Gıda fiyatlarındaki artışın ana tetikleyicilerinden tarımsal girdi enflasyonunda yükseliş sürüyor. 2016 yılı ocak ayından beri tutulan endekste yıllık artış yüzde 30’a yakın. Bu aynı zamanda tüm zamanların zirvesi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, gıda fiyatları için son dönemde sık sık ‘fahiş‘ vurgusu yapıp, denetimlerin arttırılacağını söylüyor. Ancak çiftçi örgütlerinin ‘makyajlı‘ bulduğu Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) rakamlarında bile tarımsal girdi enflasyonunun çok ciddi seviyelere ulaştığı gözlemleniyor.
TÜİK verilerine göre, tarımsal girdi fiyat endeksinde (Tarım-GFE) temmuzda aylık bazda yükseliş 1,98 , yıllık bazda artış ise yüzde 29,38 artış var.
TÜİK’e göre, yıllık bazda fiyatı en çok artan ürün yüzde 62,43 ile gübre ve toprak geliştiriciler alt grubu.
Yıllık en fazla artış gösteren diğer alt gruplar ise yüzde 48,07 ile çiftlik binaları (ikamet amaçlı olmayanlar) ve yüzde 43,37 ile bina bakım masrafları.
Aylık fiyat artışlarına göre bakıldığından da yüzde 6,16 ile gübre ve toprak geliştiricileri yine zirvede.
Aylık en fazla artış gösteren diğer alt gruplar ise yüzde 3,79 ile enerji ve yağlar ve yüzde 3,10 ile bina bakım masrafları.
Ciftçi örgütlerine göre tarımsal girdilerdeki enflasyon ise çok daha yüksek.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB), önceki hafta şu açıklamayı yapmıştı: “Son bir yılda, üretici maliyetlerinde önemli ağırlığı olan üre gübresi yüzde 130, DAP gübresi yüzde 155, bazı tarımsal ilaçlar yüzde 60, besi yemi yüzde 55, süt yemi yüzde 57, sertifikalı hububat tohumluğu fiyatları yüzde 63, elektrik fiyatları ise yüzde 56 artmıştır.”
Gıda fiyatlarına yansıması
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu’nun Ar-Ge birimi KAMUAR’ın, halkın en fazla tükettiği 76 gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak yaptığı ‘Halkın Enflasyonu’ araştırmasına göre temel gıda fiyatlarındaki yıllık artış yüzde 40.
TÜİK ise gıda enflasyonunu yüzde 29 olarak açıkladı.