CHP Sosyal Politikalardan Sorumlu Genel Başkan Yardımcılığı, parti genel merkezinde ‘Yaşlılara Yönelik Sosyal Politikalar Çalıştayı’ düzenledi.
8 Ekim’de Ankara’da Parti Genel Merkezi’nde gerçekleştirilen çalıştaya, alanında uzman STK’lardan, sağlık, sosyal hizmetler ve yerel yönetimler alanlarından 50 kişi katılım gösterdi.
CHP Sosyal Politikalardan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Prof. Yüksel Taşkın çalıştayın açılış konuşmasında Türkiye’de 65 yaş üstü bireylerin sayısının toplumun yüzde 9,7’sine ulaştığını belirtti.
Taşkın, Türkiye’nin artık ‘yaşlı ülke’ kategorisinde yer aldığına dikkat çekerek, “Yaşlılar, çoklu krizler yaşayan ülkemizde bu sorunları çok daha şiddetli hissetmektedirler. Çalıştay Sonuç Bildirgesi’nin tamamlanmasının ardından, CHP’nin Aktif Yaşlanma Politika Belgesi’ni kamuoyuyla paylaşacağı. Bu belge, CHP’nin Seçim Bildirgesi’nin yaşlılara yönelik bölümünün de çerçevesini oluşturacak” dedi.
Yaşlılara dair en önemli sorunun hayata aktif ve adil katılım hakkı olduğunu söyleyen Taşkın, yaşlılığı kenara çekilme süreci olarak gören ve yaşlı ayrımcılığı olarak adlandırılan tutumların hem yurttaşlarda hem de kamudaki yöneticilerde yaygın olduğunun altını çizdi.
Taşkın, yaşlılara bakışta paradigma değişikliğinin önemine işaret ederek konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Yaşlı bireyler, ‘edilgen’ veya ‘muhtaç’ olarak algılanmak istemiyor. Doğru ve bütüncül sosyal politikalarla hayata aktif katılımları önündeki engeller kalksın istiyorlar.
Önemli sorunlardan birisi elbette yoksulluk ve yoksunluk. TÜİK’e göre yoksulluk oranı yaşlı nüfus için 2020 yılında yüzde 16,7 oldu. Kadın yaşlılar erkeklerden daha yoksul. Bir başka sorun da çalışan ve emekli yoksulluğu olarak karşımıza çıkıyor: Ülkemizde emekli, dul ve yetim maaşı alan yaklaşık 13 milyon 800 bin yurttaş var. 823 bin yaşlı birey de hiçbir sosyal güvencesi olmadığı için Yaşlılık Maaşı alıyor. Emeklilerin önemli bir bölümü asgari ücretin altında maaş alıyor. Sayıyı bilmiyoruz çünkü SGK bu veriyi paylaşmıyor.
Geleceği planlamak için dikkat etmemiz gereken bir konu da Tek Başına Yaşayan Hanelerdeki artış. Türkiye’de 2021 yılında toplam 25 milyon 329 bin 833 haneden 4,7 milyonu Tek Kişilik Hanedir. Tek Kişilik Hane Sayısındaki ciddi artış tek başına yaşayan yaşlıların arttığının da bir göstergesidir. Yaşlı nüfusun 2021 yılında yüzde 44,3’ünü erkek nüfus, yüzde 55,7’sini kadın nüfusun oluşturduğunu anımsadığımızda, Tek Başına Yaşayan Yaşlı Kadın Nüfus oranının giderek artacağını da öngörebiliriz. Sahiden de 1 milyon 561 bin 398 yaşlının tek başına yaşadığını görüyoruz. Bu hanelerin yüzde 75’inde yaşlı kadınlar, yüzde 25’inde ise yaşlı erkekler yaşamaktadır. Yaşlı kadınların özellikle kentin çeperlerinde ve kırsalda yaşayanları, sosyal politikaların daha çok dokunması gereken bir kesimi oluşturacaktır. Yerel yönetimlerin de planlamalarını buna göre yapmaları zorunludur.
Yaşlıların sorunlarını çözmek için CHP’nin yoksullukla mücadele stratejisinin üç tamamlayıcı bileşeninden yararlanacağız: Aile Destekleri Sigortası (ADS), Sosyal Hizmetler Devrimi ve Kadın istihdamı.
ADS ile yoksullukla mücadele eden yaşlılar, tek başına yaşayanlar da dahil, önemli desteklere kavuşacak. Bundan daha fazla önemsediğimiz konu ise bir sosyal hizmetler devrimi gerçekleştirerek bakım emeğini güçlendirmek olacaktır. Burada atacağımız adımların sadece birkaçını vurgulamak isterim: Bakım Güvence Modelini kuracağız. Bakım sigortasını başlatacağız. Uzun dönem yatılı kurum bakımı hizmeti için sırada beklemeye son vereceğiz. Evde bakım hizmeti sunan aile üyelerini destekleyeceğiz, onları sigortalı yapacağız, izin ve tatil imkânı sağlayacağız, desteklerle evde bakım hizmetlerini güçlendireceğiz. Evde bakım ve destek için güvenilir ve yetkin bakıcı istihdamını sağlamak üzere ‘Koordinasyon Merkezi ve Bakıcı Havuzu‘ oluşturacağız. Alzheimer/demans hastalarına yönelik yatılı ve gündüz hizmetleri yaygınlaştıracağız. Geriatri hizmetlerini yaygınlaştıracağız…
Son olarak da yaşlılık konusunda mevcut yaşlılara değil tüm kuşaklara yatırım yapılması gerektiğine inandığımızı vurgulayalım. Eğer aktif yaşlanmak istiyorsak en önemli hedef grup ev kadınları ve ev gençleri olmalıdır. Bugün ülkemizde 17 milyona yakın ev kadını vardır. Mevcut durumda Tam Zamanlı ve Kayıtlı Kadın İstihdamı yüzde 18,5’tur. İktidarımızda beş yılda 4 milyon kadını istihdama kazandırmayı planlıyoruz. Böylece bu oran yüzde 30’a çıkacak, istihdam alanına giren kadınların emeklilik güvenceleri olacağı gibi sosyal hayata daha etkin katılımlarının da yolu açılmış olacak.”
Taşkın’ın ardından söz alan CHP PM üyesi Dr. Aylin Yaman ise yaşlı bireylerin sağlık alanında karşılaştığı sorunlara dikkat çekti. 65 yaş üstü yurttaşların ihtiyaç duyduğu branşlarda sorunlar yaşandığını belirterek, çözüm yollarının ele alınması gerektiğini belirtti.