Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM), Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) kararına rağmen tutukluluk hali süren gazeteci Şahin Alpay ve akademisyen Mehmet Altan için Avrupa Konseyi (AK) Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland, AYM kararlarına uyulmaması halinde AİHM’in devreye gireceği uyarısında bulundu.
Alpay ve Altan
Anayasa Mahkemesi (AYM), 11 Ocak’ta ikilinin tutukluluğuna ilişkin hak ihlali kararı vererek tahliyenin önünü açmıştı. Ancak Altan ve Alpay’ın yargılandıkları iki farklı ağır ceza mahkemesinden tahliye kararı çıkmamıştı.
Altan 16 Şubat’ta, ‘FETÖ’nün medya yapılanması’ davasında yazar kardeşi Ahmet Altan ve Nazlı Ilıcak’la birlikte ‘anayasayı ihlal’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılmıştı.
AİHM, Alpay ve Altan’ın hak ihlaline uğrayıp uğramadığına ilişkin kararını 20 Mart 2018’de Türkiye saatiyle 12’de duyuracak.
‘Çok ağır bir yük’
Hürriyet’ten Güven Özalp’ın haberine göre Avrupa Parlamentosu Dışişleri Komisyonu’nda konuşan Jagland, Türkiye’de AYM’ye bireysel başvuru hakkının çok önemli olduğunun, AİHM’nin Avrupa Konseyi üyesi ülkelerdeki yargı unsurlarının yerine geçme durumunun söz konusu olmadığının altını çizerken şöyle dedi: “AYM kararlarına saygı gösterilmezse bu mahkemeye yapılan başvuruların tamamı doğrudan AİHM’ye gelir. AİHM, AYM’nin artık etkili bir iç hukuk yolu olmadığı sonucuna varırsa bu dosyalar hakkında karar verir.”
20 Mart’ta açıklanacak karara dikkat çeken AK genel sekreteri, AİHM’nin bağımsız, tarafsız şekilde ve içtihadına uygun hareket edeceğinden herkesin emin olması gerektiğini ifade etti.
Jagland, Türkiye’yi hukukun üstünlüğü ve insan hakları alanında bazı sınırlar içinde tutma konusunda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) en önemli unsur olmayı sürdürdüğünü belirtti.
OHAL İşlemleri İnceleme Konseyi’nin, AK’nin telkiniyle kurulduğunu belirten genel sekreter, şu ana kadar 107 bin başvuru yapıldığını hatırlatarak, “Çok ağır bir yük. Ne kadar süreceğini söylemem mümkün değil ama çalışabildikleri kadar hızlı çalışıyorlar” dedi.
Jagland, bu mekanizmanın etkili bir iç hukuk yolu olup olmadığına ancak emsal bir davada karar alacak AİHM’nin karar verebileceğini söyledi.