Türkiye, Covid-19 salgınının ekonomiye etkisini azaltmak için çıkarılan mali paketin büyüklüğünde, verisi bulunan 168 ülke arasında 85’inci, Avrupa ülkeleri arasındaysa son sıralarda yer aldı.
Dünya’dan Elif Karaca’nın haberine göre Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nden Prof. Dr. Ceyhun Elgin, dünya genelinde açılan teşvik paketlerini inceleyerek ülkeleri karşılaştırdı.
Elgin, ülkeler arasındaki sıralamayı paketlerin milli gelire oranına göre belirledi.
‘En iyimser tanımla’
Şubat 2020’den beri açıklanan teşvik paketlerinin büyüklüğü toplamda yaklaşık 25 trilyon dolar. Ülkelerin milli gelirinin toplamının 88 trilyon dolar olduğunu düşünülürse dünya genelindeki oran yüzde 28’e denk geliyor.
Elgin’in araştırmasına göre verisi bulunan 168 ülke arasında Türkiye mali paket büyüklüğünde ‘en iyimser tanıma göre’ yüzde 4’le 85’inci sırada. Kredi garantileri, ucuz krediler, teşvik, faiz indirimi, hibe gibi başlıkları kapsayan makro finansal paket sıralamasında ise yüzde 8.8 ile 45’inci sırada.
Elgin’in hazırladığı listeye göre Türkiye bu oranla Avrupa ülkeleri arasında son sıralarda yer aldı.
Liste şöyle:
Sıralamada Japonya (54.9), ABD (27.1), Singapur (27.05), AB üyesi ülkeler (ortalama 18.6) ve Kanada’yı (18.5) zirvede.
Makro finansal paket sıralamasında ise zirvede yüzde 64.5’le İtalya yer alırken, İtalya’yı Almanya (44.75), Britanya (39.36), Finlandiya (35.45) ve BAE (29.98) takip ediyor.
Demokrasi seviyesi belirleyici
“Türkiye’de mali önlemlerin benzer ülkelere göre bu denli düşük kalmış olması, ekonomi politikası yönetiminin aldığı bir karar. Özel bir nedeni var ise bilemiyorum” diyen Elgin, araştırmaların mali destek büyüklüğünün iki değişkenden etkilendiğini ortaya koyduğunu söyledi. Bunlar kayıt dışı ekonomi ve demokrasi düzeyi.
İlki daha ölçülebilir bir kriterken, Prof. Elgin ikinciyi şöyle anlattı: “Demokrasi seviyesi daha yüksek ülkeler daha geniş mali paketler açıklıyorlar. Bunun da temel gerekçesi bu ülkelerde halktan ve ekonomiden ekonomi yönetimine olan bilgi akışı daha şeffaf ve doğru oluyor. Türkiye her iki değişken itibariyle de maalesef dünyanın gerisinde kalıyor, mali paketin sınırlı kalmış olmasının bir gerekçesi de bu olabilir diye düşünüyorum.”
Öte yandan, paket büyüklüğünün milli gelire oranında benzer düzeydeki ülkelerin çok gerisinde kalan Türkiye, son dönemdeki hızlı artışla vaka günlük vaka sayılarında Avrupa’da birinci, dünya genelindeyse ilk 10’da yer alıyor.
