ABD Başkanı Donald Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdığını ve ABD büyükelçiliğinin Tel Aviv’den Kudüs’e taşınma sürecini başlattığını açıklamasın ardından tepki yağıyor.
Birçok şehirde kararın protesto edildiği gösteriler düzenleniyor. Gazze… Fotoğraflar: Reuters
Rusya: “Trump’ın açıklamaları ile ilgili ciddi kaygılar taşıyoruz. Alınan karar İsrail ile Filistin arasındaki sorunları daha da ağırlaştıracak.”
Irak: “ABD büyükelçimizi geri çağırdık.”
Fransa Cumhurbaşkanı Macron: “Trump’la aynı fikirde değiliz. İki devletli çözüme bağlılığımız sürüyor.”
Iraklı Şii lider Sistani: “Kararı lanetliyorum. Milyonlarca Arap ve Müslümanın duyguları rencide edildi.”
Birleşik Arap Emirlikleri: “Kınıyoruz.”
Malezya: “Tüm Müslümanlar bu karara karşı birlik olmalı.”
Ramallah…
Suudi Arabistan: “Kararı derin üzüntüyle karşılıyoruz. Filistin sorununa çözüm çabalarında ABD’nin tarafsızlığına gölge düştü.”
İran destekli Hizbollah el Nujaba Hareketi: “Bu aptalca karar, Irak’taki ABD kuvvetlerini ‘meşru hedef’ haline getirir, İsrail’i ümmetin kalbinden söküp atma hedefini pekiştirir.”
Irak: “ABD bu tehlikeli kararını geri çekmeli.”
Beyrut…
İlk günkü tepkiler şöyleydi:
Fas: “Derin kaygı içindeyiz. ABD temsilcimizi geri çağırdık.”
Kanada: “Kudüs’ün statüsü ancak Filistin meselesinin kapsamlı çözümü çerçevesinde ele alınabilir.”
Almanya Başbakanı Merkel: “Trump yönetiminin Kudüs konusundaki pozisyonunu desteklemiyoruz. Kudüs’ün statüsü iki devletli çözüm yönünde yapılacak müzakerelerle belirlenmeli.”
Britanya Başbakanı May: “ABD’nin Kudüs kararına katılmıyoruz.”
Suriye Cumhurbaşkanı Esad: “Kudüs Filistin’in başkenti olmaya devam edecek.”
Avrupa Birliği: “ABD’nin kararıyla ilgili endişelerimizi dile getiriyoruz. Bunun bölgedeki barış ihtimalleri üzerinde etkileri olacaktır.”
Meksika: “İsrail büyükelçiliğimiz Tel Aviv’de kalmaya devam edecek.”
Ürdün: “ABD’nin kararını yok hükmünde sayıyoruz. Bölgede gerilimi yükselten bu karar uluslararası hukuku ihlal ediyor.”
Tunus Genel İşçi Birliği: “Bu karar bir savaş ilanıdır.”
Lübnan Cumhurbaşkanı Aoun: “Trump’ın kararı tehlikeli ve bölgede barışın aracısı olarak ABD’nin itibarını zedeledi. Barış sürecini onlarca yıl geri götüren bu karar bölgenin ve belki de dünyanın istikrarını tehdit ediyor.”
Filistin Devlet Başkanı Abbas: “Uzun yılardan beri ABD rol yapıyordu. Bu İsrail’e verilmiş bir mükafattır. Bu aşırılıkçı örgütlere yardım edecektir. Bunlar bir dini savaş çıkarmak için bahane arıyorlar. Bu uluslararası düzeyde hiç bitmeyecek savaşlara yol açacaktır.
Biz bunlar olmasın diye hep çalıştık. Kardeş ve dost ülkelerin liderleri ile yakın olduk. Barışın uygulanması için, işgal topraklarının boşaltılması için, bağımsız bir Filistin devleti için çalıştık. 194 no’lu karar doğrultusunda bunların yapılmasını istedik.
Saat saat yeni gelişmeleri izlemekteyiz. Uygun kararları alacağız. Dostlarımızla bir araya gelerek karar alacağız. Filistin saflarının birleşmesi açısından bağımsızlığına kavuşması açısından bir desetekleyici nitelik taşımaktadır.
Kudüs Filistin devletinin başkentidir. Kimse Kudüs’ün Arap şehri olduğunu değiştiremez. Hiç bir girişim bu tarihi değiştiremez. Bu kutsal şehir tarih boyunca bunların üstesinden geldi.
Trump’ın kararı, Kudüs şehrinin gerçeğini değiştirmeyecektir. Kardeşlerim biz imanımız ve ulusal birliğimize inandığımız için Arap ülkeleri ve İslam ülkeleri ile birlikte tek cephe olarak kalıp Kudüs için savaşacağız.”
İran: “ABD’nin kararını ciddi şekilde kınıyoruz. Bu karar uluslararası anlaşmaları ihlal ediyor.”
Katar: “Gerginliği tırmandıracak. Barış isteyenler için ölüm cezası.”
Fransa Cumhurbaşkanı Macron: “Tek taraflı karar üzücü. Fransa bu kararı desteklemiyor. Kudüs’ün statüsü İsrailliler ve Filistinliler tarafından müzakere yoluyla belirlenmeli. Bütün tarafları sükunete davet ediyorum ve şiddetten kaçınmaya çağırıyorum.”
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres: “İki devletli çözüme bir alternatif bulunmuyor. B planı yok. Elimdeki bütün gücü İsrailli ve Filistinli liderleri anlamlı bir müzakere masasına döndürmek konusunda desteklemek için kullanacağım. Kudüs, BM Genel Kurul kararları temel alınarak, iki taraf arasında doğrudan görüşmeler yoluyla en son çözülmesi gereken bir konudur.”
Mısır: “Kararı tanımıyoruz. Karar Kudüs’ün resmi statüsünü değiştirmeyecek.”
ABD’nin ‘Kudüs kararı’na Türkiye’den ilk tepki: Gözden geçirilsin
İsrail Trump’a müteşekkir: Bugün Yahudi halkı için parlak bir gün
ABD Başkanı Donald Trump, Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdı
‘Kudüs kararı’ yaklaşırken Ruhani: Müslümanlar komploya karşı birlik olmalı
Trump’ın Kudüs kararına saatler kala Papa: Aklın hakim olacağını umuyorum
Trump vazgeçmedi: Bugün Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıyacak
Trump’la telefonda görüşen Abbas: Kudüs kararının ‘çok tehlikeli sonuçları’ olur
İsrail’den Erdoğan’a yanıt: Tanısın ya da tanımasın, Kudüs İsrail’in başkentidir
Trump’ın ‘Kudüs planı’na rest: İsrail’le diplomatik ilişkileri koparabiliriz