Türkiye’nin gaz ihracatı EPDK verilerine göre 2023’te 50 bcm olarak gerçekleşti. Bu gazın 36.2 bcmi boru hatlarıyla taşınırken 14.27 bcm’lik bölümü LNG olarak geldi. Rusya bu tabloya göre Türkiye’ye 21.3 bcm gaz aktardı. Bir başka anlatımla Rusya yüzde 42.6’lık payla Türkiye’nin ana gaz tedarikçisi unvanını korudu. Üstelik yukarıda çizilen Avrupa’daki tablodan farklı olarak Türkiye’nin Rusya’dan aldığı gaz savaş nedeniyle düşüş göstermedi. Örneğin 2021’de ithal edilen 58 bcm gazın 26 bcm’i Rusya’dan geldi. 2023’te tüketimdeki düşüş paralelinde Rusya’dan alınan gaz miktarı da düştü, ancak açıktır ki savaşın buna etkisi pek olmamış. Peki Rusya bu gazı Türkiye’ye nasıl aktarıyor?
Rusya ile Türkiye arasında iki boru hattını kapsayacak şekilde uzun vadeli kontratlar mevcut. İlk hat, 16 bcm kapasiteye sahip Mavi Akım, Karadeniz’in altından geçerek Samsun’a gaz ulaştırıyor. İkinci hat, Ukrayna’nın bypass edilmesini temel alan, Türk Akım. 15.75 bcm’lik kapasiteye sahip olan hat, Türkiye’e kuzeybatı noktasından gaz aktarıyor. Özetlemek gerekirse her iki hat tam kapasiteyle çalıştırıldığında Rusya Türkiye’ye neredeyse 32 bcm’e kadar gaz akışı sağlayabiliyor. Ancak Türkiye hem enerji güvenliği gereği hem de yaptığı sözleşmeler uyarınca tüketimini de gözeterek Azerbaycan, İran, Cezayir, Nijerya ve son olarak Exxon Mobil (ABD) ile yapılan anlaşma uyarınca alternatif tedarikçilerden gaz alıyor. Hat kapasiteleri dikkate alındığında Rusya’nın tedarik edeceği gaz miktarı fazla. Bu gazla ne yapılabilir?
