ABD, Rus paralı askerlerin Libya’daki rakip taraflardan General Halife Hafter safında yer alarak çatışmalara katılmasından derin endişe duyduğunu açıkladı. ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkili, Türkiye ile Libya arasındaki deniz sınırı anlaşmasının ise ‘provokatif’ olduğunu ve bölgede zaten giderek artmakta olan gerilimi daha da ateşlediğini söyledi.
Reuters’in haberine göre, ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkili, Trablus’taki Feyiz es-Serrac hükümetini desteklemeyi sürdürdüklerini, ancak çatışan taraflardan herhangi birinin safında yer almadıklarını ve bunu Libya’daki tüm taraflara ilettiklerini belirtti.
‘Rus Wagner paralı askerlerinden endişeliyiz’
Kimliğinin gizli kalmasını isteyen söz konusu yetkili, Reuters’a şunları söyledi: “Sahada, Wagner grubuna bağlı paramiliter güçlerin ve paralı askerlerin giderek artmakta olduğu bildiriliyor. Bunun, çatışmanın seyrini ve yoğunluğunu değiştireceğini düşünüyoruz.”
‘Wagner Grubu’ adıyla Rusya’da şirketleşen paramiliter gruplara bağlı komandoların, Ukrayna’nın doğusundaki ayrılıkçılarla birlikte savaştığı, daha sonra Suriye, Sudan ve Orta Afrika Cumhuriyeti’nde paralı askerlik yaptığı belirtiliyor.
GlobalSecurity.org sitesinde, Wagner Grubu hakkında şu bilgiler veriliyor: ‘Wagner’ Özel Askeri Şirketi, Rusça adıyla Chastnaya Voennaya Kompaniya ‘Vagner’, Rus oligark Yevgeniy Prigojin tarafından yönetilen bir paramiliter örgüttür. Prigojin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yakınlığıyla biliniyor. 2014’de Rusya’nın Kırım’a müdahale ederek ilhak etmesinde bu askerlerden yararlanıldı. Kremlin, bunları ‘asker, paralı asker’ veya ‘gönüllü’ olarak tanımlayarak grubun pozisyonunu ‘bulanık’ hale getirdi.
Business Insider sitesine göre, Wagner komandoları, Suriye hükümeti adına savaşarak IŞİD’in elindeki petrol sahalarının ve rafinerilerinin geri alınmasını sağladı. Suriye’de 2018’de 2 bin 500 kadar Wagner komandosunun olduğu tahmin ediliyor. Siteye göre Wagner paralı askerleri, 2018’den beri Libya’da General Halife Hafter’in safında çarpışıyor. Wagner komandoları, aynı zamanda 2011’de öldürülen eski Libya diktatörü Muammer Kaddafi’nin oğlu Saif Kaddafi ile de görüşüyor. Söz konusu görüşmeyi yapan iki Wagner komandosunun, Trablus hükümeti tarafından casuslukla suçlanarak tutuklandıkları bildiriliyor.
Wagner paralı askerlerinin, 11 Nisan’da askeri darbe ile devrilen Sudan Devlet Başkanı Ömer el-Beşir’in safında da Güney Sudan’a karşı operasyonlar yaptığı bildiriliyor. Sudan ve Orta Afrika Cumhuriyeti’nde 370 kadar Wagner paralı askerinin bulunduğu tahmin ediliyor.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da, Malezya ziyareti esnasında, Rusya ile bağlantılı Wagner grubunun Hafter’e destek vermesine Türkiye’nin seyirci kalamayacağını söylemişti. Erdoğan, “Libya’da, Wagner denilen kuruluş vasıtasıyla bunlar adeta Hafter’in paralı askerleri olarak onun yanında görev yapıyorlar. Parasını kimler veriyor malum. Böyle bir durum söz konusu ve bütün bunlar karşısında tabii ki bizim seyirci kalmamız doğru değil. Biz de elimizden geleni şu ana kadar yaptık ve yapmaya da devam edeceğiz” demişti.
‘Türkiye-Libya anlaşması Akdeniz’deki istikrarsızlığı provoke ediyor’
Reuters’e konuşan ABD dışişleri Bakanlığı’nın söz konusu yetkilisi, Türkiye ile Libya hükümeti (GNA, Ulusal Birlik Hükümeti) arasındaki Akdeniz sınırlarının belirlenmesi anlaşmasını ise ‘bölgedeki gerilimin azalmasına yardımcı olmayan provokatif bir hareket’ olarak tanımladı.
Yetkili, bu konuda şöyle dedi: “Şimdi Yunanistan ve Kıbrıs arasından geçirilen (Türkiye ile Libya arasındaki) deniz sınırları söz konusu oldu. ABD açısından bu da endişe vericidir. Akdeniz’deki istikrarsızlığı daha fazla provoke etmenin sırası değil.”