AKP’nin başkanlık sistemi eksenli anayasa çalışmalarının mimarlarından Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop, başkanlık sistemine yönelik muhalefet partilerinin duruşunun netleşmesinin ardından Türkiye’nin yarı başkanlık modelini uygulayan Fransa’ya yakın olduğunu belirtti.
Fotoğraf: DHA
Şentop, 1 Kasım seçimlerinin ardından komisyon başkanlığını 13 yıl boyunca üstlenen Burhan Kuzu’nun yerine göreve gelmişti.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a da yakınlığıyla bilinen kamu hukukçusu Şentop, başkanlık sistemi gündeme geldiğinden bu yana sık sık basına sistemin ‘istikrar getireceği’ne yönelik demeç ve söyleşiler verdi.
Son olarak Hürriyet’ten Turan Yılmaz’a konuşan Şentop, “Şu anda Fransa ile aramızda çok temel iki fark var, cumhurbaşkanını kabinenin de başkanı kabul edip, kabineyi de parlamentoyla birlikte cumhurbaşkanına karşı da sorumlu yaparsak bu fark kalkar, yarı başkanlığa bu kadar yakınız” dedi.
Başkanlık sistemi önerisinde çıkış noktalarını şu anki hükümet sisteminin ‘sürdürülebilir’ olmaması olarak belirten Şentop, “Türkiye’nin yeni bir hükümet sistemine geçmesi gerekiyor, biz bunun idealinin başkanlık olduğunu düşünüyoruz. Parlamento ve başkanın ayrı ayrı seçileceği, tam bir kuvvetler ayrılığının olacağı sistemde sorumluluk, yetki, liderlik belirlenmiş olacağı için bir çift başlılık problemi de ortadan kalkmış olacaktır” diye konuştu.
‘Fransa’yla büyük farklar yok’
Başkanlık sistemi hayata geçmezse ‘yarı başkanlık’ sisteminin tartışılabileceğini aktaran Şentop, şu anda Türkiye’de uygulanan sistemin Fransa’da uygulananan sistemle arasında ‘büyük farklar’ olmadığını savundu.
Şentop şöyle devam etti: “Fransa’dan farklı çok temel iki şey var, Fransa’da cumhurbaşkanı aynı zamanda kabinenin de başkanıdır, cumhurbaşkanının olmadığı zaman yapılan toplantılar kabine toplantısı olmaz. Türkiye’de ise cumhurbaşkanı prensip olarak kabinenin başkanı değildir, istisnai olarak başkanıdır. Fransa’da kabine hem Meclis’e hem cumhurbaşkanına karşı sorumludur, bizde ise sadece parlamentoya karşı sorumludur. Hükümeti ancak Meclis düşürebilir. Bizde bakanlar kurulunu atayan cumhurbaşkanının görevden alma yetkisi yok. Ancak yarı başkanlık sisteminde böyle bir yetki var. Aslında sorunu tam olarak bu da çözmez, tam çözüm başkanlıktır.”
‘Başkanlık sistemi’nin bir neferi gitti, diğeri geldi: Anayasa Komisyonu’nun başına AKP’li Şentop