Türkiye ekonomisinin cari işlemler açığı (dış alım-dış satım farkı) şubat ayında da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 62 artarak 4 milyar 150 milyon doları buldu. Türkiye’nin 12 aylık cari açığı da bir önceki yılın aynı ayına göre yaklaşık 20 milyar dolar artarak (yüzde 60) 53 milyar 300 milyon dolara yükseldi.
Fotoğraf: Reuters
Veriler ve veriler üzerinden yapılan karşılaştırmalı hesaplamalar şu tabloyu ortaya çıkarıyor:
Açıktaki artış hala devasa ama artış hızı düştü
Şubat cari açığı, 2017 şubat ayı rakamlarının 1 milyar 590 milyon dolar üzerinde. Bu rakam oransal olarak yüzde 62’lik artışa tekabül ediyor.
Ocak ayında da cari açık 2017’nin aynı ayına göre yüzde 163’lük bir artış göstermişti. Bu da cari açıktaki artış sürerken, artış hızının ciddi oranda düşmesi anlamına geliyor.
Yıllık cari açık da arttı
Son 12 aylık cari işlemler açığı 53 milyar 300 milyon dolar. Ocak ayında son 12 aylık cari açık 51 milyar 570 milyon dolar olarak hesaplanmıştı. 12 aylık cari açıkta bir aylık da yüzde 3.3’e tekabül eden 1 milyar 730 milyon dolar yükseliş var.
2017 şubatında 12 aylık cari açık 33 milyar 163 milyon dolardı. Böylece bir yılda 20 milyar 137 milyon dolarlık fazladan (yüzde 50 artış) cari açık birikimi olduğu ortaya çıkıyor.
Ödemeler dengesi açığı 4.4 milyar dolar
Merkez Bankası tarafından Şubat 2018 dönemine ilişkin açıkladığı cari verilerin satırbaşları şöyle:
– Bu ayda, ödemeler dengesi tablosundaki (hizmet sektörü dışı işlemler) dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre 1 milyar 950 milyon dolar dolar artarak 4 milyar 440 milyon dolara yükseldi.
– Hizmetler dengesinden kaynaklanan net girişler, 364 milyon dolar artarak 846 milyon dolara yükseldi.
Turizm geliri arttı
– Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden (turizm) kaynaklanan net gelirler, bir önceki yılın aynı ayına göre 266 milyon dolar artışla 835 milyon dolara yükseldi.
– Birincil gelir dengesi kalemi altında yatırım geliri kaleminden kaynaklanan net çıkışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre 164 milyon dolar azalarak 493 milyon dolara geriledi.
– İkincil gelir dengesi kalemi kaynaklı net girişler, bir önceki yılın aynı ayına göre 134 milyon dolar azalarak 14 milyon dolara düştü.
Yerli sermaye gitti, doğrudan yatırım azaldı
– Doğrudan yatırımlarda 268 milyon dolar ‘net çıkış’ gerçekleşti. Bu gelişmede, yurt içi yerleşiklerin yurt dışında yaptığı doğrudan yatırımların bir önceki yılın aynı ayına göre net bazda 592 milyon dolar artarak 779 milyon dolara yükselmesi etkili oldu.
Sıcak parada da çıkış
– Portföy yatırımlarından 297 milyon dolar tutarında net çıkış var.
– Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, yurtdışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 348 milyon dolar ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 180 milyon dolar net satış yaptı.
– Yurtdışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak, bankalar 511 milyon dolar net borçlanma gerçekleştirdi.
‘Diğer yatırımlar’da artış
– Diğer yatırımlarda 3.08 milyar dolar tutarında net giriş var.
– Diğer yatırımlar altında, yurtiçi bankaların yurtdışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 141 milyon dolar net azalış, yurtdışı bankaların yurtiçindeki mevduatları ise 458 milyon dolar net artış kaydetti.
– Yurtdışından sağlanan kredilerle ilgili olarak bankalar, genel hükümet ve diğer sektörler sırasıyla 598 milyon dolar, 141 milyon dolar ve 1.89 milyar dolar net kullanım gerçekleştirdi.
– Resmi rezervler bu ay 263 milyon dolar net azaldı.
Kaynağı belirsiz para girişi
– Şubat ayında net hata noksan kalemi altında sınıflandırılan ‘kaynağı belirsiz girişler’ 1 milyar 375 milyon dolar.
Tahminler 150 milyon dolar farkla tuttu
Ekonomistlerle yapılan anketlerde ortalama 4 milyar 300 milyon dolar geleceği tahmin edilen şubat cari açığı, 150 milyon dolar farkla beklentiye yakın bir düzeyde gerçekleşti.