Britanya’nın saygın gazetelerinden Daily Telegraph’ın Berlin muhabiri Justin Huggler, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın referandum mitinglerine izin vermeyen Almanya için yaptığı Nazi benzetmesinin Avrupa’daki yansımasını, “Erdoğan Nazi dokundurmasıyla AB’yle ilişkileri bozdu” diye yorumladı.
BBC Türkçe’de yer alan habere göre gazete, cumhurbaşkanının “Sizin şu andaki uygulamalarınız geçmişteki Nazi uygulamalarından farklı değil, sizi dünyaya rezil rüsva edeceğiz” sözlerinden sonra Avrupa’da birçok ülkenin, ‘Almanya’da isyan başlatma’ tehdidinde bulunan Erdoğan’ı kınadığını belirtti.
Erdoğan aynı konuşmada, “Zannediyorlar ki Erdoğan, Almanya’ya gelecekti. Ben istersem gelirim. Ve kapıdan da sokmadığınız zaman da dünyayı ayağa kaldırırım” demişti.
Huggler, Avusturya’nın, Türk siyasetçilerin referandum kampanyalarının AB çapında yasaklanması çağrısında bulunmasına da dikkat çekti.
Merkel’den soğukkanlı olma çağrısı
Yazıda Merkel’in, Türkiye ile ilişkilerin bozulması tehdidi ve AB’nin tartışmalı göçmen anlaşmasının tehlikeye girmesi ihtimali karşısında soğukkanlı olunması çağrısında bulunduğu belirtilerek anlaşmada Merkel’in rolü olduğu hatırlatıldı.
Almanya’da muhalefetteki Sol Parti, hükümete anlaşmadan tek taraflı olarak çekilme çağrısında bulunmuştu.
Ne olmuştu?
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın Almanya’daki Türklere yönelik Baden-Württemberg eyaletinin Gaggenau kentinde düzenleyeceği referandum toplantısı, yoğun talep ihtimali ve salon ve park yerlerinin yetersizliği gerekçesiyle iptal edilmişti. Gaggenau Belediye Başkanı Michael Pfeiffer kararın siyasi olmadığını söyleyerek toplantı salonunun kapasitesinin üzerinde insan gelmesinden kaygı duyduklarını belirtmişti.
Bunun üzerine Bozdağ, Almanya Adalet Bakanı Heiko Maas ile yapacağı görüşmeyi iptal ettiğini duyurmuştu.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da izin iptalini “Avrupa’nın geleceği açısından endişe verici” sözleriyle eleştirirken, Almanya’nın Ankara Büyükelçisi Martin Erdmann dışişleri bakanlığına çağrılmıştı. Alman hükümeti, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın Almanya’daki Türklerle bir araya geleceği toplantının iptal edilmesinde bir payının bulunmadığını, kararın yerel yönetim tarafından alındığını duyurmuştu.
Alman Adalet Bakanı Heiko Maas, mevkidaşı Bekir Bozdağ’a hitaben Almanya’daki Türklerle toplantısının iptal edilmesinin ardından bir mektup yazmıştı.
Almanya’da toplantı yapmasına izin verilmeyen Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ise pazar günü yine Almanya’ya gideceğini belirterek izin verilmezlerse ev ev dolaşacağını söylemişti. Ardından Zeybekci’ye konuşma yapması için üçüncü kez salon bulunmuştu.
CHP Antalya Milletvekili Deniz Baykal da Almanya’daki programını iptal etmişti.
‘Nazi’ benzetmesi
En sert tepkiyi Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Almanya’ya ‘Nazi’ benzetmesi yaparak vermişti: “Almanya’da arkadaşlarımızı konuşturmuyorlar. Varsın konuşturmasınlar. Ey Almanya sizin demokrasiyle uzaktan yakından alakanız yok. Sizin uygulamalarınız geçmişteki Nazi uygulamalarından farklı değil. Sizi dünyaya rezil rüsva edeceğiz. Biz o Nazi dünyasını görmek istemiyoruz. Almanya bunları bırakalı çok olduğu sanıyorduk, yanılmışız.”
Nazi benzetmesinin hiçbir haklı gerekçesi olamayacağını söyleyen Almanya Başbakanı Angela Merkel, Erdoğan’a “Bu tür benzetmeler sadece Nazilerin insanlığa karşı işlediği suçları önemsizleştirmeye yarar” diye yanıt vermişti.