Reuters’ın haberine göre ABD Dışişleri Bakanlığı, Kongre’ye bir mektup göndererek, Başkan Joe Biden yönetiminin Türkiye’ye potansiyel F-16 savaş uçağı satışının ABD’nin ulusal güvenlik çıkarlarıyla uyumlu olacağını söyledi.
Türkiye, NATO sistemleriyle uyumsuz çalışan Rus yapımı S-400’leri satın alması nedeniyle F-35 savaş uçağı programından çıkarılmıştı. İktidar, F-35’ler için harcanan paraların karşılığı olarak F-16 almak istemişti.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Biden’la 10 Mart’taki telefon görüşmesinde, Türkiye’nin ABD’den 40 yeni uçak alımı ve mevcut F-16’ların modernizasyonunu içeren talebinin en kısa sürede neticeye ulaştırılmasını beklediğini belirterek, savunma sanayii alanında Türkiye’ye yönelik tüm yaptırımların kaldırılmasının zamanının geldiğini söylemişti.
ABD yönetiminin 17 Mart’ta Kongre’ye gönderdiği ve Türkiye’ye F-16 satılmasıyla ilgili kamuoyuna yansıyan mektubu, 4 Şubat’ta Kongre üyelerince bakanlığa gönderilen mektuba cevaben kaleme alındı.
Türkiye’nin, NATO’nun ikinci en büyük ordusuna sahip ülke olarak farklı coğrafyalarda NATO müttefikleriyle birlikte hareket ettiği belirtilen mektupta, “Türkiye’nin, Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne ve işbirlikçi savunma ilişkilerine olan desteği, bölgedeki zararlı unsurlar karşısında önemli bir caydırıcıdır” dendi.
Dışişleri Bakanlığı Yasama-Kongre İlişkilerinden Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Naz Durakoğlu imzasıyla Kongre’ye gönderilen mektupta, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 almasının ikili ilişkileri zedelediği ve bu sebeple Ankara’ya yaptırımlar uygulandığı hatırlatılarak, yaptırımlarla Türkiye’nin ‘kayda değer bir bedel ödediği’ savunuldu.
Türkiye’ye F-16 satılmasıyla ilgili doğrudan ifadelerden kaçınılan mektupta, “Bununla beraber yönetim, NATO ittifakının uzun vadeli bütünlüğü ve kapasitesine, aynı zamanda ABD’yle Türkiye arasında savunma alanındaki ticari ilişkilerle desteklenen ABD ulusal güvenlik, ekonomik ve ticari bağlarına yönelik ikna edici çıkarlar olduğuna inanıyor” ifadeleriyle söz konusu satışa ABD yönetiminin olumlu baktığı kaydedildi.
Mektupta söz konusu satışa ABD Dışişleri onay verirse ardından bu satışın Kongre’nin onayına tabi olduğu da belirtildi.
Yabancı ülkelere silah satışı nasıl işliyor?
ABD’nin yabancı ülkelere silah satışlarına onay veren Dışişleri Bakanlığı, resmi satış onayından önce Kongre’nin satışa ilişkin talebi ya da sorusu olursa bunlara mektupla yanıt vererek yönetimin yaklaşımını ortaya koyuyor.
Bakanlık, ilgili silah satışına onay verdiğinde bunu resmi bir bildirimle Kongre’ye iletiyor. Dışişleri Bakanlığı’nın silah satış onayları ABD yönetimi açısından satışın bir mahzuru olmadığı anlamına geliyor.
ABD Kongresi’nin 30 iş günü içinde bakanlığın kararına itiraz etmemesi durumunda, yönetim satışa onay verilen ülkeyle satış paketinin içeriği için görüşmelere başlıyor.
Bu görüşmelerin sonunda ABD, o ülkeye bir teklif mektubu sunuyor, teklife olumlu yanıt aldığı takdirde de tedarik süreci başlıyor.