Drone ya da insansız hava aracı olarak bilinen yerden kumandalı hava araçlarının kullanımıyla ilgili yasal düzenlemeye gidildi. Artık araçlar kayıt altına alınacak, kullanıcıların yaşı ve araçların kullanılabileceği yerler de yasayla belirlenecek.

Fotoğraf: Reuters
Hızla gelişen drone teknolojileri, hukuki boşluklardan ötürü güvenlik tartışmalarına neden olmuştu. Ulaştırma Bakanlığı bünyesindeki Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM), son halini verdiği talimatnameyi açıkladı.
Ağırlığına göre
Yeni düzenleme kayıt zorunluluğu getiriyor. Buna göre drone sahipleri SHGM’nin web sayfasına girip kayıt numarası aldıktan sonra bir ‘plaka’ yerine geçecek bir numara alacak. İhtiyaç halinde yetkililer bu numarayla pilota ulaşabilecek. 500 gr ağırlığa kadar olan dronelar için bu zorunluluk söz konusu değil.
500 gr-4 kg arası ağırlıkta olanların H0, 4 kg-25 kg arasında olanların ise H1 sertifikası alması gerekiyor. H2 ve H3 sertifikalarını gerektiren 25 kg-150 kg ve 150 kg üzeri ağırlıktaki dronelar ise helikopter olarak değerlendirilip uçuş eğitimi gerektirecek.
Güvenlik mesafesi
Talimatname, drone’ların kullanılabileceği alanları da düzenliyor. H0 ve H1 sertifikalı pilotlar en çok 120 metre yüksekliğe çıkabilecek ve araçlarını en fazla 500 metre mesafede uçurabilecek. Drone’lar insan ve binalara en çok 50 metre yaklaşabilecek. Hapishane, stadyum, askeri tesis gibi alanların üzeri, havaalanlarının 9 km yakını uçuş ise yasak.
Kurallara uymayanlar hakkında hapis ve 17 bin TL para cezası öngörülüyor.
‘Amaç teknolojinin önünü açmak’
Al Jazeera’ya konuşan Sivil Havacılık Genel Müdürü Bilal Ekşi, çalışmanın yasaklama değil, düzenleme odaklı olduğunu söyledi: “2013 yılında bir talimat yayımlamıştık. İnsanlar araçları kullanırken bu kurallara uyumda zorlanıyordu. Teknolojisi çok çabuk gelişiyor. Çok güzel kullanım alanları var. Önünü açmak ama bir taraftan da uygunsuz kullanımını önlemek gerekiyor. Mevzuatta yaptığımız tam bu.”
SHGM, 2013 yılında İHA’ların kullanımını düzenleyen ilk yönetmeliği çıkarmıştı. Teknolojinin gelişmesiyle araçların menzilinin, gücünün ve yeteneklerinin artması yasal boşluklara neden olmaya başlayınca çalışma başlatılmıştı.