Genel seçimlerden bu yana hükümet kurulamaması nedeniyle tek başına iktidarını ‘geçici’ olarak sürdüren AKP, son dönemine başta Soma ve Ermenek olmak üzere maden faciaları damgasını vurmasına rağmen bir kararnameyle yeni faciaların önünü açtı.
‘Olmasa da olur’ kararnamesi
Resmi Gazete’de 4 Ağustos tarihinde yayınlanan kararnameyle, kömür madenlerinde patlayıcı önleyici sistemlerin uluslararası standartlara uygun hale getirilme süresi 2019 yılına kadar uzatıldı.
Kararnameye göre sistemini yenilemek istemeyen maden işletmecileri eski sistemlerini kullanmaya devam edebilecek. Sorumluluk ise tamamen işverende olacak.
Düzenlemeyi ‘Feda Kararnamesi’ olarak köşesine taşıyan Cumhuriyet’ten Çiğdem Toker, kararnamenin olası etkilerini Maden Mühendisleri Odası Başkanı Ayhan Yüksel’e sordu.
Yüksel, Türkiye’deki kömür madenlerinin büyük bölümünün ucuz olduğu için Çin malı sistemler kullandığını belirtirken, giderlerini artıracağı için ATEX adı verilen uluslararası standartlara uygun sistemleri kullanmaya da gönülsüz olduğunun altını çizdi.
65 maden yeniden açılabilir
Yüksel’in verdiği bir diğer detay ise hayli önemli. Türkiye’de iş müfettişlerinin son iki yılda 176 madende yaptığı incelemede, 126’sı yönetmeliğe uygun olmadığı gerekçesiyle kapatıldı.
Bu madenlerin 65’inin kapısına ise tam da bu kararnameye konu olan patlayıcı önleme sistemi bulunmadığı gerekçesiyle mühür vuruldu. Maden Mühendisleri Odası Başkanı, bu 65 madenin yeniden açılarak yeni facialara kapı aralanabileceğini söyledi.
Düzenlemeye konu olan yangın önleyici sistemin maliyetinin 800 bin avro olduğunu belirten Yüksel, hükümetin kararnameyi henüz koalisyon kurulmadan geçirmesinin sebebini ise, “Çin malı sistemleri satan şirketler büyük bir piyasa. Hükümet onların talebine direnememiş olmalı” diye açıkladı.
Toker, yazısını, yangın önleme sisteminin bedeli olan 800 bin avronun aslında neyin faturası olduğunu betimleyerek şöyle bitirdi: “Siz buna, sırf maden patronları bu parayı harcamasın, Çin malı güvenlik sistemi satan şirketler zarar etmesin diye, karın tokluğuna cehennemin dibinde çalışmaya razı olan işçileri ölüme göndermenin faturası da diyebilirsiniz. 4 Ağustos 2015 tarihli Resmi Gazete’yi hiç unutmayın. Yarın öbür gün, kapatıldığı halde bu Resmi Gazete sayesinde açılacak 65 madenden birinde bir facia yaşandığında, o Resmi Gazete’de evlatlarımızın feda kararnamesini göreceksiniz.”