ABD’nin Florida eyaletindeki ‘Disney World ’ isimli eğlence tesisinde sıradan bir gündü. Jeffrey Piccolo ve besin alerjisinden mustarip eşi Kanokporn Tangsuan, tesisteki restorana girdi. Bir porsiyon soğan halkası ve garsonun alerjen içermediğini söylediği eksantrik isimli yemekler ısmarladılar: ‘Elbette Kızartıldım’, ‘Deniz Tarağı Ormanı’, ‘Bu Çoban Vegan Oldu.’
Bir saat geçmedi ki Tangsuan nefes almakta zorlanmaya başladı ve yere yığıldı. Jeffrey Piccolo eşini çarçabuk hastaneye götürse de ölümüne engel olamadı.
Otopsi raporuna göre Tangsuan’ın vücudunda alerjisinin olduğu kuruyemiş ve süt ürünleri vardı. Hızlı ölüme neden olan ciddi alerjik reaksiyon ‘anafilaksi’den ölmüştü.
Piccolo Disney’e dava açmak istese de şirkete göre bu mümkün değildi. Çünkü Piccolo, hem Disney dijital platformunun ücretsiz deneme süresine kaydolurken hem de Disney’in tesisine telefondan bilet alırken bazı sözleşmeler imzalamıştı.
Yani internetten alışveriş yapabilmek için mecburen seçilen ‘Sözleşmeyi onayla’ kutucuğuna basmıştı. Piccolo sözleşmeye göre Disney’e karşı dava açamıyordu. Şirkete karşı herhangi bir davayı sadece mahkeme dışı tahkim süreci ve arabulucularla sonuca ulaştırabilirdi.
Şirket çark etti
Nitekim Disney, üyelik sözleşmesinde bağlayıcı bir tahkim maddesi olduğunu bildirdi ve Piccolo’nun dava açamayacağını savundu. Dahası Tangsuan’ın zehirlendiği ‘Raglan Road’ adlı restoranın şirketten bağımsız olarak işletildiğini açıkladı.
Fakat Disney bu tavrı geçen hafta medyada su üstüne çıkınca topa tutuldu. Sonunda şirket çark etti ve şu açıklamayı yaptı: ‘‘Tahkim hakkımızdan feragat ederek meselenin mahkemede görülmesine karar verdik.”
Piccolo ‘Florida Haksız Ölüm Yasası’ kapsamında Disney’e ve restorana 50 bin dolardan fazla tazminat davası açtı. Şikayetinde yemeklerin alerjik olmadığını birkaç kez teyit ettirdikleri ama eşinin şiddetli alerjik reaksiyon geçirerek öldüğünü belirtti.
NBC’ye konuşan Piccolo’nun avukatı Brian Denney, adalet arayışının mahkemede süreceğini söyleyerek Disney’in tahkim maddesini eleştirdi: ‘‘Disney gibi şirketlerin jürili duruşmalardan kaçınmasına şüpheyle yaklaşılmalı.’’
Tahkim anlaşmaları pek çok sektörde şirket kullanım şartları sözleşmesinde var.
Hukuk analisti Danny Cevallos, “Bu anlaşmalar genelde büyük şirketleri kayırıyor ve dava açmak isteyen mağdurların aleyhine işliyor. Bu yüzden de şirketler arasında epey yaygın” dedi.
Piccolo’nun avukatları mahkemenin 50 bin dolardan çok daha yüksek cezai tazminatlara hükmedebileceğini söyledi.