Türkiye basın özgürlüğünde 180 ülke arasında 149’uncu sıradayken üç sıra daha gerileyerek 152’nci sıraya düştü. Baskıcı rejimlerden Rusya dört basamak yükselerek basın özgürlüğünde Türkiye’yi geçti.
Harita: RSF
Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF), 2016 yılına dair Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi‘ni açıkladı.
Basın özgürlüğü açısından en kötü durumdaki ülkeler örgütün yayınladığı haritada siyah renkle gösterilirken, Türkiye ‘kırmızı’yla renklendirilen ‘zor ülkeler’ arasında yer aldı. Basın özgürlüğü konusunda Türkiye Uganda, Tanzanya, Kenya gibi ülkelerden daha geride; Rusya, İran, Irak, Cezayir, Nijerya, Etiyopya gibi ülkelerle ise aynı durumda.
Gazeteciler baskıya direniyor
Deutsche Welle Türkçe’nin aktardığına göre, raporda Türkiye’de hükümet ve yargının ‘eleştirel medyanın üzerine yoğun bir biçimde gittiği’ vurgulanırken, sürekli yayın yasakları, gazetelerin yazı işlerine baskınlar, gazetelere kayyum atanması, yabancı gazetecilerin gözaltına alınması ve eleştirel gazeteciler hakkında açılan davalara işaret edildi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, medyaya karşı bir saldırı başlattığı, gazeteciler ve sosyal medya kullanıcıları için, ‘cumhurbaşkanına hakaret’ gerekçesiyle davalar açıldığı, internet erişiminin sistematik olarak sansürlendiği, medya ve sivil toplumun bütün baskılara karşın Erdoğan’ın baskıcı tavrına direndiğinin raporda altı çizildi.
Finlandiya ilk, Çin son sırada
Endekste ilke sırada ise Finlandiya yer aldı, onu Hollanda, Norveç, Danimarka ve Yeni Zelanda izledi. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle komedyen Jan Böhmermann’a soruşturma açılmasının yolunu açan Almanya ise 180 ülke arasında 16’ncı sırada bulunuyor.
Listenin son beşinde ise Çin, Suriye, Türkmenistan, Kozey Kore ve Eritre var.
En büyük gerileme Avrupa’da siyasi kargaşanın hüküm sürdüğü Polonya’da gerçekleşti. Bu ülke 29 sıra gerileyerek 47’nciliğe düştü. Dünya genelindeki en büyük düşüşü ise 34 sıra birden gerileyen 150’nci sıradaki Tacikistan ve 155’inci sıradaki Brunei yaşadı.
En büyük ilerleme kaydeden ülke 30 sıra ilerleme kaydeden 96’ncı sıradaki Tunus olurken, Britanya 38’inci, ABD 41’inci ve Fransa 45’inci sırada yer buldu.
Medya savaş silahı olarak kullanıldı
Tüm dünyada bilgi alma özgürlüğünde kayıplar yaşandığının altını çizen örgüte göre birçok devlet ve devlet dışı unsur, kontrol ve manipüle ettikleri medyayı ‘savaş silahı’ olarak kullandı.
Raporda dünya genelinde ‘basın özgürlüğüne duyulan saygıda büyük ve ürkütücü bir kayıp yaşandığına’ dikkat çekilirken, kayba neden olarak Mısır ve Türkiye gibi ülkelerde otoriter eğilimler, hükümetlerin kamu medyası üzerindeki artan kontrolleri, savaş ve iç savaşlar gösterildi. Dini ideolojilerin ve oligarkların artan etkisi de bir baskı unsuru olarak öne çıktı.