Türkiye’de de yatırımı bulunan Fransız bankası BNP Paribas SA, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun getirdiği yasak nedeniyle Türk lirasında yeni işlemleri durdurdu.
BDDK, ‘döviz manipülasyonu’ yaptıkları gerekçesiyle arasında Fransız bankasının da bulunduğu üç yabancı bankaya mayıs başında işlem yasağı getirmiş, bu yasak geçen hafta kaldırılsa da bankalar hakkında soruşturmanın devam ettiği bildirilmişti.
BDDK’nin kararı dolar/TL kurununu 7.24’e kadar tırmanmasından sonra gelmiş, bu karardan sonra kur kademeli olarak 6.8’lere kadar gerilemişti.
En büyük aracı
Bloomberg ajansının konuya yakın üç kaynağa dayandırdığı haberine göre, bankanın hedge fon ve diğer türev işlemlerini idare eden aracılık birimi, Türk lirasıyla yeni işlem yapmak isteyen müşterileri geri çeviriyor. Kaynaklar, bankanın sadece lira pozisyonunu sürdürmek veya azaltmak isteyen müşterilere aracılık ettiğini belirtti.
BNP lira cinsi işlemlerde en büyük aracılardan olmakla birlikte, Türk Ekonomi Bankası’nda çoğunluk hissesine sahip.
Haberde, BNP’nin lira piyasasından çıkmasının yatırımcılarla Türkiye’deki ekonomi yöneticileri arasındaki ilişkinin ne kadar kırılgan olduğunu gösterdiği ve ayrıca yabancı yatırımcıların lira piyasasında işlem yapmasının ne kadar zorlaştığını gözler önüne serdiği belirtildi.
BDDK’dan kur hamleleri
BDDK Ağustos 2018 kur krizinden sonra liranın değer kaybetmesini önlemek için aldığı kararlarla yabancı para ile lira takas işlemlerini giderek daha fazla sınırlamaya başlamıştı.
‘Corona’ salgınının ekonomiye olumsuz etkisini azaltmak amacıyla son dönemde bir dizi düzenlemeye giden BDDK, geçen haftalarda da bankaların bazı yurt dışı lira işlemlerinde sınırlama getirmişti.
BDDK’ya finansal piyasalarda ‘manipülasyon, yanıltıcı işlem ve uygulamaların’ belirlenmesine yönelik yetki de verilmişti.
İki kurum durdurmuştu
Son olarak, Türk lirası işlemlere aracılık eden Clearstream ve Euroclear bankaları geçen hafta aldıkları ortak kararla buna ara vermişti.
BNP’nin kararının lira piyasasındaki diğer küçük aracıları da etkileyebileceği belirtiliyor.
Türk bankaları, yabancı kurumlar ile dolar-lira takası ve benzeri türev işlemler yaparak uzun vadeli lira kaynak temin ediyor. İşlemlerin bir kısmı ise kısa vadeli spekülatif pozisyon almak için kullanılabiliyor.
Üç kurumun ‘lira’ kararı sonrası piyasada işlem hacminin daha da düşebileceği belirtildi.
Merkez Bankası verilerine göre, yabancı yatırımcılar 8 Mayıs ile biten haftada yaklaşık 1 milyar doları Türk piyasasından çekti. Son 12 ayda bu rakam 10 milyar doları buldu.
Hesaplamalara göre, 5 Mayıs’tan önceki 30 günde, Türk lirası cinsi türev işlemlerinin yüzde 32’si yabancı yatırımcılardan geldi, yakın dönem piyasa tarihinde dip sayılabilecek bu oran Şubat 2018’de yüzde 65’ti.
Reuters: BDDK üç yabancı bankaya getirdiği işlem yasağını kaldırdı
BDDK başkanı: Üç yabancı bankanın işlem yasağı kalkabilir ama soruşturma sürecek
BDDK, üç yabancı bankaya işlem yasağı getirdi
BDDK ‘manipülasyon’ yönetmeliği yayınladı
BDDK’dan bankalara sınırlama: Yurt dışı Türk lirası işlemlerini kapsıyor
BDDK’nın ‘corona’ hamlesine ‘Merkez’den destekleyici ek düzenleme
BDDK başkanı bankaların ‘isteksizliğinden’ şikayetçi: Yeni karar sorunu giderecek
BDDK’dan kur hamlesi: Bankaların takas işlem limiti yüzde 10’dan 1’e çekildi