MESUDE ERŞAN
@mesudersan
mesudeersan@diken.com.tr
Hacettepe Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, pandeminin altıncı dalgasının Türkiye’ye de ulaştığını ve vaka sayılarının giderek artacağını söyledi.
Omicron için ‘corona virüsünün Truva atı’ benzetmesi yapan Ceyhan, “Topluma zararsız bir mutant olarak girdi. İnsanlar rahatladı, önlemler bırakıldı. BA.1-2-3-4 gibi birçok varyant, dünyada altıncı dalgayı başlattı” dedi.
Salgının seyri düz bir çizgi olarak ilerlemiyor. Günlük vakaların oluşturduğu grafik, deniz yüzeyi gibi dalgalı. Önce vakalar artıyor, en yüksek noktaya çıkıyor. Sonra azalma başlıyor. Arkasından da düz bir çizgi çiziyor. Mutant varyant ortaya çıkınca yeniden dalga yapıyor. Türkiye şimdiye kadar böyle beş dalga yaşadı. Ancak son dalga inişe geçtiğinde ilgili uzmanların tüm uyarılarına rağmen kısa aralıklarla bütün önlemler kaldırıldı. Yani pandemi kendi haline bırakıldı ve aşılama durma noktasına geldi. Böylece altıncı dalgaya hazırlıksız yakalandık.
Resmi rakamlara göre bile artıyor
Sağlık Bakanlığı’nın son paylaştığı haftalık Covid-19 verilerine göre, 13-19 Haziran’da 10 bin 954 kişinin testi pozitif çıktı, 19 kişi hayatını kaybetti. Haziranın ilk yarısında 7 bin 500 civarında seyreden haftalık vaka sayısı bu hafta yaklaşık yüzde 50 arttı.
Türkiye’de ilk Covid-19 vakasının tespit edildiği 11 Mart 2020’den bu yana görülen vaka sayısı 15 milyon 96 bin 696’ya yükselirken, resmi rakamlara göre 99 bin 15 kişi hayatını kaybetti.
Bugüne kadar uygulanan toplam aşı miktarıysa 147 milyon 818 bin 598 doza ulaştı.
Ceyhan, altıncı dalganın geleceğinin çok açık olduğunu belirtti: “En azından ‘tehlike geçti, bundan sonra salgın gündemimizde olmayacak’ şeklinde açıklamalar yapmasaydık, yeniden gerektiğinde o önlemleri alma şansımız olurdu. Maske kuralı yeniden gelse bile uygulanmaz. ‘Tehlike geçti, yollar maskesiz daha kısa’ gibi mesajlar verdikten sonra o insanları ikna edip yeniden maske taktırmanız mümkün değil.”
‘Turizm ve bayram vakaları artırır’
Hem önlemleri kaldırdık hem de aşılanma oranımız yeterli değil. Turizm sezonundayız. Britanya ve Almanya’dan çok sayıda turist misafir ediyoruz. Ceyhan, şunları söyledi: “Her iki ülke de çok büyük vaka artışları yaşadı. Almanya şu anda vaka sayıları yönünden dünyada ikinci sırada. İngiltere bütün varyantların en çok bir araya geldiği yer. O insanlar gelecek, buradaki yerel halkla aynı yerde tatil yapacak, aynı restoranı kullanacak, yayılmaması mümkün değil” dedi.
Önümüz bayram. Dolasıyla tedbirsiz bayram buluşmaları, toplaşmaları da vakalarda artışa katkıda bulunacak. Ceyhan, “Özellikle kalabalık yerlerde toplanmalar, sarılmalar, öpüşmeler her türlü solunum yolu enfeksiyonu artırdığı gibi, Covid-19’u da artıracaktır” dedi.
Ceyhan, “Dalga geliyor ve vakalar giderek artacak. Madem devlet önlem almıyor, vatandaşlara tavsiyem maske takmaları ve kalabalıktan uzak durmaları” uyarısı yaptı.
‘Hastalar bile maske takmıyor’
Medicana Ataşehir Hastanesi enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanı Prof. Dr. Canan Ağalar, yatış gerektiren vakaların sayısında artış olmadığını belirterek, “Şu mevsim hastalığın artmaması gereken bir dönem. Ama ayaktan vaka sayısında artış var gerçekten. Test yaptıranların bir kısmı pozitif çıkıyor. Ama çok büyük bir kısmı test yaptırmak istemiyor. Artık hastalar bile maske kullanmıyor. Bu da vaka sayısının artışına neden oluyor. Korunma önlemlerinin gevşetilmesi, bu artışa zemin hazırladı” dedi.
Hastalık o kadar gündemden düştü ki belirtileri gösterenlerin bile aklına ilk Covid-19 gelmiyor. Ağalar şöyle anlattı: “Kimse kendinin covid olduğunu düşünmüyor. Herkes ‘klima çarptı, bende soğuk algınlığı var, pencere açık yattım’ diyor.”
Enfeksiyonun yayılmasının engellenmesinde maske takılmasının önemini vurgulayan Ağalar, “Hastalar bile taksa hastalık bu kadar yayılmaz. Maalesef maske kullanımı çok düştü. Hastanelerde bile takılmıyor” dedi.
‘Riskli gruptakiler hastalanmaya başladı’
Riskli gruptakilerin hastalanmaya başladığını söyleyen Ağalar, “Şimdiye kadar onları hep koruduk. Şu anda bağışıklık düzeyleri de düştü. Onlar daha önce hiç karşılaşmadıkları için enfeksiyona hep açıklar” dedi. 65 yaş ve üstü, kanser, bağışıklık sistemi, akciğer, böbrek, karaciğer hastaları ve gebeler risk grubunda yer alıyor.