Rize’nin Çayeli ilçesindeki Senoz Vadisi’nde yapılmak istenen HES projesinin Danıştay kararına rağmen bakanlık onayıyla devam etmesi büyük tepki çekti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ‘ÇED gerekli değildir‘ kararıyla su kullanım anlaşmasını iptal eden bölge idare mahkemesiyle Danıştay kararlarını hiçe sayarak ‘olumlu‘ rapor verdi.
Bu rapor, su kullanım anlaşması iptal edilen bir HES için verilmiş ilk karar olarak tarihe geçti.
Doğan Haber Ajansı’ndan Muhammet Kaçar’ın haberine göre, Senoz Vadisi’nde İyon Enerji Üretimi Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından yapılmak istenen Kayalar HES için Bakanlık 2007’de ‘ÇED gerekli değildir‘ kararı verdi.
Yerel mahkeme yürütmeyi iptal etti, Danıştay onadı
Senoz sakinleri, kararının yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle Rize İdare Mahkemesi’nde dava açtı. Çevresel etkilerin göz ardı edildiği gerekçesini haklı bulan mahkeme, 2009’da oybirliğiyle yürütmeyi durdurma ve iptal kararı verdi.
Davayı Danıştay’a götüren şirket yönetiminin başvurusu reddedildi. Yerel mahkemenin iptal kararını yerinde bulan Danıştay 14’üncü Dairesi, ‘uyuşmazlığa konu projeyle aynı vadide planlanan diğer projeler birlikte değerlendirilmelidir‘ gerekçesine vurgu yaptı.
Üretim lisansı da iptal edildi
Hatta 14’üncü Daire, Senoz Derneği’nce açılan ve ilgili firmanın üretim lisansı ve su kullanım anlaşmasının iptali talepli bir başka davayı da 2013’te karara bağlayarak iptal etti. Danıştay’ın bu kararıyla, ‘ÇED gerekli değildir‘ raporu ve HES’in üretim lisansı ile su kullanım anlaşması iptal edilmiş oldu.
Bakanlık devreye girdi, izin çıktı
Ancak, bu iptal kararlarına rağmen şirket çevre ve Şehircilik Bakanlığı izniyle yeni bir ÇED süreci başlattı. Bakanlık, Kayalar HES projesi için, 4 Mart’ta ‘ÇED Olumlu‘ kararı verdi.
Kararı değerlendiren TEMA Vakfı Rize Temsilcisi Nevzat Özer, Danıştay’ın su kullanım hakkını iptal ettiği bir projeye bakanlığın ÇED izni vermesinin büyük çelişki olduğunu ifade etti. Vakfın Çayeli Temsilcisi Ahmet Ali Kork ise, Senoz halkının bu hukuksuzluğa geçit vermeyeceğini söyledi.