ZEYNEP GÜVEN ÜNLÜ
zeynep.guvenunlu@gmail.com
“Nasıl gidiyor, Amerika’ya alışabildiniz mi?”
“Japonlar çok değişik insanlarmış, Japonya da başka bir gezegen gibiymiş, öyle mi?”
Son bir yılın yarısını Silikon Vadisi’nin tam ortasında Palo Alto’da, yarısı da Japonya’nın kuzeyindeki Sapporo şehrinde geçirdim, bu ve benzeri sorulara bol bol yanıt verdim ve nihayet geçen ay İstanbul’a, ‘ev’e döndüm.
Döndüm ve gördüm ki ‘bulutlardan başka her şey değişmiş.’
Şimdi sorsalar şöyle demek isterim: “Amerika’ya Japonya’ya alışmak da neymiş, kolaysa gel İstanbul’a alış!”
Bir aylık hızlandırılmış İngilizce kursuna gidip Türkçe’yi unutanlar gibi, hepi topu bir yılda, ömrümü geçirdiğim ülkeye bu kadar yabancılaştığımı sanmayın, nereye döndüğümü gayet iyi biliyorum.
Yine de, yarısı şakaysa yarısı buz gibi gerçek bu ‘alışamama’ halinin. Yabancı ülkelerde tıkır tıkır işleyen sisteme ilk günden eklemleniyorum ama İstanbul yabancı geliyor, henüz hayata kıyıdan bakıyorum.
Etkileyici, sarsıcı bir sergi
Güneş Çınar’ın sergisi tam böyle bir zamanda çıktı karşıma. O da Walter Benjamin’den ödünç almış bu sözü ve ‘bulutlardan başka her şey’in değiştiği bir dünyayı anlatmış.
Eski bir mahzen olan Adahan Galeri’nin ‘karanlık’ atmosferinde sergilenen işleri görür görmez bir distopyayla karşı karşıya olduğunuzu anlıyorsunuz. İnşaat vinçleri, hayvan iskeletleri, çöp tepeleri, kıyametten sağ çıkmayı başarmış dirençli martılar, kargalar, fareler… Heykel olmuş, resim olmuş, yerleştirme olmuş, mekanı doldurmuş.
Yalnızca fikriyle ve atmosferiyle değil, işlere harcanan el emeğiyle de etkileyici, sarsıcı. Yine de, bugünün değil, karanlık olacağı varsayılan bir geleceğin imgeleri bunlar. Dolayısıyla aranıza biraz mesafe koyabiliyorsunuz.
Derken, çok daha tanıdık manzaralarla karşılaşıyorsunuz: İki kertenkele İstanbul’da dolaşıyor. Taksim Meydanı’nda, Boğaz Köprüsü’nde, Fenerbahçe’de, Haydarpaşa’da, Ataşehir’de, yüzlerinde aynı yarı şaşkın yarı pişkin ifade, şehre bakıyorlar. Kağıt üzerine çini mürekkeple yapılan resimler neredeyse fotoğraf kadar gerçekçi, geleceği filan değil tastamam bugünü anlatıyor.
Dahası, daha da fenası, bu işler bir distopya kurgusunun içinde hiç de aykırı durmuyor, o geleceği mükemmelen tamamlıyor. Güneş Çınar zamandan ve coğrafyadan bağımsız bir gelecek anlatıyor ama sanki bütün yollar İstanbul’a çıkıyor.
‘Bulutlardan Başka Her Şey’ keyfiniz yerindeyse huzurunuzu kaçıracak, huzursuzsanız sizi biraz da olsa yatıştıracak bir sergi. Ne de olsa, en kötü gerçek, en tatlı yalandan daha iyi!
Adahan Galeri, Asmalı Mescit Mahallesi, General Yazgan Sokak 14, Beyoğlu / İstanbul.