bazı Hristiyanların öldürüldüğüne ilişkin haberler geliyor” sorusuna şu yanıtı verdi: “Keldani, Asuri, Yezidi gibi gruplar konusunda özel bir çalışmamız var. Suriye tarafında yıkılmış durumda olan ibadethaneleri biz onarıp hazırlamış vaziyetteyiz. Keldani, Yezidi, Arami Hristiyanlardan harekat ile bizim tarafımıza geçenler sıkıntı yaşamıyor. Suriye tarafında kalanları da daha özel şartlarda hallediyoruz, onlara yiyecek, giyecek, ilaç götürüyoruz.”
Trump “Obama’nın sorunlu dış politikası size kalmıştı, bu ABD-Türkiye ilişkilerini nasıl etkiledi, Mazlum Kobani’yi (Ferhat Abdi Şahin) Beyaz Saray’a davet etmeyi düşünüyor musunuz” sorusuna, “Kendisi ile iyi bir görüşme gerçekleştirdik aynı şekilde cumhurbaşkanı (Erdoğan) ile de harika bir görüşme yapıyoruz. Farklı gruplardan bahsediyorsunuz, bazıları seviliyor, bazıları sevilmiyor. Ancak Erdoğan ve Türkiye ile olan ilişkimiz harika, büyük bir ülke ve büyük bir ordusu var” diye yanıt verdi.
Erdoğan: CIA Ferhat Abdi Şahin’in (Mazlum Kobani) terörist olduğunu belgelemiş
Erdoğan “FETÖ mevzusunda Amerika’dan iyi haberler almıyoruz. Trump’ın bu hususta ilerlemeye açık olduğuna işaret alındı mı, bu konuda bir gelişme olabilir mi” sorusuna ise şu yanıtı verdi: “Birçok belgeleri bu seyahatimizde de kendilerine takdim ettik. FETÖ terörist başıdır. 251 vatandaşımız şehit olmuştur. Devlete darbe yapılmıştır. Bu olayların faili olan bir insanı Amerika’da 400 dönüm arazide yaşayarak dünyadaki diğer yerleri idare etmesi kabul edilir durum değildir. Belgeler getirdik ayrıca takdim edeceğiz. Bu belgeler ışığında bizden teröristler istendiğinde nasıl veriyorsak onlar da bize bu teröristi verecektir.”
Cumhurbaşkanı, Trump’ın 9 Ekim tarihli söz konusu mektubu konusundaki soruyu da şöyle yanıtladı “Bu mektupları başkana tekrar takdim ettim. Ferhat Abdi Şahin denen bu adamın muhatap alınmasını üzüntüyle karşıladığımı belirttim. Yüzlerce insanımızın öldürülmesine yol açan birisinin stratejik ortağımız ABD tarafından karşılanması bizi üzmüştür. Aynı şekilde Rusya tarafından da bu şekilde karışlanmıştır. Terörizm ile mücedele zora girmiştir. Bugün bize yarın bir başkasına… Bu konudaki ihtiyatımız devam ediyor. Bununla ilgili belgeleri de verdim. Hatta CIA teşkilatının bu adamın terörist olduğuna ilişkin hazırladığı belgeyi de verdim. CIA belgelemiş ve belgeyi bizimle paylaştılar. Bunu da sayın başkana takdim ettim. Gelen mektubu da aynen kendilerine verdim.”
Trump’a “Kürtler konusundaki politikanız nedir”, Erdoğan’a ise “Neden Kürtlerle müzakere istemiyorsunuz” diye soran gazeteciye Trump, “Kürtlerle harika bir şekilde IŞİD’e karşı savaştık, IŞİD’in elindeki toprakların tamamını ele geçirdik. Kürtlerle harika bir ilişkimiz var, onlarla iyi anlaşıyoruz. Cumhurbaşkanının da (Erdoğan) Kürtlerle harika bir ilişkisi var” yanıtını verdi.
Erdoğan ise şunları söyledi: “Bizim Kürtlerle sorunumuz yok, bizim sorunumuz terör örgütleriyle… PYD/YPG, bunlar PKK’nın uzantılarıdır. Esad’ın Kuzey Suriye’deki Kürtleri kabul etmediği dönemde Esad’a, ‘Yanlış yapıyorsun pasaportlarını ver’ demişimdir. Parlamentoda benim partimin 50yi aşkın Kürt milletvekili var. Biz ayırımcılık yapmayacağız, bizim sorunumuz tamamen teröristlerledir. Teröre karşı mücedele vermezseniz bedelini yarın ödersiniz.”
Beyaz Saray: Türkiye’nin S-400 satın almasıyla ilgili konular çözümlenmeli
Beyaz Saray’dan Trump-Erdoğan görüşmesinin ardından yapılan açıklamada ise şöyle dendi: “Diğer alanlarda ilerleme sağlamak için, savunma alanındaki ortaklığımızı güçlendirerek, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın almasına ilişkin konuların çözülmesi hayati önem taşımaktadır.”